BM-30 Smiercz – rosyjski niszczyciel miast. Głowica waży 250 kg 

Od początku agresji na Ukrainę Rosja szeroko stosuje artylerię rakietową, zazwyczaj w jej tańszym, niekierowanym wydaniu. Wśród używanych przez Rosję, wieloprowadnicowych wyrzutni, za najpotężniejszą uważana jest BM-30 Smiercz. Co wiemy o tej broni?

Wyrzutnia BM-30 SmierczWyrzutnia BM-30 Smiercz
Źródło zdjęć: © Domena publiczna
Łukasz Michalik

BM-30 Smiercz to 12-prowadnicowy system artylerii rakietowej. Opracowano go w Związku Radzieckim w latach 70., jako odpowiednik amerykańskiego systemu MLRS.

System składa się z samobieżnej wyrzutni rakiet GRAU 9A52 i wozu transportowo-załadowczego 9T234A. Zarówno wyrzutnia, jak i wóz załadowczy transportują po 12 rakiet kalibru 300 mm.

BM-30 Smiercz – wieloprowadnicowa wyrzutnia rakiet

BM-30 Smiercz pozwala na zastosowanie kilku rodzajów pocisków, różniących się zasięgiem i przeznaczeniem.

Podstawowa wersja - 9M55 – to pocisk z głowicą burzącą. Istnieją także pociski z głowicami kasetowymi, zawierającymi 72 podpociski, wersje termobaryczne, odłamkowe, zawierające samonaprowadzające się podpociski przeciwpancerne, a także pociski służące do zdalnego stawiania pól minowych.

Wyrzutnia BM-30 Smiercz
Wyrzutnia BM-30 Smiercz © Lic. CC BY-SA 4.0, Vitaly V. Kuzmin, Vitalykuzmin.net | CC BY-SA 4.0

Pociski ważą ok. 800 kg, zawierają ok 250-kg głowicę, mają długość ponad 7 m i zasięg, wynoszący – zależnie od wersji – 70-90 km. Mogą być wystrzeliwane pojedynczo albo salwami. W tym drugim przypadku wystrzelenie wszystkich 12 rakiet zajmuje 38 sekund.

System ma bardzo krótki czas przejścia z położenia marszowego w bojowe – zaledwie 3 minuty, a 2 minuty po ostrzale może być już w ruchu. Jedna salwa pokrywa około 60 hektarów.

BM-30 Smiercz – dane techniczne

  • Masa systemu: 44 tony
  • Długość wyrzutni: 12 m
  • Załoga: 3 osoby
  • Liczba pocisków: 12
  • Kaliber pocisków: 300 mm
  • Zasięg ognia: 70-90 km (200 km dla Tornado-S)

Tornado-S – Smiercz w nowym wydaniu

Od kilku lat Rosja prowadzi modernizację swoich systemów artylerii rakietowej. Dotyczy to także systemu BM-30 Smiercz, którego nowa wersja nosi nazwę Tornado-S. Kluczową zmianą – poza zastosowaniem nowego podwozia – jest możliwość użycia zupełnie nowej amunicji.

Nowe pociski mają zasięg zwiększony do 200 km i – w przeciwieństwie do wcześniejszych, niekierowanych – są naprowadzane na cel z wykorzystaniem nawigacji satelitarnej. Pozwala to na szybkie wystrzelenie pełnej salwy, z której każdy pocisk może być naprowadzany na inny cel. Zdaniem twórców tego rozwiązania ma to pozwolić na skutecznie zwalczanie rozproszonych oddziałów przeciwnika.

Kolejną – zapowiadaną – nowością jest wzbogacenie systemu o pociski przenoszące zamiast głowicy rozpoznawcze drony. Pozwoli to na szybkie i bezpieczne dostarczenie drona na dużą odległość przez poruszający się na niskim pułapie i z dużą szybkością pocisk. Uwolnienie bezzałogowca ma nastąpić dopiero w rejonie celu.

Zalety artylerii rakietowej

Jakie są zalety artylerii rakietowej w porównaniu z klasyczną, lufową? Poza względną prostotą samej wyrzutni, która – w porównaniu ze współczesnymi armatami – jest nieskomplikowaną konstrukcją, ważną zaletą jest siła ognia.

Wyrzutnia tego typu może wystrzelić wiele pocisków w bardzo krótkim czasie. Do tego – w przypadku systemu BM-30 Smiercz – są to pociski bardzo ciężkie, mające duży zasięg i silną głowicę.

Wadą do niedawna była niska precyzja ostrzału. Zmieniło się to wraz z wprowadzeniem do służby systemu Tornado-S. Pociski tego typu są droższe i bardziej skomplikowane, ale pozwalają na precyzyjne atakowanie punktowych celów.

Wielolufowe wyrzutnie rakiet są jednak bardzo często stosowane w zupełnie inny sposób – do atakowania celów powierzchniowych. Podczas wojny w Ukrainie są to niejednokrotnie miasta, gdzie ostrzeliwane są całe dzielnice. Co więcej, Rosjanie stosują do takiego ostrzału amunicję kasetową, która – mimo niewielkiej masy poszczególnych głowic – pozwala na pokrycie ogniem dużego obszaru. W przypadku miast oznacza to śmiertelne zagrożenie dla ludności cywilnej.

Wybrane dla Ciebie
Symulacja walki F-35 z Su-30. Nie chcą ujawnić, kto zwyciężył
Symulacja walki F-35 z Su-30. Nie chcą ujawnić, kto zwyciężył
Chiny rozmieszczają je na Pacyfiku. Widzą wszystko
Chiny rozmieszczają je na Pacyfiku. Widzą wszystko
Nieznane drony w Europie. Pojawiły się na krańcach NATO
Nieznane drony w Europie. Pojawiły się na krańcach NATO
Incydent na wysokości 10 kilometrów. Coś uderzyło w samolot pasażerski
Incydent na wysokości 10 kilometrów. Coś uderzyło w samolot pasażerski
Kosmiczna zbroja. Będzie chronić satelity i astronautów
Kosmiczna zbroja. Będzie chronić satelity i astronautów
Przyjrzeli się śniegowi w Alpach. Nie mają dobrych wieści dla świata
Przyjrzeli się śniegowi w Alpach. Nie mają dobrych wieści dla świata
Rzadkie zjawisko na niebie. Udało mu się je sfotografować
Rzadkie zjawisko na niebie. Udało mu się je sfotografować
Mają najpotężniejszy pocisk na świecie. Stworzył go sojusznik Polski
Mają najpotężniejszy pocisk na świecie. Stworzył go sojusznik Polski
Bat na Shahedy Rosjan. Ukraińcy opracowali Bulleta
Bat na Shahedy Rosjan. Ukraińcy opracowali Bulleta
Problem w otoczeniu Słońca. O tym zagrożeniu wiemy niewiele
Problem w otoczeniu Słońca. O tym zagrożeniu wiemy niewiele
Są główną tarczą antybalistyczną Ukrainy. Ta chce pozyskać kolejne 25 sztuk
Są główną tarczą antybalistyczną Ukrainy. Ta chce pozyskać kolejne 25 sztuk
Wszystko jasne. Berlin zdecydował w sprawie F-35
Wszystko jasne. Berlin zdecydował w sprawie F-35