Są lepsze niż F‑16. Odważna opinia Ukraińca

Temat przekazania Ukrainie myśliwców JAS 39 Gripen powrócił w trakcie Monachijskiej Konferencji Bezpieczeństwa. Prezes szwedzkiego koncernu Saab Micael Johansson wyraził nadzieję, że na szczeblu politycznym zapadną odpowiednie decyzje i maszyny wkrótce pojawią się nad Ukrainą.

Warto przypomnieć, że kierownictwo koncernu Saab i szwedzkie władze już w 2024 r. wyrażały wstępną gotowość przekazania na front myśliwców JAS 39 Gripen, ale dowództwo NATO zaleciło wstrzymać się z takim krokiem oceniając, że priorytet należy się F-16. Ukraińcy nie protestowali wiedząc, że Zachód jest w stanie dostarczyć więcej sztuk F-16, a jednoczesne wprowadzenie do służby różnych samolotów bojowych mogłoby stanowić zbyt duże obciążenie dla ukraińskiego lotnictwa.

Na początku 2025 r. Ukraina przyjęła jednak kilka pierwszych francuskich myśliwców Mirage 2000-5F co potwierdza, że nie zamierza ograniczać się do F-16. Walerij Romanenko cytowany przez ukraińską agencję Unian wyraził pogląd, że JAS 39 Gripen pod pewnymi względami góruje zarówno nad F-16, jak i francuskimi myśliwcami.

Ukraiński ekspert wskazał m.in. na bardzo dużą różnorodność uzbrojenia, jakie może przenosić JAS 39 Gripen. W jego ocenie na uwagę zasługują przede wszystkim europejskie pociski Meteor o zasięgu 200 km, a także pociski manewrujące Taurus, które Ukraina chciałaby otrzymać od Niemiec.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

- Amerykańskie rakiety z F-16 nadal mają maksymalny zasięg 160 km. Ponadto Gripen jest zdolny do przenoszenia jednocześnie dwóch pocisków manewrujących Taurus, które również znajdują się w gronie jego potencjalnego uzbrojenia - tłumaczy Walerij Romanenko.

Ukrainiec przypomniał też, że JAS 39 Gripen nie opiera się wyłącznie na systemach łączności NATO, a przekazane Ukrainie myśliwce F-16 zostały pozbawione stosowanego w Sojuszu systemu informacji taktycznej Link-16, co znacznie utrudnia niektóre operacje i może prowadzić do problemów. Z ustaleń "The Wall Street Journal" wynika, że to właśnie brak Link-16 stał się przyczyną zestrzelenia jednego z ukraińskich F-16 w sierpniu 2024 r.

- Oznacza to, że gdybyśmy otrzymali Gripena nasi piloci byliby nie tylko lepiej uzbrojeni, ale także lepiej zaopatrzeni w informacje taktyczne. Czego nie mamy w F-16. A informacja to też broń - ocenił Walerij Romanenko.

Bardzo pochylenie o JAS 39 Gripen już wcześniej wypowiadali się też inni ukraińscy eksperci oraz zachodni analitycy śledzący wojnę w Ukrainie. Na szwedzkie myśliwce uwagę zwrócił nawet były konsultant Pentagonu Reuben F. Johnson, wedle którego są one niedoceniane i tylko przez względy polityczne nie są tak popularne jak i F-16 i F-35. Wśród licznych zalet JAS 39 Gripen Reuben F. Johnson wymieniał nie tylko kwestie uzbrojenia, ale też niższe koszty eksploatacji niż w przypadku amerykańskich myśliwców oraz możliwość operowania z improwizowanych pasów startowych.

Pod koniec 2024 r. Szwecja przekazała Ukrainie kolejny pakiet pomocowy, w którym znalazły się części zamienne do 14 myśliwców JAS 39 Gripen. Odebrano to jako jednoznaczny sygnał, że w przyszłości szwedzkie myśliwce dołączą do F-16 i Mirage 2000-5F w służbie ukraińskiego lotnictwa.