Bandkanon 1: 15 pocisków w 45 sekund. Najszybsze działo samobieżne świata

Szwedzkie działo samobieżne Bandkanon to prawdopodobnie najszybsze działo samobieżne świata. Szwedzkim konstruktorom udało się połączyć kaliber 155 mm z niewiarygodnie dużą szybkostrzelnością. Koszt tej wyjątkowej broni sprawił, że powstało tylko 26 egzemplarzy.

Szybkostrzelność to jedna z najważniejszych cech współczesnej artylerii samobieżnej. Pozwala na oddanie strzałów i zmianę pozycji, zanim przeciwnik zdoła odpowiedzieć ogniem kontrbateryjnym.

W przypadku bardziej zaawansowanych modeli, jak polska armatohaubica Krab czy niemiecka Panzehaubitze 2000, duża szybkostrzelność przekłada się także na możliwość strzelania w trybie MRSI (ang. multiple round simultaneous impact).

Oznacza to, że wystrzelone z jednej lufy pociski, dzięki różnym kątom podniesienia i zróżnicowaniu siły ładunków miotających, uderzają w jeden cel w tym samym czasie.

Nawet najnowocześniejsza, współczesna artyleria samobieżna nie dorównuje sprzętowi, jaki opracowano w Szwecji w latach 60. Szwedzcy konstruktorzy zaprojektowali wówczas działo samobieżne Bandkanon 1, wykorzystujące przedłużone o jedno koło podwozie czołgu Strv 103.

Podwozie to zapewniało – dzięki zawieszeniu hydropneumatycznemu (jak w polskim bojowym wozie piechoty Borsuk) – możliwość znacznego pochylania kadłuba w wybranych kierunkach.

Niezwykłą cechą działa Bandkanon 1 była szybkostrzelność. Uzyskano ją dzięki pełnej automatyzacji – armata kalibru 155 mm została umieszczona w częściowo obrotowej wieży, w której znajdował się także automat ładowania, obsługujący dwa 7-nabojowe magazyny.

Bandkanon 1 z jednym pociskiem w komorze nabojowej i 14 pociskami w magazynach mógł wystrzelić cały zapas amunicji w czasie 45 sekund, ustanawiając tym samym dla broni tej klasy światowy rekord szybkostrzelności.

Co więcej, ponowne uzupełnienie magazynów amunicji zajmowało 5-osobowej załodze zaledwie 2 minuty. Zasięg ognia wynosił 28 km.

Zastosowane rozwiązanie przełożyło się na znaczną masę sprzętu – Bandkanon ważył około 50 ton. Początkowo planowano wyprodukowanie 70 sztuk tej broni, jednak wysoki koszt sprawił, że ostatecznie powstało tylko 26 egzemplarzy.

Podczas eksploatacji w szwedzkich siłach zbrojnych Bandkanon był modernizowany – zmieniono m.in. układ napędowy i dodano moduł nawigacyjny (wersja Bandkanon 1C). Ostatecznie wszystkie egzemplarze zostały wycofane w 2003 roku.

Bandkanon 1 doczekał się z czasem godnego następcy. Wprowadzona do służby w 2016 roku szwedzka haubicoarmata FH77BW Archer, choć nie tak szybka jak jej poprzednik, także charakteryzuje się imponującą szybkostrzelnością.

Jej kluczowym atutem jest bardzo krótki czas, jaki mija od zajęcia pozycji do otwarcia ognia. Zatrzymanie, wystrzelenie 3 pocisków i ruszenie w dalszą drogę zabiera Archerowi zaledwie 75 sekund - zestaw jest w ruchu, zanim wystrzelone pociski uderzą w cel.