Wzmocnienie wschodniej flanki NATO. Sojusznicze siły w Polsce

Atak Rosji na Ukrainę spowodował reakcję NATO. Sojusz przesunął na wschód część swoich sił, a istotny kontyngent trafił do Polski. Kto, jaką liczbą żołnierzy i jakim sprzętem wspomógł Polskę w niespokojnym czasie?

Śmigłowiec AH-64 Apache
Śmigłowiec AH-64 Apache
Źródło zdjęć: © Wallpapercave | Boeing
Łukasz Michalik

20.03.2022 | aktual.: 20.03.2022 16:40

Zalogowani mogą więcej

Możesz zapisać ten artykuł na później. Znajdziesz go potem na swoim koncie użytkownika

Oana Lungescu, rzeczniczka NATO, udostępniła na Twitterze podsumowanie sił, jakie kraje NATO przemieściły na wschodnią flankę Sojuszu. Jest to efekt inicjatywy przyjętej w trakcie szczytu NATO w Warszawie w 2016 r.

Zakłada ona obecność natowskich batalionowych grup bojowych w krajach tzw. wschodniej flanki NATO. W praktyce oznacza to realizację dwóch programów, nazywanych zbiorczo Wysuniętą Obecnością:

  • Wzmocniona Wysunięta Obecność (enhanced Forward Presence – eFP) to siły NATO przemieszczone do Polski, Litwy, Łotwy i Estonii;
  • Dostosowana Wysunięta Obecność (tailored Forward Presence – tFP) to siły NATO przemieszczone do Bułgarii i Rumunii.

Polski kontyngent na Łotwie

Polska jest państwem, które zarówno przyjmuje wsparcie ze strony NATO, jak i udziela go w ramach eFP. Obecnie polski kontyngent pod kanadyjskim dowództwem stacjonuje w bazie Ādaži na Łotwie.

Polskie czołgi PT-91 Twardy podczas manewrów "Crystal Arrow" na Łotwie
Polskie czołgi PT-91 Twardy podczas manewrów "Crystal Arrow" na Łotwie© 9 Braniewska Brygada Kawalerii Pancernej

Tworzy go kompania czołgów PT-91 Twardy (14 czołgów) wraz z oddziałami wsparcia (pluton remontowy i logistyczny), wydzielona do tego zadania przez 9. Brygadę Kawalerii Pancernej.

Wzmocnienie wschodniej flanki NATO

Liczebność sił NATO w krajach wschodniej flanki przedstawia się następująco:

  • Estonia – 2000
  • Łotwa – 1700
  • Litwa – 4000
  • Polska – 10500
  • Słowacja – 2100
  • Węgry - 800
  • Rumunia – 3000
  • Bułgaria – 900

Warto podkreślić, że o ile w przypadku większości państw natowski kontyngent to odpowiednik kilku procent liczebności lokalnej armii, w przypadku państw nadbałtyckich doszło do bardzo poważnego wzmocnienia, przekraczającego – jak w przypadku Łotwy – jedną czwartą krajowych sił zbrojnych.

Siły NATO w Polsce

Natowski batalion stacjonuje w Polsce w rejonie Orzysza – blisko obwodu kaliningradzkiego.

Krajem ramowym, który dostarcza większości sił około 1000-osobowego batalionu, są Stany Zjednoczone, które wystawiają około 800 żołnierzy z 3. Batalionu 2. Pułku Kawalerii. Uzupełnienie kontyngentu stanowią żołnierze z Wielkiej Brytanii, Rumunii i Chorwacji.

Dodatkowo, w ramach rozpoczętych w marcu 2022 r. manewrów Saber Strike, na terenie Polski znalazły się znaczne siły sojuszników, ćwiczących m.in. przerzut sił z Niemiec do krajów nadbałtyckich.

Siły sojuszników w Polsce

Poza siłami dyslokowanymi do Polski w ramach współpracy z NATO na terenie Polski stacjonują także – na mocy dwustronnych porozumień – wojska różnych krajów sojuszniczych. Władze Polski zgodziły się na czasowy pobyt na terenie kraju następujących sił:

  • Stany Zjednoczone – do 6500 żołnierzy,
  • Wielka Brytania – do 700 żołnierzy,
  • Kanada – do 350 żołnierzy.

Aktualna zgoda, udzielona 22 lutego, zakłada obecność tych sił do 31 maja 2022 r.

