FH77BW Archer. Szwedzki bóg wojny: najszybsza haubica na świecie

Szwecja ma długie tradycje w budowaniu innowacyjnych i cenionych na całym świecie dział. Również współcześnie szwedzki przemysł opracował przełomowy system artyleryjski – samobieżną, automatyczną haubicę FH77BW Archer.

FH77BW ArcherFH77BW Archer
Źródło zdjęć: © Ronkainen
Łukasz Michalik

30 sekund – tyle zajmuje systemowi Archer oddanie pierwszego strzału po zatrzymaniu. W ciągu następnych 15 sekund haubica jest w stanie wystrzelić trzykrotnie, a po kolejnych 30 sekundach jest już w ruchu, zmieniając miejsce zanim pierwszy z wystrzelonych pocisków uderzy w cel.

Archer potrafi także oddać do sześciu strzałów tak, aby – za sprawą zmienianego za każdym razem toru lotu pocisku – wszystkie sześć uderzyło w cel jednocześnie. Szybkość działania czyni z Archera groźną broń, a zarazem trudny do zlokalizowania i zniszczenia ogniem kontrbateryjnym cel, zdolny do ucieczki zanim zostanie namierzony.

Haubica FH77BW Archer

Archer to dzieło szwedzkiego przemysłu, tworzone – początkowo – wspólnie z Norwegami. Ostatecznie Norwegia wybrała koreański system K9 Thunder (jego podwozie wykorzystuje produkowana w Polsce armatohaubica Krab), a Szwedzi kontynuowali rozwój systemu samodzielnie. Pierwsze seryjne Archery powstały w 2009 roku.

Szwedzka haubica wyróżnia się pełną automatyzacją. 3-4 osobowa załoga zajmuje miejsce w opancerzonej kabinie. Broń umieszczona jest osobno, w pancernej wieży, mieszczącej także magazyn amunicji – 20 pocisków 155 mm. W razie potrzeby prowadzenia intensywnego ognia, cały zapas może zostać wystrzelony w 2,5 minuty.

Archer może strzelać różnymi rodzajami amunicji – od zwykłych pocisków, mających zasięg 30 km, poprzez amunicję z gazogeneratorem o zasięgu 40 km, po kierowane pociski Excalibur, pozwalające na precyzyjny ostrzał na dystansie 60 km. Na takim, maksymalnym dystansie, celność wynosi 4 m.

FH77BW Archer
FH77BW Archer © Lic. CC BY-SA 4.0, Stridsvagn122, Wikimedia Commons

Archer - najszybsza haubica świata

Szwedzka broń została opracowana tak, aby zapewnić jej maksymalną mobilność zarówno w wymiarze strategicznym, jak i taktycznym. Może być transportowana samolotem Airbus A400M Atlas, na drodze osiąga prędkość 65 km/h, a do tego może poruszać się w bardzo trudnym terenie, w tym również w głębokim na metr śniegu.

Jest to możliwe dzięki wykorzystaniu kołowego podwozia Volvo A30D 6×6 – popularnego w przemyśle budowlanym wozidła, które zostało przystosowane do potrzeb wojska.

Przystosowanie polegało m.in. na dodaniu pancerza chroniącego przed ostrzałem amunicją przeciwpancerną kalibru do 7,62 mm, a także przed minami i ładunkami wybuchowymi o wadze do 6 kg.

Moduł Konsberg Protector RWS - tu zamontowany na transporterze Patria AMV
Moduł Konsberg Protector RWS - tu zamontowany na transporterze Patria AMV © Domena publiczna

Pojazd ma także możliwość jazdy po przebiciu wszystkich kół. Dodatkowo, w celu samoobrony, Archer jest wyposażony w moduł bojowy Konsberg Protector RWS. To zdalnie sterowane stanowisko z przyrządami obserwacyjnymi i możliwością montowania różnego rodzaju uzbrojenia, jak karabiny maszynowe czy granatniki.

