Izraelskie F‑35I bez części zamiennych. To wynik decyzji holenderskiego sądu

Serwisowanie samolotów F-35I Adir, czyli maszyn opracowanych specjalnie dla Izraela, może okazać się utrudnione. Choć jest to niewygodne dla holenderskich władz, sąd w Hadze nakazał przerwanie dostaw części zamiennych do Izraela, motywując to atakami tego państwa na cywilów.

Wyrok holenderskiego sądu to efekt działania organizacji zajmujących się ochroną praw człowieka. Ich zdaniem Izrael wykorzystuje samoloty F-35I Adir nie tylko do działań przeciwko terrorystom z Hamasu, ale atakuje także cele cywilne.

W rezultacie – mimo prób przeciwdziałania ze strony holenderskich władz – sąd w Hadze nakazał przerwanie w ciągu siedmiu dni dostaw produkowanych w Holandii części zamiennych do Izraela. Decyzja sądu to problem dla obu zainteresowanych stron.

Po atakach Hamasu z 7 października 2023 roku Izrael zamówił w Holandii znaczą liczbę części zamiennych do Adirów. Przerwanie dostaw oznacza utrudnienia w serwisowaniu sprzętu, choć nie uniemożliwia go całkowicie.

Zobacz także: Rozpoznasz te myśliwce i bombowce?

Wynika to z faktu, że magazynowane w Holandii części są własnością Stanów Zjednoczonych, a wykluczenie holenderskiego magazynu oznacza reorganizację łańcucha dostaw.

Problem mają też holenderskie władze, bo wykonanie wyroku sądu rzutuje na wiarygodność tego państwa jako uczestnika międzynarodowego programu Joint Strike Fighter (JSF), do którego Holandia dołączyła w 2002 roku jako trzeci kraj świata – po USA i Wielkiej Brytanii – i którego jest istotnym uczestnikiem.

Pośrednio dotyczy to także Polski, która nie jest uczestnikiem programu JSF, a tylko nabywcą gotowych samolotów. W rezultacie jest całkowicie zależna od współpracy z uczestnikami programu zarówno w kwestii dostaw samolotów, jak i niezbędnych części eksploatacyjnych.

Wariant F-35I Adir różni się do samolotów F-35 eksploatowanych przez resztę świata. Izrael jako jedyny kraj na zapewnił sobie możliwość ingerencji w konstrukcję F-35 i integracji z tym samolotem m.in. własnych elementów awioniki, a także izraelskiego uzbrojenia.

Izrael zamówił w sumie 75 samolotów F-35I Adir.