System przeciwlotniczy AN/TWQ-1 Avenger dla Ukrainy. Pierwsze egzemplarze już dotarły

Ukraina otrzymała dwa pierwsze z zapowiadanych od końca 2022 roku 12 systemów przeciwlotniczych AN/TWQ-1 Avenger. To broń krótkiego zasięgu (SHORAD), przeznaczona do zwalczania samolotów i śmigłowców, ale także – co dowiodły prowadzone niedawno testy – skuteczna w niszczeniu małych bezzałogowców. Wyjaśniamy, jak jest zbudowany system przeciwlotniczy Avenger i jakie są jego możliwości.

System przeciwlotniczy AN/TWQ-1 Avenger
System przeciwlotniczy AN/TWQ-1 Avenger
Źródło zdjęć: © Domena publiczna
Łukasz Michalik

Avenger to opracowany w latach 80. amerykański, mobilny system przeciwlotniczy. Łączy on lekkie, terenowe podwozie pojazdu HMMWV z wyrzutnią pocisków przeciwlotniczych FIM-92 Stinger. Są one umieszczone w dwóch czteroprowadnicowych kontenerach.

Kontenery startowe zamontowano na obrotowej wieży, wyposażonej także w głowicę optoelektroniczną, pozwalającą na wykrywanie i śledzenie celów, a także karabin maszynowy. Tak skonfigurowany zestaw (Avenger powstał w dwóch wariantach – lekkim M998 i ciężkim M1097) na początku lat 90. wyparł z amerykańskiej armii i Korpusu Piechoty Morskiej artyleryjskie systemy przeciwlotnicze M163 i M167 VADS.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Mobilny Stinger z głowicą optoelektroniczną

Pod względem zasięgu ognia AN/TWQ-1 Avenger nie różni się od naramiennych wyrzutni pocisków FIM-92 Stinger, jednak wyposażenie zestawu w głowicę optoelektroniczną dało mu większe możliwości w zakresie wykrywania i śledzenia celów. Sama głowica może być wykorzystywana także do dozoru, co testowano w Stanach Zjednoczonych kilka lat temu.

W porównaniu z MANPADS-ami ważną zaletą Avengera jest możliwość działania w ruchu, a także – dzięki głowicy optoelektronicznej z laserowym dalmierzem i termowizorem – w każdych warunkach pogodowych.

System Avenger ma już swojego następcę. Ponieważ za jego główną wadę uznano brak odporności, następca - Interim Maneuver SHORAD (IM-SHORAD) - został umieszczony również na kołowym, ale znacznie lepiej opancerzonym podwoziu pojazdu Stryker. Z ponad 1000 wyprodukowanych Avengerów w służbie pozostaje obecnie około 400, jednak liczba ta z każdym rokiem będzie maleć, wraz z wdrażaniem kolejnych egzemplarzy IM-SHORAD.

Amerykańska pomoc dla Ukrainy

Dostawy Avengerów do Ukrainy zostały zapowiedziane przez Stany Zjednoczone w listopadzie 2022 roku, kiedy Waszyngton zdecydował o włączeniu czterech systemów w skład 400-milionowej transzy pomocy wojskowej.

Decyzja o wysłaniu kolejnych ośmiu zestawów została ogłoszona w styczniu 2023 r. Jako zadania systemu wymieniano wówczas ochronę infrastruktury krytycznej i zwalczanie dronów takich, jak Shahed-136. Pierwsze Avengery są już w Ukrainie, czego dowodem jest krótki film, pokazujący ten sprzęt w ukraińskich rękach, opublikowany na Twitterze przez konto Ukraine Weapons Tracker.

Łukasz Michalik, dziennikarz Wirtualnej Polski

Wybrane dla Ciebie