Natowski gigant nad Polską. Na niebie gęsto od latających szpiegów

Polskie AWACS-y, czyli dwa kupione w Szwecji samoloty Saab 340 AEW, w listopadzie 2024 roku osiągnęły gotowość operacyjną. Od tamtego czasu regularnie pojawiają się nad Polską, wykonując wielogodzinne loty. Jedna z takich maszyn - Saab 340 o symbolu Thunder1 - krążyła w rejonie Lublina i Chełma.

Uwagę zwracała nietypowa trasa samolotu. Saab 340 AEW jest wyposażony w radar Erieye, który ze względu na swoją budowę ma martwe pole obserwacji z przodu i z tyłu. Z tego powodu samoloty tego typu wykonują z reguły patrole wzdłuż granic, na trasie zbliżonej do osi północ-południe.

Tym razem trasa polskiego AWACS-a biegła równoleżnikowo, co oznacza, że stałym nadzorem była objęta przestrzeń na północ i południe od samolotu.

Nad Polską przebiegała również część trasy amerykańskiego samolotu Bombardier Challenger 650 ARTEMIS. To maszyna rozpoznawcza US Army, wyposażona w system ARTEMIS (ang. Airborne Reconnaissance and Targeting Multi-Mission Intelligence System). Amerykański samolot krążył wokół obwodu królewieckiego.

ARTEMIS to nowy, wprowadzony do służby w 2019 roku system łączący funkcje ISR (pol.: wywiad, obserwacja i rozpoznanie), SIGINT (pol.: rozpoznanie sygnałowe) i ELINT (pol.: rozpoznanie elektroniczne, wchodzące w zakres SIGINT).

W głębi polskiej przestrzeni powietrznej charakterystyczne, szerokie owale pomiędzy Gnieznem i Toruniem kreślił na niebie latający tankowiec NATO - Airbus A330 MRTT. To duża, uniwersalna maszyna (MRTT - Multi Role Tanker Transport), która w zależności od potrzeb może pełnić rolę samolotu transportowego, jak i - co najprawdopodobniej miało miejsce w tym przypadku - latającego tankowca.

Samolot ten zapewnia wsparcie m.in. dla wojskowych odrzutowców, które - choć z reguły są niewidoczne w publicznie dostępnych serwisach, monitorujących ruch lotniczy - regularnie patrolują nad Polską.

W tym samym czasie nad Litwą, Łotwą i Estonią patrolował szwedzki samolot rozpoznawczy Gulfstream IV (SVF680), w drodze nad Morze Czarne znajdował się amerykański samolot zwiadowczy RC-135V Rivet Joint (JAKE17), a wzdłuż wschodniej granicy Rumunii patrolował kolejny Bombardier Challenger 650 ARTEMIS. Patrol wzdłuż granicy z Rosją wykonywał także łotewski śmigłowiec Mi-17.