Desperacja Rosjan. Kopiują stare niemieckie rozwiązania obrony Berlina

Wokół Moskwy zaczęły pojawiać się charakterystyczne konstrukcje z systemami przeciwlotniczymi Pancyr-S1 przypominające koncepcyjnie niemieckie Flakturmy zbudowane wokół Berlina podczas II wojny światowej. Wyjaśniamy, co tymi konstrukcjami Rosjanie chcą osiągnąć.

Desperacja Rosjan. Kopiują stare niemieckie rozwiązania obrony BerlinaSystem Pancyr-S1 na wieży na przedmieściach Moskwy.
Źródło zdjęć: © rosyjska telewizja
Przemysław Juraszek

Rosjanie od miesięcy mają duże problemy z ukraińskimi dronami atakującymi strategiczne cele w Rosji. Ataki następują nawet z wnętrza kraju, co jest ogromnym sukcesem działalności ukraińskiego wywiadu i zarazem olbrzymią porażką rosyjskiego FSB.

Jeszcze na początku 2023 r. zestawy przeciwlotnicze Pancyr-S1 pojawiły się na dachach rosyjskich budynków rządowych, o czym pisała Karolina Modzelewska. Co najciekawsze, trafiły tam przy pomocy niemieckich dźwigów. Rosjanie zaczęli budować dedykowane wieże przeciwlotnicze, i to na swoich przedmieściach..

W teorii mają one pomóc Rosjanom w zwalczaniu ukraińskich dronów często wykonanych z tektury. Koncepcyjnie Rosyjskie działania mocno przypominają budowę niemieckich wież przeciwlotniczych Flakturm z czasów drugiej wojny światowej. Jedynie miejsce dział z rodziny Flak zajął nowoczesny system artyleryjsko rakietowy.

Wieże i systemy Pancyr-S1 - takie połączenie może mieć swoje plusy

Rosjanie stosując wieże starają się zniwelować wpływ tzw. horyzontu radiolokacyjnego na zasięg wykrywania nisko lecących celów przez systemy Pancyr-S1. Nie licząc bardzo wyspecjalizowanych konstrukcji pozahoryzontalnych (zbyt nieprecyzyjne do wykrywania małych obiektów, bądź do naprowadzania uzbrojenia) zasięg radarów jest ograniczony przez przeszkody terenowe i krzywiznę Ziemi.

W przypadku naziemnych konstrukcji maksymalny zasięg wykrywania wynosi około 40 km, ale jeśli w pobliżu są np. doliny, gdzie cel może się ukryć, zasięg drastycznie spada. Jedynym obejściem tego problemu jest umieszczenie radaru wyżej za pomocą rozkładanego masztu, a najlepiej wysoko w powietrzu. W drugim przypadku radary mogą być umieszczone na aerostatach, czyli większych dronach lub samolotach typu AWACS. Tych ostatnich Rosja ma zaledwie parę sztuk (jeden został uszkodzony w Białorusi) i bardzo odstaje w tym zakresie od NATO.

Rosjanie wybrali więc najprostsze rozwiązanie stawiając systemy Pancyr-S1 na platformach rozlokowanych na przedmieściach, gdzie nie ma gęstej zabudowy negatywnie wpływającej na działanie radaru.

Ponadto drony, szczególnie te wykonane z tektury, mają bardzo niską sygnaturę radiolokacyjną, która może być nawet porównywalna do większego ptaka. W takim przypadku oprogramowanie radaru może takie obiekty traktować jako szum i nie pokazywać ich operatorowi na wyświetlaczu.

Nawet jeśli system radiolokacyjny dysponuje odpowiednimi algorytmami, to zasięg wykrywania tak małych celów jest znacznie mniejszy niż w przypadku śmigłowca. Rosyjska improwizacja może jednak pomóc w obronie przed dronami o zasięgu kilkuset km typu Rubaka czy Bóbr.

Z drugiej strony takich instalacji nie da się łatwo zamaskować. Na podstawie zdjęć satelitarnych Ukraińcy mogą wytyczyć nowe ścieżki ataku, gdzie Pancyrów-S1 nie będzie. Szczelne pokrycie regionu Moskwy byłoby w ten sposób teoretycznie możliwe, ale odbyłoby się to kosztem obrony przeciwlotniczej jednostek rozlokowanych w Ukrainie.

