Szwecja modernizuje Gripena. "Bestia z północy" jeszcze lepsza

Umowa zakłada integrację samolotów z nowym uzbrojeniem, co będzie stanowić istotny krok naprzód w możliwościach szwedzkiego lotnictwa. Jak powiedział Lars Tossman, szef działu biznesowego Aeronautics w Saab "Integracja nowych zaawansowanych pocisków pokazuje nasze zaangażowanie w dostarczanie wysokiej jakości rozwiązań. Jesteśmy dumni, że możemy przyczynić się do potencjału obronnego Szwecji dzięki temu kontraktowi".

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Samolot JAS-39 Gripen, który zadebiutował w powietrzu w 1988 roku, stał się istotnym osiągnięciem szwedzkiego przemysłu lotniczego, znanego również z wcześniejszych modeli takich jak J35 Draken oraz JA-37 Viggen.

Kiedy Polska organizowała "przetarg stulecia", JAS-39 Gripen w wariancie C/D był najnowocześniejszym spośród rozważanych samolotów, choć ostatecznie kontrakt zdobył amerykański F-16. Początkowo Gripen zmagał się z problemami typowymi dla nowych konstrukcji, ale te trudności zostały przezwyciężone w kolejnych latach i maszyna jest ciągle rozwijana.

Konstruktorzy Gripena kierowali się szwedzkimi wymaganiami, które zakładały m.in. niskie koszty eksploatacji i zdolność operowania ze zwykłych odcinków dróg. Wynikiem tych prac był nowoczesny samolot o szerokim spektrum zastosowań i kosztach lotu znacznie niższych w porównaniu do innych modeli, w tym F-16 oraz F-35.

Mimo tych zalet i nowoczesnych rozwiązań, Gripen nie zdobył wielkiego uznania na rynku międzynarodowym, z wyjątkiem kilku kontrahentów takich jak Czechy, Węgry (które wynajmują te maszyny) oraz Brazylia, Tajlandia i RPA.

Decydujące często były względy polityczne, które zwykle odgrywają kluczową rolę przy tego rodzaju kontraktach. Szwedzka propozycja nie mogła konkurować pod względem gwarancji wsparcia oferowanych przez bardziej wpływowe państwa jak USA czy Francja. Jednakże zmniejszająca się wiarygodność Rosji jako globalnego dostawcy uzbrojenia oraz przystąpienie Szwecji do NATO mogą wpłynąć korzystnie na przyszłość Gripena.

Technicznie, Gripen C/D to jednosilnikowa maszyna zbudowana w oparciu o skrzydło delta z usterzeniem kaczki, co zapewnia doskonałe właściwości manewrowe. Gripen może przenosić do 5,3 tony uzbrojenia na ośmiu podwieszeniach oraz jest wyposażony w działko Mauser BK-27 kalibru 27 mm.

Arsenał Gripena obejmuje:

• bomby z rodziny JDAM,
• pociski powietrze-powietrze krótkiego zasięgu AIM-9 Sidewinder,
• pociski powietrze-powietrze krótkiego zasięgu IRIS-T,
• pociski powietrze-powietrze dalekiego zasięgu MBDA Meteor,
• pociski powietrze-powietrze średniego zasięgu AIM-120 AMRAAM,
• pociski manewrujące Taurus KEPD 350,
• pociski przeciwokrętowe RBS-15F,
• wabiki MALD.

W 2019 roku pojawiła się nowa wersja – Gripen E/F, charakteryzująca się m.in. wzrostem masy startowej do 16,5 tony oraz zwiększoną do 7,2 tony zdolnością przenoszenia uzbrojenia. Ponadto posiada ona również ulepszony silnik pozwalający na lot naddźwiękowy bez konieczności użycia dopalacza.

Samolot wyposażono w radar AESA oraz system IRST Skyward-G, który umożliwia wykrycie wrażej sygnatury termicznej z odległości do 100 km. Dzięki tym modyfikacjom Gripen jest przewidywany jako groźny przeciwnik w powietrzu aż do połowy XXI wieku.