Kanonenjagdpanzer – łowca radzieckich czołgów. Niemcy zbudowali setki sztuk

Jak zniwelować radziecką przewagę w liczbie czołgów? W czasie zimnej wojny Bundeswehra postawiła na broń, wywodzącą się z II wojny światowej – artyleryjskie niszczyciele czołgów Kanonenjagdpanzer.

Niszczyciel czołgów KanonenjagdpanzerNiszczyciel czołgów Kanonenjagdpanzer
Źródło zdjęć: © Bundesarchiv, Lic. CC BY-SA 3.0 de
Łukasz Michalik

Niszczyciele czołgów Kanonenjagdpanzer powstały w latach 60. XX wieku. Wyglądały jak sprzęt z poprzedniej epoki. Pod względem budowy i przydzielonej roli były rozwinięciem niszczycieli czołgów Jagdpanzer IV, używanych przez Wehrmacht w czasie II wojny światowej.

Mimo na pozór mocno przestarzałej koncepcji, zaprojektowany przez koncerny Hanomag i Henschel pojazd pancerny doczekał się masowej produkcji. Powstało aż 770 sztuk, przeznaczonych dla Bundeswehry i 80 dla armii belgijskiej.

Armata lepsza od rakiet

Atutem artyleryjskiego niszczyciela, w porównaniu z pojazdami wyposażonymi w wyrzutnie rakiet przeciwpancernych, był brak kilkusetmetrowej martwej strefy. Była ona poważnym ograniczeniem w przypadku starszych rakiet przeciwpancernych, które były skuteczne dopiero na większych dystansach.

Głównym uzbrojeniem niszczyciela czołgów było 90-mm działo Rheinmetall BK 90/L40 z zapasem 51 sztuk amunicji, a oprócz karabinów maszynowych pojazdy przeznaczone dla Belgii zostały wyposażone w dwa 71-mm moździerze.

Konstruktorzy Kanonenjagdpanzera założyli, że głównym atutem pojazdu będzie nie potężny pancerz, ale niska sylwetka, utrudniająca wykrycie i wysoka mobilność, utrudniająca trafienie.

Niszczyciel czołgów Kanonenjagdpanzer
Niszczyciel czołgów Kanonenjagdpanzer © Darkone, Lic. CC BY-SA 2.5, Wikimedia Commons

W wyniku takich założeń niszczyciel czołgów został słabo opancerzony – chroniły go płyty pancerne o grubości zaledwie do 50 mm, choć odporność pancerza wzmacniało silne pochylenie ścian kadłuba.

Kanonenjagdpanzer kontra T-72

Pojazd dość szybko przestał spełniać wymagania pola walki. Choć armia niemiecka przyjęła go na uzbrojenie w połowie lat 60., a Belgowie dekadę później, to nowa generacja radzieckich czołgów – w postaci pojazdów T-62, T-64 i T-72 była znacznie lepiej opancerzona od poprzedników.

W starciu z tym sprzętem 90-mm armata mogła okazać się nieskuteczna, dlatego producent niszczyciela czołgów Kanonenjagdpanzer postulował przezbrojenie go w nową, 105-mm armatę, do czego jednak nie doszło.

Część pojazdów została za to przebudowana na rakietowe niszczyciele czołgów, wyposażone w przeciwpancerne pociski kierowane TOW, a także na pojazdy obserwacyjne dla jednostek artylerii. Niszczyciele czołgów Kanonenjagdpanzer pozostały w służbie do lat 90. XX wieku.

Wybrane dla Ciebie

Chiny testują tajemniczą rakietę. Ma nietypową trajektorię
Chiny testują tajemniczą rakietę. Ma nietypową trajektorię
Służy Polsce od 6 lat. Jest do naprawy
Służy Polsce od 6 lat. Jest do naprawy
Co oznacza litera "H" w imieniu Jezusa? Nie każdy o tym wie
Co oznacza litera "H" w imieniu Jezusa? Nie każdy o tym wie
Polska wstrzymuje zakup rakiet. Zabrakło na nie pieniędzy?
Polska wstrzymuje zakup rakiet. Zabrakło na nie pieniędzy?
60-letnia zagadka może mieć rozwiązanie. Wszystko przez czarne dziury
60-letnia zagadka może mieć rozwiązanie. Wszystko przez czarne dziury
Zbłąkana planeta. Zorze podgrzewają jej atmosferę
Zbłąkana planeta. Zorze podgrzewają jej atmosferę
Wiedziałeś, że dinozaury wciąż istnieją? Nawet robimy z nich rosół
Wiedziałeś, że dinozaury wciąż istnieją? Nawet robimy z nich rosół
Rozważają przekazanie Tomahawków Ukrainie. Jest reakcja Kremla
Rozważają przekazanie Tomahawków Ukrainie. Jest reakcja Kremla
Rosyjski okręt na Morzu Śródziemnym. Doznał bardzo poważnej awarii
Rosyjski okręt na Morzu Śródziemnym. Doznał bardzo poważnej awarii
Wysycha w rekordowym tempie. Będzie mieć opłakane skutki dla świata
Wysycha w rekordowym tempie. Będzie mieć opłakane skutki dla świata
Bezsenność i demencja. Brak snu przyspiesza zmiany w mózgu
Bezsenność i demencja. Brak snu przyspiesza zmiany w mózgu
Newa SC na straży polskiego nieba. Wojsko pokazało zdjęcia
Newa SC na straży polskiego nieba. Wojsko pokazało zdjęcia