FH77BW Archer - dane techniczne:

  • trakcja: kołowa 6×6;
  • długość 14,1 m;
  • szerokość 3 m;
  • wysokość 3,3 m (+60 cm moduł Protector);
  • masa 30 t;
  • prędkość maksymalna: 65 km/h;
  • załoga: 3-4 (kierowca, dowódca, 1-2 żołnierzy obsługi);
  • zasięg strzału: 30-60 km.

Archer – konkurencyjne systemy artyleryjskie

Szwedzi opracowali własną broń mimo opinii o bezcelowości takiego działania – na rynku były bowiem oferowane co najmniej dwa gotowe systemy o podobnym przeznaczeniu, korzystające z podwozi gąsienicowych – niemiecka PzH 2000 i brytyjska AS90 (armatę i wieżę tego systemu wykorzystuje polski Krab).

Mimo tego Szwedzi – po przeprowadzeniu testów – uznali, że zagraniczne konstrukcje nie odpowiadają szwedzkim wymaganiom i zdecydowali o rozwoju własnego działa 155 mm.

Obecnie szwedzka armia eksploatuje 48 Archerów – 24 zamówione przez Szwecję i 24, które początkowo miały trafić do Norwegii. Zainteresowanie Archerem wyraża także armia Stanów Zjednoczonych, która testowała go w ramach programu Mobile Howitzer.

Podobny system – również opancerzony i wyposażony w automat ładowania – powstał w ostatnich latach w Rosji, gdzie w 2020 roku zaprezentowano kołową haubicę 2S43 Małwa. Prace nad podobnym systemem - AHS Kryl z automatem ładowania - są prowadzone również w Polsce.

Wybrane dla Ciebie

Nowe możliwości bombowców B-1B. To zasługa ukraińskich rozwiązań
Nowe możliwości bombowców B-1B. To zasługa ukraińskich rozwiązań
Odkryto tajemniczy obiekt. To może być najstarsza kometa
Odkryto tajemniczy obiekt. To może być najstarsza kometa
To może być nawet 40 proc. Rosja przyjmuje amunicję od Korei Półncnej
To może być nawet 40 proc. Rosja przyjmuje amunicję od Korei Półncnej
Nowy model AI przewiduje ludzkie decyzje z porywającą dokładnością
Nowy model AI przewiduje ludzkie decyzje z porywającą dokładnością
Prawie ich nie widać. Ukraińcy zasypują nimi "tunele" Rosjan
Prawie ich nie widać. Ukraińcy zasypują nimi "tunele" Rosjan
Ruchome fałszywe haubice i czołgi. Byłyby ogromną pomocą dla Ukrainy
Ruchome fałszywe haubice i czołgi. Byłyby ogromną pomocą dla Ukrainy
Ratunek dla Ukrainy. Kolejne Patrioty za pieniądze Europy
Ratunek dla Ukrainy. Kolejne Patrioty za pieniądze Europy
Kraje bałtyckie przyjrzały się wojnie w Ukrainie. Już wiedzą, co kupić
Kraje bałtyckie przyjrzały się wojnie w Ukrainie. Już wiedzą, co kupić
Kosiniak-Kamysz pokazał plecak ewakuacyjny. Oto co ma w środku
Kosiniak-Kamysz pokazał plecak ewakuacyjny. Oto co ma w środku
Czeska armia w kropce. Rozważa rezygnację z zakupu armatohaubic CAESAR
Czeska armia w kropce. Rozważa rezygnację z zakupu armatohaubic CAESAR
Polska karta SIM w dronie Rosjan? Mamy odpowiedź operatora
Polska karta SIM w dronie Rosjan? Mamy odpowiedź operatora
Nieoczekiwany ruch. Niemcy zdecydowali o losach F-35
Nieoczekiwany ruch. Niemcy zdecydowali o losach F-35