Mauser C96. Pierwszy udany, nowoczesny pistolet

Mauser C96 to ikoniczna broń. Strzelał z niego Janek z „Czterech pancernych”, jak i Han Solo z „Gwiezdnych wojen”. Mauser wyróżnia się jednak nie tylko niezwykłym kształtem. To pierwszy, udany pistolet samopowtarzalny, odległy protoplasta współczesnej broni krótkiej.

Pistolet Mauser C96 z dołączoną kolbą
Pistolet Mauser C96 z dołączoną kolbą
Źródło zdjęć: © Domena publiczna
Łukasz Michalik

09.01.2021 | aktual.: 03.03.2022 04:22

Jak zwiększyć szybkostrzelność pistoletów? Przez długi czas broń krótka pozwalała na oddanie tylko jednego strzału. Wczesne pistolety po jednym strzale stawały się bezużyteczne i należało je ponownie załadować. Z czasem pojawiło się kilka pomysłów na udoskonalenie broni i zwiększenie jej szybkostrzelności.

Jednym z nich było zastosowanie wielu luf, pozwalających na oddanie bez przeładowywania po jednym strzale na każdą. Ogromnym krokiem naprzód okazał się nabój scalony, a także rewolwer, w którym naboje umieszczano w obrotowym bębnie.

Długo wyczekiwany przełom przyniosły jednak dopiero konstruowane na przełomie XIX i XX wieku pistolety samopowtarzalne, w których kolejne strzały następowały po naciśnięciach spustu, bez potrzeby dodatkowego, ręcznego przeładowywania. Pionierską, a zarazem ikoniczną konstrukcją okazał się Mauser C96.

Oddolna inicjatywa

Jego powstanie to efekt oddolnej inicjatywy. Dwóch braci, zatrudnionych w fabryce broni niemieckiego przemysłowca, Paula Mausera, postanowiło bowiem na własną rękę opracować działający pistolet samopowtarzalny.

Pistolet Mauser C96 w wersji na nabój kalibru 9 mm
Pistolet Mauser C96 w wersji na nabój kalibru 9 mm© Wikimedia Commons, M92, Lic. CC BY-SA 3.0

Gdy o pracach dowiedział się ich pracodawca, wsparł ambitnych konstruktorów potencjałem swojej fabryki broni. Prace nabrały tempa i w 1895 roku padły pierwsze, próbne strzały z prototypowych egzemplarzy nowego pistoletu.

Nietypowa konstrukcja

Mauser C96 odbiega wyglądem od współczesnych pistoletów. Nic dziwnego, bo konstruktorzy zastosowali w nim szereg nietypowych rozwiązań. W oczy rzuca się 10-nabojowy magazynek, umieszczony nie w chwycie, ale przed kabłąkiem spustowym.

Magazynek w większości wersji pistoletu nie był wymienny – wymagał uzupełniania od góry, za pomocą tzw. łódki, w której umieszczano ładowane naboje, początkowo 7,63 x 25 mm. Z czasem Mauser C96 doczekał się kilku wersji, różniących się pojemnością magazynka i kalibrem stosowanej amunicji.

Pistolet Mauser C96 z dołączoną kaburą, pełniąca też rolę kolby
Pistolet Mauser C96 z dołączoną kaburą, pełniąca też rolę kolby© Armémuseum, Lic. CC-BY 4.0

Ciekawym akcesorium była duża, drewniana kabura, która po przyczepieniu do chwytu pistoletu mogła pełnić rolę kolby. Ułatwiało to strzelanie na dalsze dystanse.

Konstruktorzy pistoletu byli w tej kwestii bardzo optymistyczni, wyposażając go w nastawny celownik, wyskalowany do strzelania nawet na 1000 metrów. Faktyczny, skuteczny zasięg tej broni był jednak znacznie mniejszy, choć – dzięki silnemu nabojowi – i tak znaczny, sięgający nawet 200 metrów.

Ikoniczna broń

Mauser C96, mimo wysokiej ceny i sporej masy zdobył bardzo dużą popularność. Choć poza Chinami nigdzie nie stał się standardowym, etatowym wyposażeniem żołnierzy, to przez 43 lata produkcji wytworzono około milion egzemplarzy, szeroko stosowanych w wielu europejskich – i nie tylko – armiach.

Han Solo z przerobionym Mauserem C96
Han Solo z przerobionym Mauserem C96© Domena publiczna

Ikoniczna broń doczekała się wielu odniesień w popkulturze. W polskim serialu „Czterej pancerni i pies” strzelał z niej Janek Kos, a w grze „Fallout” Mauser stanowił niezwykle rzadką, choć rozczarowująco nieskuteczną broń.

Z Mausera strzelał też bohater „Gwiezdnych wojen”, Han Solo. Jego pistolet został nieco przerobiony, by na ekranie pełnić rolę futurystycznej, energetycznej broni. Pistolet ujrzymy też w kilkudziesięciu filmach i grach, jak choćby „Indiana Jones i ostatnia krucjata”, „Mad Max” czy „Mafia II”.

Obecnie, ponad 80 lat od zakończenia produkcji, Mauser C96 stanowi przedmiot pożądania kolekcjonerów, a dobrze zachowane egzemplarze potrafią kosztować nawet kilkanaście tys. złotych.

Źródło artykułu:WP Tech
Wybrane dla Ciebie
Komentarze (42)