Sprzęt sojuszników w Polsce

Śmigłowce AH-64

Śmigłowiec AH-64 Apache
Śmigłowiec AH-64 Apache© Domena publiczna

AH-64 Apache to opracowany w latach 70. w Stanach Zjednoczonych śmigłowiec szturmowy. Jego zadaniem jest zwalczanie broni pancernej i wspieranie w walce sił lądowych. Konstruktorzy śmigłowca bardzo wiele uwagi poświęcili maksymalnemu wzmocnieniu konstrukcji, które zapewnia jej wysoką przeżywalność na polu walki.

Śmigłowce CH-47 Chinook

Śmigłowiec CH-47 Chinook
Śmigłowiec CH-47 Chinook© Domena publiczna

Śmigłowiec CH-47 Chinook to wół roboczy amerykańskich sił zbrojnych. Charakterystyczny, dwuwirnikowy układ konstrukcyjny sprawia, że ładownia śmigłowca jest bardzo pojemna i można umieścić w niej ładunek o znacznych rozmiarach. Maszyny tego typu pojawiły się w Polsce wraz z 82. Dywizją Powietrznodesantową.

Samoloty F-15

Samolot F-15E Strike Eagle
Samolot F-15E Strike Eagle© Pixabay

W zależności od wersji, F-15 może być wyspecjalizowanym myśliwcem przewagi powietrznej albo wszechstronną maszyną uderzeniową. Stany Zjednoczone przebazowały do Polski F-15 w obu odmianach.

Choć jest to konstrukcja niemal 50-letnia, F-15 nadal pozostają jednymi z najbardziej zaawansowanych samolotów bojowych świata, a ich produkcja jest nadal kontynuowana.

Samoloty F-35

Samolot F-35
Samolot F-35© Pixabay

Maszyny wielozadaniowe 5. generacji wzmocniły siły skierowane do misji Baltic Air Policing (BAP). Jest to realizowana przez sojusznicze lotnictwo ochrona przestrzeni powietrznej państw nadbałtyckich, które nie dysponują własnym lotnictwem bojowym.

Poza lotniskami na terenie Litwy, Łotwy i Estonii, w misjach BAP wykorzystywana jest m.in. polska baza lotnicza w Malborku.

Zmiennowirnikowce CV-22 Osprey

Zmiennowirnikowiec CV-22 Osprey
Zmiennowirnikowiec CV-22 Osprey© Airwolfhound, Flickr, Lic. CC BY-SA 2.0

Te nietypowe wiropłaty prawdopodobnie pojawiły się w Polsce po raz pierwszy. Charakterystyczną cechą Ospreya jest możliwość zmiany ułożenia wirników - maszyna może startować i lądować pionowo, ale podczas lotu zmienia położenie wirników tak, że działają jak śmigła samolotu. Dzięki temu CV-22 Osprey porusza się szybciej niż jakikolwiek śmigłowiec.

System antydronowy MADIS

System antydronowy MADIS
System antydronowy MADIS© Domena publiczna

Nowy system antydronowy, przeznaczony dla amerykańskich sił ekspedycyjnych, został rozmieszczony w pobliżu lotniska w Zamościu. Jego zadaniem jest ochrona najbliższego otoczenia zarówno przed dronami, jak i innymi małymi, szybko poruszającymi się obiektami.

System przeciwlotniczy Patriot

System Patriot chroniący lotnisko w Rzeszowie
System Patriot chroniący lotnisko w Rzeszowie © GETTY | 2022 Getty Images, Sean Gallup

Baterie Patriotów ochraniają m.in. lotnisko w Rzeszowie, które stało się hubem przeładunkowym dla amerykańskich sił stacjonujących w Polsce.

Patriot może zwalczać zarówno samoloty i śmigłowce, jak również nadlatujące rakiety. System ten został wybrany przez Polskę jak filar programu Wisła - pierwsze "polskie" Patrioty mają być gotowe jeszcze w 2022 r.

System przeciwlotniczy Sky Sabre

System przeciwlotniczy Sky Sabre
System przeciwlotniczy Sky Sabre© MBDA

Sky Sabre to prawdopodobnie najnowocześniejszy system przeciwlotniczy świata - pierwsze wyrzutnie zostały przekazane brytyjskim siłom zbrojnym w grudniu 2021 r.

Jest to lądowa wersja morskiego systemu CAMM, przeznaczonego dla fregat projektu Arrowhead 140, które zostały wybrane w polskim programie Miecznik. System został także zarekomendowany jako propozycja pierwszego wyboru w polskim programie Narew, zakładającym budowę krajowej obrony przeciwlotniczej krótkiego zasięgu.