Najlepszy czołg ZSRR. Rosja chce wznowić produkcję czołgu T-80

T-80 były najbardziej zaawansowanymi, produkowanymi seryjnie czołgami ZSRR, które trafiały do jednostek, mających w razie wojny sforsować obronę NATO. Po ponad 30-letniej przerwie, Rosjanie chcą ponownie uruchomić produkcję tego sprzętu. Czym charakteryzuje się T-80 i jakie są jego możliwości?

Czołg T-80UCzołg T-80U
Źródło zdjęć: © Lic. CC BY-SA 4.0, Vitaly V. Kuzmin, Wikimedia Commons | Vitaly V. Kuzmin
Łukasz Michalik

Po rozpadzie ZSRR rosyjska armia dysponowała ok. 4,5 tys. czołgów T-80. Były to wozy w różnych wersjach, z czego większość została zakonserwowana i trafiła do magazynów. W chwili rozpoczęcia ataku na Ukrainę rosyjska armia miała do dyspozycji około 800 T-80, a ok. 2500 pozostawało w rezerwie, reprezentując różny stan techniczny.

Najstarsze i najmniej zaawansowane to T-80B i T-80BW, stanowiące większość zmagazynowanych zapasów. Wyższy poziom techniczny reprezentują T-80U i T-80UD (wersja z dieslem), a najnowszy wariant, wyposażony we współczesną elektronikę (celowniki, termowizja, system kierowania ogniem Kalina, układ łączności) i opancerzenie reaktywne Relikt to czołg T-80BWM.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Podczas walk w Ukrainie Rosja straciła prawdopodobnie 200-260 czołgów T-80 (część źródeł wskazuje, że trafionych - co nie oznacza bezpowrotnego zniszczenia - mogło zostać nawet 600 maszyn), co stanowi 25-30 proc. stanu wyjściowego. W rezultacie konieczne stało się uzupełnienie strat.

Jak powstają nowe czołgi T-80?

Dostarczane od kilku lat do jednostek "nowe" T-80 to starsze egzemplarze, które są remontowane i modernizowane. Ostatnie kadłuby T-80 powstały bowiem w 1991 roku (podobnie jak w przypadku czołgów M1 Abrams, których ostatnie kadłuby wyprodukowano w 1993 r.).

Z tego powodu dość sensacyjnie brzmi rosyjska informacja o zamiarze wznowienia produkcji T-80. Nie wiadomo jednak, czy chodzi o budowanie od podstaw nowych czołgów, czy przez "produkcję" należy rozumieć kolejną linię remontową, gdzie pancerne skorupy czy starsze warianty T-80 będą doprowadzane do standardu T-80BWM, będącego obecnie szczytową formą tej broni.

Wznowienie produkcji turbin gazowych

Ważnym etapem na drodze do wznowienia produkcji T-80 jest przy tym reaktywacja zdolności zakładu w Kałudze, gdzie w czasach ZSRR produkowano turbiny gazowe, stanowiące napęd rosyjskiej rodziny T-80. Istnieje też seria ukraińska, jak opracowane w Charkowie T-80UD, napędzana tańszym i prostszym dieslem.

Zamówienia na T-80BWM spowodowały, że Kaługa w ciągu ostatnich lat odtworzyła swoje możliwości w zakresie remontu turbin i produkcji części zamiennych, a obecnie – według źródeł rosyjskich – jest już gotowa do ponownej produkcji kompletnych silników.

Ukraiński serwis Militarny wskazuje przy tym, że poza produkcją napędów do T-80, zakład w Kałudze rozwija także nowy silnik turbinowy o mocy 1500 KM.

Zdaniem Ukraińców tak mocna jednostka napędowa powstaje z myślą o powrocie do projektu czołgu T-14 Armata. Jego aktualny silnik, diesel o oznaczeniu 2B-12-3A, okazał się nie spełniać pokładanych w nim nadziei i jest jedną z przyczyn opóźnień, a w praktyce zamrożenia całego programu.

Prywatny teleskop kosmiczny? Mauve pomoże poszukiwać drugiej Ziemi
Prywatny teleskop kosmiczny? Mauve pomoże poszukiwać drugiej Ziemi
Muffiny z krwią wołową. Tak wpływają na organizm
Muffiny z krwią wołową. Tak wpływają na organizm
Dla Rosjan ten system to rewolucja. Wojsko Polskie już takim dysponuje
Dla Rosjan ten system to rewolucja. Wojsko Polskie już takim dysponuje
Kosmiczne osiągnięcie. SpaceX wysłał na orbitę 10 000 Starlinków
Kosmiczne osiągnięcie. SpaceX wysłał na orbitę 10 000 Starlinków
Terroryzował południową Ukrainę. W końcu go zniszczyli
Terroryzował południową Ukrainę. W końcu go zniszczyli
Sum gigant. Mierzył prawie 3 metry długości
Sum gigant. Mierzył prawie 3 metry długości
W piątek trzynastego. Potężna planetoida ekstremalnie blisko Ziemi
W piątek trzynastego. Potężna planetoida ekstremalnie blisko Ziemi
Tajemnicze sarkofagi w Ukrainie. Pełnią bardzo ważną funkcję
Tajemnicze sarkofagi w Ukrainie. Pełnią bardzo ważną funkcję
Zamówili niemal setkę F-35. Przemyśleli to i stawiają USA nowe warunki
Zamówili niemal setkę F-35. Przemyśleli to i stawiają USA nowe warunki
Problemy rosyjskiej floty podwodnej. Od "kulejącego okrętu" do "pływającej Hiroszimy"
Problemy rosyjskiej floty podwodnej. Od "kulejącego okrętu" do "pływającej Hiroszimy"
Tajemnica posągów z Wyspy Wielkanocnej rozwiązana. Są nowe badania
Tajemnica posągów z Wyspy Wielkanocnej rozwiązana. Są nowe badania
Błędnie zdiagnozowała raka. AI myli się w 7 na 10 przypadków
Błędnie zdiagnozowała raka. AI myli się w 7 na 10 przypadków