Mocarstwo się budzi. Wznowi produkcję kluczowego izotopu do broni zagłady

Minister sił zbrojnych Francji Sébastien Lecornu ogłosił 18 marca, że wznowiona zostanie produkcja trytu niezbędnego do produkcji broni termojądrowej. Produkcja ma być prowadzona z wykorzystaniem dwóch cywilnych reaktorów należących do koncernu EDF. Wyjaśniamy, dlaczego tryt jest niezbędny w broni termojądrowej.

Jak informuje w komunikacie prasowym francuski MON produkcja trytu nie wpłynie na generowanie energii elektrycznej przez elektrownię jądrową Civaux zlokalizowaną w południowo-zachodniej Francji. Produkcja trytu będzie się odbywać na terenie Commissariat à l’énergie atomique (CEA), francuskiej placówki naukowo-przemysłowej zajmującej się badaniami jądrowymi.

Jest to finalizacja rozmów francuskiego MON z koncernem EDF trwających od ponad 25 lat. Umowa ma zapewnić wypełnienie luki po zamknięciu w 2009 roku dwóch dedykowanych produkcji trytu reaktorów zlokalizowanych w Marcoule w południowo-wschodniej Francji.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Tryt będący izotopem wodoru składającym się z jednego protonu i dwóch neutronów występuje bardzo rzadko w atmosferze i w praktyce jego pozyskanie jest możliwe tylko poprzez wystawienie litu na wysoki poziom promieniowania panujący w rdzeniu reaktora. Następnie z napromieniowanego materiału można odzyskać tryt, który jest jednak bardzo trudny magazynowaniu.

Tryt jest bowiem bardzo niestabilny i jego połowiczny rozpad to 12 lat co sprawia, że potrzebne jest stałe źródło jego produkcji. Ma bardzo wiele zastosowań, począwszy od fluorescencyjnych powierzchniach w zegarkach, brelokach czy celownikach broni palnej, ale najważniejszym jest pełnienie roli paliwa w fuzji jądrowej.

Obecnie stosowana broń nuklearna jest oparta o głowice termojądrowe umożliwiające osiągnięcie ogromnej siły rażenia w bardzo małym formacie. Energia powstaje w ich przypadku nie w reakcji łańcuchowej rozszczepienia jąder uranu i/lub plutonu, ale w reakcji syntezy termojądrowej, gdzie izotopy wodoru łączą się pod wpływem bardzo wysokiej temperatury i ciśnienia w hel czemu towarzyszy wydzielenie się ogromnej ilości energii.

Oczywiście do wywołania warunków niezbędnych do rozpoczęcia reakcji potrzebna jest eksplozja ładunku jądrowego, ale jego moc to niewielki proc. całości. Największa bomba termojądrowa świata Car Bomba miała moc 50 megaton, ale była niepraktyczna do zastosowań militarnych. Normalnie wykorzystywane są znacznie słabsze głowice, ale w większej liczbie.

Francja wedle szacunków posiada 290 głowic, które są podzielone na dwie kategorie. W przypadku broni strategicznej są wykorzystywane głowice TN 75 o sile 150 kt a taktycznej TN-81 o regulowanej mocy 150-300 kt. Pierwsze są przenoszone przez odpalane z okrętów podwodnych Le Triomphant międzykontynentalne pociski balistyczne o zasięgu 8-10 tys. km z rodziny M45 bądź M51 zabierające do 10 subgłowic typu MIRV niezależnie naprowadzających się na różne cele.

Z kolei drugi typ jest instalowany w pociskach manewrujących ASMP-A o zasięgu do 500 km przenoszonych przez wielozadaniowe samoloty Rafale.