Bomby szybujące RBK-500 z modułem UMPK, czyli rosyjska wersja JDAM-ER

RBK-500 to ważąca ok. 500 kg bomba kasetowa, opracowana w latach 80. XX wieku w Związku Radzieckim. Powstało wiele wariantów tej broni, różniących się liczbą przenoszonej subamunicji (8-252 szt.) i jej przeznaczeniem – od bomb przeciwczołgowych, poprzez ładunki paliwowo-powietrzne, po burzące i odłamkowe.

Bomby tego typu zostały użyte przez ZSRR po raz pierwszy podczas wojny w Afganistanie, a następnie – już przez Rosję – w Czeczenii.

Rosjanie korzystają z nich także podczas walk w Ukrainie. Jak wynika ze zdjęć udostępnionych przez ukraiński serwis Defense Express, w nalocie przeprowadzonym 19 listopada użyli nowej wersji tej broni, dającej starej bombie znacznie większe możliwości.

Zobacz także: Rozpoznasz te myśliwce i bombowce?

Analiza pozostałości bomby, zrzuconej na pozycje ukraińskie w rejonie Doniecka wskazuje, że Rosjanie opracowali własny odpowiednik amerykańskiej bomby JDAM ER.

JDAM to zestaw w postaci układu sterowania i naprowadzania, które po dołączeniu do zwykłej, swobodnie opadającej bomby (np. Mark 82), zmieniają ją w tanią bombę kierowaną.

W wariancie JDAM-ER zestaw wzbogacony jest o rozkładane po zrzucie, niewielkie skrzydła, dzięki którym szybująca bomba może przebyć nawet kilkanaście lub kilkadziesiąt kilometrów.

Odnalezione w rejonie walk elementy potwierdzają wcześniejsze doniesienia z kwietnia 2023 roku i są dowodem, że Rosjanie stosują podobne rozwiązanie. Jest nim moduł UMPK w postaci dołączanego do korpusu bomby wspornika z układem kierowania i rozkładanymi skrzydłami. Stosowanie tego rozwiązania potwierdzają także materiały udostępnione przez rosyjskie ministerstwo obrony.

Całość wygląda bardzo topornie i z pewnością pogarsza charakterystyki aerodynamiczne RBK-500, ale zarazem zmienia ją w szybującą bombę kierowaną. Układ kierowania bazuje na nawigacji satelitarnej GLONASS i wobec braku interfejsu, pozwalającego na przesyłanie danych z samolotu, wymaga określenia współrzędnych celu przed jeszcze przed startem, co wyklucza atakowanie celów ruchomych.

Choć tak zmodyfikowana bomba RBK-500 prezentuje się dość prymitywnie, daje Rosjanom nowe możliwości - pozwala na atakowanie pozycji ukraińskich bez wchodzenia w zasięg MANPADS-ów, jak polski zestaw Piorun, a być może także systemów przeciwlotniczych krótkiego zasięgu, jak np. niemiecki IRIS-T SLS.