Norweski system zestrzelił w Ukrainie 900 obiektów. Jego skuteczność zadziwia

Jak przyznał w wywiadzie dla portalu Aftenposten pułkownik Per Steinar Trøite z norweskich sił powietrznych, pełniący funkcję szefa grupy wsparcia dla Ukrainy odpowiedzialnej m.in. za proces szkolenia, Ukraińcy zestrzelili za pomocą baterii NASAMS-ów już 900 obiektów.

Skuteczność zestrzeleń ma sięgać 94 proc. i dotyczy to w większości trudnych celów, ponieważ 60 proc. strąconych obiektów to były pociski manewrujące z rodziny Ch-101, Ch-555, Kalibr, Iskander-K, Ch-59 i Ch-69. To one stanowią obecnie dla Rosji główny środek ataku poza dronami Shahed, które są bardziej tłem do maskowania pocisków manewrujących.

System przeciwlotniczy NASAMS, czyli Norwegian Advanced Surface to Air Missile System, został opracowany przez koncern Kongsberg Defence & Aerospace wspólnie z amerykańskim RTX (dawny Raytheon), a jego wprowadzenie do służby w Norwegii nastąpiło już w 1998 roku. Od tego czasu system był udoskonalany, a w 2007 roku pokazano jego drugą wersję. Obecnie dostępny jest trzeci wariant tego systemu.

Głównym celem twórców było opracowanie przeciwlotniczego systemu o otwartej architekturze, który mógłby wykorzystywać pociski powietrze-powietrze stosowane na samolotach, co znacząco uprościłoby logistykę w porównaniu do systemów z dedykowanymi pociskami. Dzięki temu powstał system umożliwiający łatwą integrację z licznymi radarami — obecnie zatwierdzono aż 25 różnych konstrukcji — i pociskami, które muszą być jedynie kompatybilne z lotniczą szyną Mil-Std 1760.

W tym kontekście wystarczy jedynie modernizacja wyrzutni oraz aktualizacja oprogramowania do współpracy z nowymi pociskami. Takie rozwiązanie przyniosło Norwegom znaczny sukces eksportowy, co pokazuje liczba 16 użytkowników na całym świecie.

Obecna konfiguracja NASAMS zakłada użycie z pociskami AIM-120 AMRAAM, w tym z wariantem ER o wydłużonym zasięgu, oraz pociskami rodziny AIM-9 Sidewinder i IRIS-T. Dodatkowo najpewniej z czasem dojdzie też do integracji z pociskami MBDA Meteor, jeśli takie będzie zapotrzebowanie użytkowników.

Osiągi systemu NASAMS są ściśle zależne od wykorzystanych pocisków, a jego zasięg efektywny waha się między poniżej 20 km, a powyżej 30 km. Przykładowo, z pociskami AIM-120 AMRAAM zasięg wynosi 30 km. System ten może niszczyć różne cele, takie jak drony, śmigłowce, samoloty oraz pociski manewrujące.

Problematyczne są jednak pociski balistyczne, co sprawia, że NASAMS doskonale uzupełnia systemy Patriot, zdolne do neutralizowania tych najbardziej poważnych i najrzadszych zagrożeń.