Rosyjski Ił‑22 trafiony pociskiem z wyrzutni Buk. To samolot dowodzenia i rozpoznania pola walki

Podczas agresji na Ukrainę Rosja odnotowała bardzo poważną stratę. Ukraińcy trafili jeden z nielicznych rosyjskich samolotów Ił-22. Choć maszyna nie spadła na ziemię, została bardzo poważnie uszkodzona.

Do trafienia rosyjskiego samolotu doszło 3 kwietnia 2022 r., jednak relacja z tego wydarzenia została opublikowana dopiero niedawno. Incydent opisuje Maciej Szopa z serwisu Defence24, przytaczając rosyjską relację.

Według niej, Ił-22 wykonywał 3 kwietnia misję rozpoznawczą nad Ukrainą, lecąc na wysokości 7900 metrów. W pewnym momencie obok samolotu rozerwała się głowica rakiety przeciwlotniczej – jak ustalono, pochodziła z zestawu 9K37 Buk.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Samolot został bardzo poważnie uszkodzony, a załoga zawdzięcza ocalenie tylko wyszkoleniu pilota, który po pierwszym trafieniu automatycznie wykonał unik wiedząc, że pociski przeciwlotnicze są wystrzeliwane parami. Dzięki unikowi drugi pocisk, choć również uszkodził samolot, zniszczył nie kabinę z załogą, ale część ogonową Iła.

Pilot zdołał doprowadzić płonącą, rozhermetyzowaną maszynę do lotniska, gdzie naliczono w niej ponad 200 dziur po odłamkach. O skali uszkodzeń dobitnie świadczy fakt, że w samolocie zniszczone były – oprócz samego kadłuba – m.in. instalacja paliwowa, silniki i śmigła.

Autor relacji powątpiewa przy tym, czy informacja o naprawieniu i przywróceniu do służby tak uszkodzonej maszyny jest prawdziwa.

Ił-22 to rosyjski samolot, będący rozwinięciem pasażerskiego Iła-18 (to samo oznaczenie nosi zupełnie inna maszyna – bombowiec z lat 40. XX wieku). W swojej pierwotnej roli jest obecnie używany przez Aerofłot i północnokoreańskie linie lotnicze.

Wersja pasażerska stała się bazą do opracowania wariantów specjalnych, jak Ił-22M czy Ił-22PP, czyli samolotów dowodzenia i rozpoznania radioelektronicznego.

Samolot ma długość 36 metrów, rozpiętość skrzydeł 37 metrów i masę startową sięgającą 64 ton, z czego 30 przypada na paliwo. Maszyna ma zasięg 6,5 tys. km i jest napędzana czterema silnikami turbośmigłowymi. Rosja użytkuje siedem Iłów-22 w tej wersji.

9K37 Buk to zestaw przeciwlotniczy opracowany w ZSRR pod koniec lat 70. jako broń średniego zasięgu, przeznaczona do walki z trudnymi, manewrującymi celami.

Wszystkie elementy zestawu – pojazd dowodzenia, radar i wyrzutnia rakiet – zostały umieszczone na gąsienicowych podwoziach. Rosjanie zastosowali w nim po raz pierwszy komputer Argon-15A, odpowiedzialny za obliczenia związane ze zwalczaniem celów.

Buk jest systemem ciągle rozwijanym i modernizowanym, jego współczesne wersje mają możliwość zwalczania celów odległych nawet o 70 km i lecących na wysokości ponad 24 km. Buk i system S-300 to filary ukraińskiej obrony przeciwlotniczej.

Zestaw tego typu został użyty przez Rosjan m.in. do zestrzelenia holenderskiego cywilnego samolotu (lot MH17), w którym śmierć poniosło 288 cywilów.