Kluczowy zabójca dronów z Niemiec. Ukraińcy chwalą nową amunicję

Początkowo Niemcy napotkały znaczące trudności z zaopatrzeniem zestawów Gepard w amunicję, gdyż ich dostarczycielem była szwajcarska część koncernu Rheinmetall Air Defense. W obliczu szwajcarskiego zakazu eksportu amunicji do Ukrainy, Niemcy znaleźli alternatywne źródło dostaw w Norwegii. Jednocześnie przystąpili do budowy nowej fabryki, która rozpoczęła produkcję w drugiej połowie 2023 roku.

Nowo otwarta fabryka specjalizuje się w produkcji innego rodzaju amunicji niż ta produkowana przez norweski Nammo. W Nammo produkowana jest amunicja SAPHEI-T (przeciwpancerna z ładunkiem wybuchowym, smugaczem i środkiem zapalającym) oraz HEI-T (odłamkowo-zapalająca ze smugaczem).

W Niemczech uruchomiono natomiast produkcję amunicji podkalibrowej APDS-T (przeciwpancerna z podkalibrowym stabilizowanym obrotowo pociskiem ze smugaczem). Ten trzeci typ amunicji cieszy się szczególnym uznaniem wśród Ukraińców, ponieważ umożliwia zwalczanie zarówno celów powietrznych, jak i pojazdów opancerzonych. Ukraińcy szczególnie doceniają jej wyższą prędkość wylotową, co ułatwia zwalczanie celów, oraz jej możliwości przeciwpancerne, które są bardziej zaawansowane w porównaniu do amunicji z wcześniejszych dostaw.

Naboje APDS-T różnią się znacznie konstrukcją od typów SAPHEI-T i HEI-T, gdyż nie zawierają tradycyjnego pocisku z penetratorem i/lub ładunkiem wybuchowo-zapalającym. Zamiast tego, posiadają wolframowy penetrator w kształcie strzałki o średnicy mniejszej niż kaliber lufy. Penetrator ten jest umieszczony w sabocie – odpadającej po wystrzale obudowie wykonanej z aluminium lub polimeru, która pasuje do średnicy lufy.

Do momentu opuszczenia lufy, zarówno tradycyjny pocisk, jak i pocisk podkalibrowy zachowują się podobnie. Jednak po opuszczeniu lufy, lżejszy i napotykający mniejszy opór powietrza pocisk podkalibrowy osiąga znacznie wyższą prędkość. Dla systemu Gepard, prędkość wylotowa amunicji SAPHEI-T i HEI-T wynosi około 1180 m/s, podczas gdy dla amunicji podkalibrowej osiąga ona 1440 m/s.

Cel jest niszczony wyłącznie przez energię kinetyczną wolframowej strzałki w przypadku bezpośredniego trafienia. Na rynku dostępne są jednak warianty amunicji, które po przebiciu pierwszej przeszkody mają rdzeń rozpadający się na mniejsze fragmenty. Do tej kategorii należy na przykład amunicja FAPDS-T produkowana przez polską firmę Mesko, która zawiera podkalibrowy pocisk stabilizowany obrotowo z fragmentującym się rdzeniem i smugaczem.

Jedną z głównych zalet amunicji podkalibrowej używanej w systemach Gepard, oprócz szybszego zwalczania celów wynikającego z wyższej prędkości wylotowej pocisków, jest również zwiększony zasięg do nieco ponad 5 km w porównaniu do tradycyjnych rozwiązań, które osiągają zasięg do 4 km. To znaczące polepszenie możliwości systemu Gepard, zapewniające wysoką precyzję niezbędną do efektywnego wykorzystania tego typu amunicji.

Dostarczone Ukrainie zestawy Gepard okazały się być jednym z najbardziej efektywnych kosztowo środków zwalczania celów, z jednostkowym kosztem zestrzelenia na poziomie najwyżej kilku tysięcy dolarów lub euro. W porównaniu, w przypadku systemów przeciwlotniczych takich jak RBS-70, polski Piorun czy FIM-92 Stinger, koszt zestrzelenia wynosi co najmniej kilkadziesiąt tysięcy dolarów, natomiast dla systemów Patriot przekracza 1 milion dolarów za każdy strzał.

Chociaż wyższe koszty mogą być uzasadnione w przypadku zwalczania zaawansowanych celów, takich jak samoloty lub śmigłowce, sytuacja wygląda mniej korzystnie, gdy chodzi o strzelanie do prostych dronów, takich jak irańskie Shahedy, gdzie niższy koszt zestrzelenia oferowany przez systemy Gepard staje się wyraźną zaletą.