Pancyr-S1 - ekonomiczna wersji Tunguski sfinansowana przez Zjednoczone Emiraty Arabskie

Korzenie systemu Pancyr-S1 sięgają lat 90. XX wieku kiedy to Rosjanie zajęli się projektowaniem tańszego w eksploatacji następcy zestawów artyleryjsko-rakietowych 2K22 Tunguska. Podobnie jak w przypadku francuskiej armatohaubicy CAESAR oszczędności miało tu przynieść zastosowanie jako podwozia zwykłej ciężarówki wojskowej.

Jednak prace, ze względu na problemy finansowe Rosji, postępowały wolno i dopiero zainteresowanie Zjednoczonych Emiratów Arabskich (ZEA) przyspieszyło prace. To właśnie ZEA zostały pierwszym użytkownikiem tego systemu, a Rosja wprowadziła go do służby dopiero w 2012 r.

Zestaw Pancyr-S1 dysponuje dwoma radarami, z czego jeden służy do wykrywania celów, a drugi do naprowadzania uzbrojenia. To obejmuje parę armat automatycznych 2A38M kal. 30 mm o szybkostrzelności wynoszącej nawet 2500 strz./min, każda z bogatym wyborem amunicji odłamkowej bądź przeciwpancernej o zasięgu do 4 km.

Dodatkowo są jeszcze pociski rakietowe. To 12 pocisków naprowadzanych radiokomendowo (muszą być naprowadzane przez wyrzutnię aż do chwili trafienia) 57E6 lub 57E6-E zgrupowanych w dwie sekcje po sześć sztuk, co umożliwia jednoczesne strzelanie do dwóch celów. Wedle Rosjan pozwalają one na rażenie celów na dystansie do 20 km i znajdujących się na pułapie do 15 km.

Wybrane dla Ciebie

Blackout w Cannes. Poważna awaria prądu podczas festiwalu
Blackout w Cannes. Poważna awaria prądu podczas festiwalu
Sztuczna inteligencja w debatach. Jest bardziej przekonująca niż ludzie
Sztuczna inteligencja w debatach. Jest bardziej przekonująca niż ludzie
Odkryli nową planetę za Plutonem. Kraniec świata nadal skrywa sekrety
Odkryli nową planetę za Plutonem. Kraniec świata nadal skrywa sekrety
Polska uruchamia superkomputer kwantowy Odra 5. Pierwszy w tej części Europy
Polska uruchamia superkomputer kwantowy Odra 5. Pierwszy w tej części Europy
Rosyjski Su-24 przechwycony przez polskie samoloty. Rozkaz wydało NATO
Rosyjski Su-24 przechwycony przez polskie samoloty. Rozkaz wydało NATO
Ukraińcy krótko o abramsach. Użyli tylko kilku słów
Ukraińcy krótko o abramsach. Użyli tylko kilku słów
Cenna broń dotarła do Polski. Przybyła z Korei
Cenna broń dotarła do Polski. Przybyła z Korei
Rosyjski AWACS A-100 Premier. Stał się przestarzały, zanim wszedł do służby
Rosyjski AWACS A-100 Premier. Stał się przestarzały, zanim wszedł do służby
Gigant amunicyjny inwestuje w Indiach. Celem 200 tys. pocisków rocznie
Gigant amunicyjny inwestuje w Indiach. Celem 200 tys. pocisków rocznie
Bezpieczeństwo Polski. Na jakim etapie jest "zbrojeniówka"?
Bezpieczeństwo Polski. Na jakim etapie jest "zbrojeniówka"?
Wypadek okrętu w Korei Płn. Reakcja Kima zadziwia
Wypadek okrętu w Korei Płn. Reakcja Kima zadziwia
Satelity SAR dla Japonii. Powstaną przy pomocy polsko-fińskiej firmy
Satelity SAR dla Japonii. Powstaną przy pomocy polsko-fińskiej firmy