Kluczowy surowiec dla rolnictwa i zbrojeniówki. Bez niego nie ma nic
Kryzys w europejskim przemyśle chemicznym wpływa nie tylko na rolników, ale także na producentów materiałów wybuchowych. Ci coraz bardziej polegają na dostawach jednego z kluczowych składników z zagranicy.
Jeszcze puste skorupy pocisków kal. 155 mm. Zdjęcie ilustracyjne.
Kluczowym składnikiem jest amoniak, którego produkcja w Europie stała się zbyt kosztowna z powodu kryzysu energetycznego będącego efektem inwazji Rosji na Ukrainę. Amoniak jest niezbędny do produkcji nawozów oraz odgrywa również kluczową rolę w przemyśle obronnym.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Amoniak dla Europy a wojna w Ukrainie
Przed inwazją Rosji na Ukrainę do jednych z największych dostawców nawozów azotowych dla Europy była Rosja. Co więcej, jak podaje portal Euractiv rosyjski gaz był głównym surowcem dla europejskich fabryk amoniaku zlokalizowanych w Niemczech, Hiszpanii, Polsce czy Norwegii, które ze względu na wzrost ceny surowca oraz kosztów energii elektrycznej zdecydowały się wstrzymać lub znacząco ograniczyć produkcję.
Powodem były zbyt wysokie koszty produkcji amoniaku przewyższające jego cenę z importu. Wedle danych Eurostatu rosyjski udział w imporcie amoniaku do Europy spadł blisko o połowę w porównaniu do stanu z 2021 roku, a jego utracone udziały zostały przejęte przez znaczący wzrost Egiptu oraz USA. Przykładowo import nawozów z USA wzrósł z 17,8 tys. ton w 2019 r. do 141,8 tys. ton w 2024 r.
Bez europejskiego przemysłu chemicznego nie ma amunicji
Warto zaznaczyć, że mimo iż 80 proc. amoniaku jest wykorzystywane do produkcji nawozów, a tylko 3 proc. do produkcji zbrojeniowej to problemy europejskiej branży chemicznej trapionej m.in. przez unijną politykę klimatyczną mogą doprowadzić do uzależnienia się europejskiej zbrojeniówki od dostaw zagranicznych. Te jak pokazują ostatnie lata, mogą być mocno zależne od zawirowań politycznych, co w produkcji obronnej jest kwestią bardzo niepożądaną.
Podobnie twierdzi Thierry Francou, CEO firmy Eurenco, który podkreśla, że bez silnego przemysłu chemicznego Europa nie będzie w stanie produkować materiałów wybuchowych. Jest to jedna z kluczowych firm produkujących w Europie nitrocelulozę, która w 2024 roku przy akompaniamencie prezydenta Francji Emmanuela Macrona otworzyła nową linię produkcyjną w Bergerac.
Oto, do czego wykorzystywany amoniak w produkcji zbrojeniowej
Amoniak jest wykorzystywany do produkcji kwasu azotowego potrzebnego z kolei do produkcji m.in. trotylu czy nitrocelulozy stanowiącej bazę wielu ładunków prochowych niezbędnych do produkcji amunicji każdego typu bądź paliwa rakietowego.
Z tego względu bez suwerennej produkcji amoniaku Europa może zapomnieć o produkcji pocisków artyleryjskich, ponieważ stalowych korpusów nie będzie czym wypełnić oraz niemożliwym stanie się produkcja pocisków rakietowych.
Mowa tutaj zarówno o systemach lekkich takich jak przeciwpancerne pociski kierowane Akeron MP czy przeciwlotnicze PPZR Piorun bądź o rozwiązaniach o znaczeniu strategicznym takich jak rakiety Aster 30 czy amerykańskie PAC-2 GEM-T, których produkcja ma ruszyć w Europie. Bez sprawnego europejskiego przemysłu chemicznego nawet produkcja amunicji do broni strzeleckiej czy armat automatycznych w takich firmach jak choćby Mesko będzie problemem.
