Francuska broń atomowa. Druga potęga jądrowa NATO

Przeprowadzony w sobotę start to kolejna już próba przyszłościowego – i testowanego ze zmiennym powodzeniem – wariantu pocisku balistycznego MSBS (Mer-Sol-Balistique Stratégique) M51. Pocisk M51.3, pozbawiony głowicy bojowej, wystartował z poligonu rakietowego Biscarosse w południowozachodniej Francji i spadł do północnego Atlantyku.

Próbę nowej broni zabezpieczały okręty francuskiej marynarki wojennej, odpowiedzialne m.in. za wyłowienie pozostałości pocisku, a cały test zakończył się – według oficjalnego komunikatu – powodzeniem.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

M51 to szósta generacja francuskich pocisków klasy SLBM (submarine-launched ballistic missile), czyli przeznaczonych do wystrzeliwania z pokładu okrętu podwodnego, następców pocisków M1, M2, M20, M4 i M45. Prace nad rozwijanym obecnie wariantem tej broni, czyli M51.3, nabrały tempa po rosyjskim ataku na Ukrainę w 2014 roku.

M51.3 ma trafić na pokłady zarówno obecnej generacji francuskich okrętów podwodnych z napędem jądrowym, czyli okrętów typu Le Triomphant, jak i przyszłościowych okrętów SNLE 3G, które mają wejść do służby około roku 2035 i pozostać w niej nawet do 2090 roku.

M51 to potężna broń. Pocisk waży 52 tony, ma 12 metrów długości i 230 cm średnicy. Jego charakterystyczną cechą jest tępe, lekko tylko zaoblone zakończenie, nawiązujące do rozwiązań zastosowanych w amerykańskich pociskach Trident.

Brak ostrego zakończenia pocisku sprawia, że jego głowica ma znacznie większą objętość, a tym samym może zmieścić więcej ładunku bojowego. Problem z rosnącym w takim przypadku oporem powietrza, istotnym podczas początkowego etapu lotu, rozwiązano za pomocą wysuwanej po starcie, teleskopowej końcówki o nazwie aerospike.

To pomysł zastosowany po raz pierwszy przez Rosjan w MANPADS-ie 9K38 Igła, gdzie wystająca z pocisku "igła" (której system zawdzięcza swoją nazwę) pozwalała na ograniczenie nagrzewania się głowicy, zawierającej wrażliwy na temperaturę sensor podczerwieni.

W przypadku francuskiego pocisku balistycznego aerospike ma formę długiego, wysuwanego wysięgnika z niewielką, okrągłą płytką na końcu. Zapewnia to ograniczenie oporu aerodynamicznego, co poza większym ładunkiem bojowym zwiększa także o kilka proc. zasięg.

Ten, w przypadku M51 pozostaje niejawny, choć jest szacowany na 10-11 tys. km. Ważną cechą M51 jest możliwość zastosowania głowicy MIRV. To rozwiązanie pozwalające na umieszczenie w jednej głowicy do dziesięciu mniejszych subgłowic – zarówno bojowych, z ładunkiem nuklearnym, jak i wabików, mających odciągnąć uwagę obrony przeciwbalistycznej przeciwnika.

Drugim filarem atomowego arsenału Paryża są głowice jądrowe przenoszone drogą lotniczą. W przeciwieństwie do Amerykanów, którzy obecnie mogą wyposażyć swoje samoloty wyłącznie w stare bomby jądrowe B61, zmodernizowane ostatnio do wariantu B61-12, Francuzi dysponują znacznie bardziej zaawansowanym rozwiązaniem – pociskami manewrującymi ASMP, w eksploatowanych obecnie wariantach ASMP-A/R.

To broń o ciekawym przeznaczeniu. O ile pociski M51 są orężem strategicznym, pocisk ASMP zajmuje we francuskim arsenale szczególną pozycję. Zgodnie z przyjętą doktryną użycia broni jądrowej, Francja odrzuca możliwość taktycznego (czyli w czasie bezpośrednich działań na polu walki) użycia atomu, nie definiuje z góry państw-celów, ale zarazem utrzymuje potencjał aby zniszczyć polityczne i gospodarcze ośrodki ewentualnego agresora.

Jednocześnie Paryż zastrzega sobie prawo do pierwszeństwa w użyciu broni jądrowej, aby ostrzec państwo, którego działania zagrażają bezpieczeństwu Francji. Takie deeskalacyjne, ostrzegawcze uderzenie może być wykonane właśnie przy pomocy pocisku ASMP, którego głowica ma siłę wybuchu regulowaną w przedziale 100-300 kt.

Pociski ASMP są rozwijane od lat 80. Ich pierwszy wariant został w 2009 roku zastąpiony zmodernizowaną wersją ASMP-A, a obecnie trwają dostawy kolejnej wersji, czyli ASMP-R.

Jest to broń o masie 860 kg i długości 5,3 metra. Pocisk w wariancie ASMP-A ma zasięg określany na "ponad 500 km" i może poruszać się z wysoką prędkością, sięgającą Mach 3. Obecnie Francja pracuje nad jego następcą – hipersonicznym pociskiem ASN4G (Air-Sol Nucléaire de 4ème Génération) o zasięgu przekraczającym tysiąc km i prędkości nawet Mach 8 (blisko 10 tys. km/h).

Obecnie – po wycofaniu ze służby maszyn innych typów – jedynym francuskim nosicielem pocisków ASMP-A/R są samoloty Rafale.