Kanonenjagdpanzer – łowca radzieckich czołgów. Niemcy zbudowali setki sztuk

Jak zniwelować radziecką przewagę w liczbie czołgów? W czasie zimnej wojny Bundeswehra postawiła na broń, wywodzącą się z II wojny światowej – artyleryjskie niszczyciele czołgów Kanonenjagdpanzer.

Niszczyciel czołgów KanonenjagdpanzerNiszczyciel czołgów Kanonenjagdpanzer
Źródło zdjęć: © Bundesarchiv, Lic. CC BY-SA 3.0 de
Łukasz Michalik

Niszczyciele czołgów Kanonenjagdpanzer powstały w latach 60. XX wieku. Wyglądały jak sprzęt z poprzedniej epoki. Pod względem budowy i przydzielonej roli były rozwinięciem niszczycieli czołgów Jagdpanzer IV, używanych przez Wehrmacht w czasie II wojny światowej.

Mimo na pozór mocno przestarzałej koncepcji, zaprojektowany przez koncerny Hanomag i Henschel pojazd pancerny doczekał się masowej produkcji. Powstało aż 770 sztuk, przeznaczonych dla Bundeswehry i 80 dla armii belgijskiej.

Armata lepsza od rakiet

Atutem artyleryjskiego niszczyciela, w porównaniu z pojazdami wyposażonymi w wyrzutnie rakiet przeciwpancernych, był brak kilkusetmetrowej martwej strefy. Była ona poważnym ograniczeniem w przypadku starszych rakiet przeciwpancernych, które były skuteczne dopiero na większych dystansach.

Głównym uzbrojeniem niszczyciela czołgów było 90-mm działo Rheinmetall BK 90/L40 z zapasem 51 sztuk amunicji, a oprócz karabinów maszynowych pojazdy przeznaczone dla Belgii zostały wyposażone w dwa 71-mm moździerze.

Konstruktorzy Kanonenjagdpanzera założyli, że głównym atutem pojazdu będzie nie potężny pancerz, ale niska sylwetka, utrudniająca wykrycie i wysoka mobilność, utrudniająca trafienie.

Niszczyciel czołgów Kanonenjagdpanzer
Niszczyciel czołgów Kanonenjagdpanzer © Darkone, Lic. CC BY-SA 2.5, Wikimedia Commons

W wyniku takich założeń niszczyciel czołgów został słabo opancerzony – chroniły go płyty pancerne o grubości zaledwie do 50 mm, choć odporność pancerza wzmacniało silne pochylenie ścian kadłuba.

Kanonenjagdpanzer kontra T-72

Pojazd dość szybko przestał spełniać wymagania pola walki. Choć armia niemiecka przyjęła go na uzbrojenie w połowie lat 60., a Belgowie dekadę później, to nowa generacja radzieckich czołgów – w postaci pojazdów T-62, T-64 i T-72 była znacznie lepiej opancerzona od poprzedników.

W starciu z tym sprzętem 90-mm armata mogła okazać się nieskuteczna, dlatego producent niszczyciela czołgów Kanonenjagdpanzer postulował przezbrojenie go w nową, 105-mm armatę, do czego jednak nie doszło.

Część pojazdów została za to przebudowana na rakietowe niszczyciele czołgów, wyposażone w przeciwpancerne pociski kierowane TOW, a także na pojazdy obserwacyjne dla jednostek artylerii. Niszczyciele czołgów Kanonenjagdpanzer pozostały w służbie do lat 90. XX wieku.

Wybrane dla Ciebie
SpaceX straci kontrakt na lądowanie na Księżycu? Rewolucja w programie Artemis
SpaceX straci kontrakt na lądowanie na Księżycu? Rewolucja w programie Artemis
Dystansowały się podczas COVID-19. To ich sprawdzona taktyka
Dystansowały się podczas COVID-19. To ich sprawdzona taktyka
Stworzyli prognozę wybuchu Etny. Znaleźli kluczowy współczynnik
Stworzyli prognozę wybuchu Etny. Znaleźli kluczowy współczynnik
Odebrali pierwszą sztukę. Nikt inny na świecie nie ma takiego myśliwca
Odebrali pierwszą sztukę. Nikt inny na świecie nie ma takiego myśliwca
Symulacja walki F-35 z Su-30. Nie chcą ujawnić, kto zwyciężył
Symulacja walki F-35 z Su-30. Nie chcą ujawnić, kto zwyciężył
Chiny rozmieszczają je na Pacyfiku. Widzą wszystko
Chiny rozmieszczają je na Pacyfiku. Widzą wszystko
Nieznane drony w Europie. Pojawiły się na krańcach NATO
Nieznane drony w Europie. Pojawiły się na krańcach NATO
Incydent na wysokości 10 kilometrów. Coś uderzyło w samolot pasażerski
Incydent na wysokości 10 kilometrów. Coś uderzyło w samolot pasażerski
Kosmiczna zbroja. Będzie chronić satelity i astronautów
Kosmiczna zbroja. Będzie chronić satelity i astronautów
Przyjrzeli się śniegowi w Alpach. Nie mają dobrych wieści dla świata
Przyjrzeli się śniegowi w Alpach. Nie mają dobrych wieści dla świata
Rzadkie zjawisko na niebie. Udało mu się je sfotografować
Rzadkie zjawisko na niebie. Udało mu się je sfotografować
Mają najpotężniejszy pocisk na świecie. Stworzył go sojusznik Polski
Mają najpotężniejszy pocisk na świecie. Stworzył go sojusznik Polski