Atomowy Le Terrible odpalił pocisk balistyczny M‑51, który spadł niedaleko USA
19 kwietnia załoga francuskiego okrętu podwodnego z napędem atomowym Le Terrible typu Le Triomphant, zanurzonego w wodach Zatoki Audierne, położonej w departamencie Finistère w Bretanii, dokonała próbnego odpalenia strategicznego pocisku balistycznego M-51. Wystrzelenie rakiety bez jądrowego ładunku bojowego odbyło się w ramach prób po niedawnym remoncie. Lot rakiety balistycznej był monitorowany za pomocą urządzeń telemetrycznych i optoelektronicznych obsługiwanych przez specjalistów z Wydziału Testów Pocisków Dyrekcji Generalnej ds. Uzbrojenia (Direction générale de l’armement Essais de Missiles), a nad próbą czuwał będący w pobliżu okręt rozpoznawczy wywiadu wojskowego Monge (A601).
Pozbawiony głowicy jądrowej pocisk spadł do wód północnego Atlantyku, kilkaset kilometrów od najbliższego wybrzeża, którym było terytorium Stanów Zjednoczonych. Nie stanowił jednak żadnego zagrożenia, a test przebiegł rutynowo. Minister sił zbrojnych Sébastien Lecornu w wiadomości zamieszczonej na Twitterze wyraził zadowolenie po udanej próbie i zaznaczył, że test był przeprowadzony w ścisłej zgodności z międzynarodowymi zobowiązaniami Francji. Podobnych prób – z zanurzonego okrętu podwodnego lub z wyrzutni bazowania lądowego – przeprowadzono ponad dziesięć od 2006 roku. Jedynie szósta próba rakiety przeprowadzona 5 maja 2013 roku zakończyła się w awarią. Podczas późniejszych testów we wrześniu 2015 i lipcu 2016 odnotowano sukcesy. Poprzednie dwa testy M51 przeprowadzono w kwietniu 2021 roku (z lądowego poligonu) i w czerwcu 2020 roku (z okręty podwodnego). Obecnie Francuzi sprawdzają najnowszą wersję pocisku. M51.3 ma zmodyfikowany trzeci stopień, wydłużający zasięg i ulepszone wabie do skutecznego penetrowania wrogiej obrony przeciwrakietowej.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
M51 to międzykontynentalny pocisk odpalany z wyrzutni okrętów podwodnych (SLBM). Zastępuje w użyciu starszy pocisk balistyczny oznaczony M45. Każdy M51 zawiera od sześciu do dziesięciu głowic termojądrowych TN 75, które można niezależnie wycelować (MIRV, Multiple Independently Targeted Reentry Vehicle). TN 75 są systematycznie zastępowane oceanicznymi głowicami nuklearnymi o mocy około 150 kiloton (Tête nucléaire océanique, TNO) od 2015 roku. TNO mają dokładność określaną na 150 metrów, więc przy wagomiarze przenoszonej głowicy oraz użytym materiale można uznać ją za punkową. Podaje się, że zasięg operacyjny M51 wynosi od ośmiu do dziesięciu tysięcy kilometrów przy prędkości Ma 25. Dane typu open source wskazują, że masa M51 to 52 000 kg, długość 12 metrów, a średnica 2,3 metra.
Co ciekawe Le Terrible’a jeszcze niedawno poddawano remontowi głównemu, połączonemu z wymianą paliwa nuklearnego w reaktorze i modernizacją niemal wszystkich systemów okrętowych. Prace konserwacyjne prowadzono od października 2020 do kwietnia 2023 roku, a ich efektem ma być utrzymanie potencjału operacyjnego przez kolejne 10 lat. Le Terrible jest pierwszym okrętem tego typu, który przeszedł ten remont, w najbliższej przyszłości czeka on pozostałe trzy jednostki. Testy M51 są jednym z najważniejszych sprawdzianów okrętu po rozbracie z morzem.
Le Terrible (S 619) jest czwartym okrętem typu Le Triomphant, przyjętym do służby w Marine nationale (francuskiej marynarce wojennej). Wraz z trzema innymi – Le Triomphant (S6176), Le Téméraire (S617) i Le Vigilant (S618) – wchodzi w skład dywizjonu ENSLE (l’escadrille des sous-marins nucléaires lanceurs d'engins), który jest trzonem strategicznych sił oceanicznych (Force Océanique Stratégique), należących do sił uderzeniowych. Okręty te stanowią o sile francuskiego odstraszania nuklearnego na morzu (Force de Frappe). Zastąpiły w służbie wysłużone jednostki Le Redoutable. Ich zadaniem jest prowadzenie skrytych patroli bojowych i projekcja francuskiej siły na morzu. Autonomiczność ograniczona jest ilością zapasów, która ze względu na liczebność załogi – 16 oficerów, 88 podoficerów i 8 marynarzy – jest ograniczona do 70 dób. Załogi – czerwona i niebieska – pełnią służbę na zmianę, aby zapewnić gotowość operacyjną okrętu, a także dać możliwość odpoczynku podwodnikom i zapewnić kontakt z rodzinami.
O sile ich uzbrojenia stanowi 16 morskich pocisków balistycznych o zasięgu strategicznym MSBS (Mer-Sol-Ballistique-Stratégique) typu M51. Tylko Le Terrible był przystosowany do ich przenoszenia od samego początku, inne zaś systematycznie w tym celu przechodziły modernizację systemów bojowych. Poza tym do walki z innymi okrętami wykorzystują pociski przeciwokrętowe Exocet SM39 oraz cztery wyrzutnie kalibru 533 mm, pozwalające na odpalanie torped F17 Mod 2. Gdy wszystkie jednostki przejdą remont główny, zdolne będą odpalać też ciężkie torpedy F21 Artemis, które rozwijano w celu zastąpienia F17. Terrible jest wyposażony w nowy system walki SYCOBS (System de Combat Barracuda-SSBN), który zostanie również zainstalowany w nowych okrętach podwodnych Barracuda.
Bazą macierzystą okrętów Le Triomphant jest Île Longue na półwyspie Crozon, leżące opodal Brestu. Dla Francji są one dumą narodową. Paryż bez przerwy od 1972 roku utrzymuje przynajmniej jeden okręt ENSLE w gotowości operacyjnej, co ma świadczyć o sile francuskiego odstraszania nuklearnego i o znaczeniu Francji w polityce międzynarodowej. W 2021 roku Paryż ogłosił decyzję o rozpoczęciu programu budowy czterech nowych podwodnych nosicieli pocisków balistycznych. Okręty trzeciej generacji, określane po francusku SNLE 3G (sous‑marin nucléaire lanceur d’engins), mają zająć miejsce obecnie używanych, których wycofane będą ze służby po 2035 roku, a może jeszcze później, dlatego utrzymanie obecnych francuskich boomerów w jak najlepszym stanie jest bardzo ważne.
Autor: Andrzej Pawłowski