Po raz pierwszy w historii. Izrael chce sprzedać Merkawy, mogą trafić do Europy

Izraelskie media donoszą o negocjacjach, dotyczących eksportu czołgów Merkawa. Izraelskie wozy mają – po raz pierwszy w historii – trafić do zagranicznych odbiorców, wśród których jest nieujawniony kraj europejski. Eksport izraelskich czołgów to wyłom w dotychczasowej polityce Izraela. Czym wyróżniają się Merkawy?

Czołg Merkawa Mk 4Czołg Merkawa Mk 4
Źródło zdjęć: © Israel Defense Forces
Łukasz Michalik

Według doniesień The Israel Times, negocjacje dotyczą sprzedaży do dwóch krajów, z czego jednego w Europie, około 200 czołgów Merkawa w starszej wersji Mk 2 lub Mk 3. To wariant od dawna nieprodukowany i – w przypadku Mk 2 – wycofany z użytku. Część Merkaw Mk 3 pozostaje nadal w służbie, ale czołgi te są sukcesywnie wycofywane i zastępowane nowszymi maszynami.

Przedmiot trwających negocjacji ma znaczenie, bo Merkawa Mk 2 i Mk 3 to czołgi o różnym potencjale. O ile Mk 2 są uzbrojone w armaty kalibru 105 mm, których skuteczność w obliczu nowych czołgów może okazać się niewystarczająca, to Merkawa Mk 3 ma 120-mm armatę, zdolną – wraz z odpowiednią amunicją – do zwalczania każdego czołgu podstawowego.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Merkawa: czołg z silnikiem z przodu

Merkawa to izraelski czołg podstawowy, wyróżniający się – jako jedyny z obecnie produkowanych czołgów tej klasy – nietypowym układem konstrukcyjnym. Niezwykłe jest w nim umieszczenie przedziału silnika, który znajduje się z przodu pojazdu, a nie jak w innych czołgach – z tyłu.

Lokalizacja silnika sprawia, że z tyłu pojazdu znajduje się niewielki luk ewakuacyjny. Wbrew obiegowej opinii czołg nie został jednak zaprojektowany do przewożenia – obok załogi – desantu piechoty, jak bojowy wóz piechoty.

W wyjątkowych okolicznościach i kosztem przewożonej amunicji Merkawa może przewieźć dodatkowych pasażerów, ale luk służy przede wszystkim do ewakuacji i ewentualnego udzielenia pomocy załodze.

Siła pancerza to taktyczna mobilność

To zarazem jeden z elementów pokazujących, czemu została podporządkowana konstrukcja czołgu. Zadaniem Merkawy jest zapewnienie możliwie wysokiego poziomu bezpieczeństwa ludziom, nawet kosztem unieruchomienia i utraty czołgu.

Udało się to zapewnić, choć w czasie projektowania pierwszej Merkawy Izrael nie miał dostępu do nowoczesnego pancerza warstwowego, jak zastosowany w Challengerze Chobham/Burlington, którego wariant trafił także to Abramsa.

Głównym projektantem Merkawy był czołgista z doświadczeniem bojowym, Izrael Tal. Podczas prac nad maszyną zakwestionował on powszechne przekonanie, że czołg to wypadkowa mobilności, siły ognia i opancerzenia.

Zdaniem Tala liczy się tylko opancerzenie i siła ognia, bo odporny pancerz to w praktyce mobilność na polu walki: czołg, który skutecznie ochroni swoją załogę dotrze w miejsca niedostępne dla słabiej chronionego pojazdu.

Czołg z aktywnym systemem obrony

Mekrawa realizuje te założenia zarówno poprzez siłę własnego pancerza (masa czołgu przekracza 65 ton), jak i montowany na części maszyn system obrony aktywnej o nazwie Trophy, niszczący nadlatujące pociski. Warto jednak zauważyć, że – w przeciwieństwie do Abramsa – izraelski czołg nie ma pełnej separacji amunicji od przedziału bojowego, więc niefortunne trafienie może spowodować eksplozję amunicji i śmierć załogi.

Obecnie Izrael użytkuje czwartą wersję Merkawy (Merkawa Mk 4M), ale od początku 2023 roku do służby wchodzą pierwsze egzemplarze wozu kolejnej generacji - Merkawa Mk 5 Barak (Merkawa siman 5).

Wybrane dla Ciebie

Transformacja lotnisk.  Sztuczna inteligencja i nowe technologie na horyzoncie
Transformacja lotnisk. Sztuczna inteligencja i nowe technologie na horyzoncie
Ukraińcy pokazali broń w Kielcach. Chcą ją zaoferować Polsce
Ukraińcy pokazali broń w Kielcach. Chcą ją zaoferować Polsce
Czy przeszczepy organów mogą przedłużyć życie?
Czy przeszczepy organów mogą przedłużyć życie?
Nie każdy dostrzega tę iluzję optyczną. Naukowcy są zaskoczeni
Nie każdy dostrzega tę iluzję optyczną. Naukowcy są zaskoczeni
Przyjrzeli się zbrojeniom Polski. Stawiają nas za wzór
Przyjrzeli się zbrojeniom Polski. Stawiają nas za wzór
Odwieczny taniec galaktyk. Czy Wszechświat znajduje się w czarnej dziurze?
Odwieczny taniec galaktyk. Czy Wszechświat znajduje się w czarnej dziurze?
Straż Przybrzeżna USA zamawia komponenty do trzech kutrów typu Heritage
Straż Przybrzeżna USA zamawia komponenty do trzech kutrów typu Heritage
Niesamowite zjawisko. Całkowite zaćmienie Księżyca już 7 września
Niesamowite zjawisko. Całkowite zaćmienie Księżyca już 7 września
Nie chcą abramsów i leopardów. Druga armia NATO idzie inną drogą
Nie chcą abramsów i leopardów. Druga armia NATO idzie inną drogą
Mikroplastik, a zdrowie. To konsekwencje zanieczyszczenia środowiska
Mikroplastik, a zdrowie. To konsekwencje zanieczyszczenia środowiska
Amerykanie zbudowali ją dla Ukrainy. Może atakować w głębi Rosji
Amerykanie zbudowali ją dla Ukrainy. Może atakować w głębi Rosji
L-teanina. Składnik herbaty może zmniejszyć lęk i poprawić koncentrację
L-teanina. Składnik herbaty może zmniejszyć lęk i poprawić koncentrację