Bestie z północy dla Ukrainy? To może zmienić bieg wojny
Ukraińscy piloci rozpoczęli testowanie myśliwców JAS 39 Gripen. Niewykluczone, że w przyszłości szwedzkie maszyny trafią do naszego wschodniego sąsiada i pomogą w walkach z Rosjanami. Byłoby to ważne wydarzenie, JAS 39 Gripen mają opinię jednych z najlepszych samolotów w swojej kategorii.
21.08.2023 | aktual.: 21.08.2023 14:39
Wczoraj potwierdzono przekazanie armii obrońców myśliwców F-16, ale to nie rozwiązuje wszystkich problemów. O potrzebie wzmacniania ukraińskich sił powietrznych ponownie mówił prezydent Ukrainy. Podczas wizyty w Szwecji, Wołodymyr Zełenski podkreślał, że to Rosjanie mają znaczną przewagę w powietrzu i zmiana takiego stanu rzeczy wymaga wielu wysiłków. Poza już przekazanymi myśliwcami i śmigłowcami oraz wspomnianymi F-16 istotną rolę mogłyby odegrać JAS 39 Gripen.
JAS 39 Gripen dla Ukrainy?
Informacje o tym, że ukraińscy piloci przejdą tzw. "szkolenie zapoznawcze" na szwedzkich myśliwcach pojawiły się jeszcze w maju tego roku. Teraz oficjalnie potwierdzono start testów. Biorą w nich udział wytypowani, doświadczeni ukraińscy piloci.
- Myśliwce Gripen są dumą Szwecji. Jestem pewien, że Gripeny mogą sprawić, że nasza wolność będzie bezpieczniejsza. Testy tych myśliwców z udziałem Ukraińców, naszych pilotów, już się rozpoczęły - powiedział Wołodymyr Zełenski.
W trakcie rozmów, jakie Wołodymyr Zełenski odbył z premierem Szwecji miała być poruszana kwestia przekazania JAS 39 Gripen do Ukrainy. Szwedzcy politycy od dłuższego czasu twierdzą, że obecnie nie dysponują myśliwcami, które mogliby oddać. Nie wykluczają jednak, że może się to zmienić. - Obecnie nie możemy przekazać samolotów Gripen Ukrainie, nie wykluczamy tego w przyszłości - powiedział premier Szwecji Ulf Kristersson.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Szwedzki hit zbrojeniowy. Co potrafi JAS 39 Gripen?
Wołodymyr Zełenski nie minął się z prawdą określając JAS 39 Gripen dumą Szwecji. Większość państw europejskich stawia na myśliwce produkcji amerykańskiej lub Eurofighter Typhoon. Szwedzi obecnie nie biorą udziału w wyścigu związanym z myśliwcami nowej generacji, konsekwentnie stawiają na swoje rozwiązania, które okazały się bardzo udane.
JAS 39 Gripen to myśliwiec wielozadaniowy produkowany przez koncern Saab i BAE Systems. Został oblatany w 1988 r. Mierzy ponad 14 m długości. Jest w stanie osiągać prędkość do ok. 2130 km/h (2 Ma) i operować na pułapie do 18 tys m.
Uzbrojenie stanowi tu działo Mauser BK-27 kal. 27 mm, poza nim JAS 39 Gripen może przenosić podwieszane pociski takie jak AIM-9 Sidewinder, IRIS-T 4, AIM-120 AMRAAM, MICA czy AGM-65 Maverick oraz bomby Mark 82.
Unikatowe cechy szwedzkich myśliwców
JAS 39 Gripen wyróżnia się na tle innych myśliwców cechami, które bardzo cenią Szwedzi. Teraz mogły okazać się one bardzo pomocne w Ukrainie. Może operować z krótkich, doraźnych pasów startowych, czyli np. z dróg. To w czasie konfliktu duży atut pozwalający trzymać się z dala od lotnisk i baz, które są częstym celem agresorów.
Stosunkowo prosta jest też obsługa naziemna tego myśliwca. Zaletą są też finanse, wedle szacunków godzina lotu JAS 39 Gripen kosztuje ok. 40 proc. mniej niż w przypadku lotu F-16.
Portal Defense Express przypomniał, że w 2015 r. Chiny przeprowadziły ćwiczenia z tajlandzkimi siłami powietrznymi. W walkach szkoleniowych udział brały chińskie Su-27SK radzieckiej produkcji oraz, po stronie Tajlandii, JAG 39 Gripen. Podczas starć na dystansach 30 km i 50 km bezdyskusyjną przewagę wykazywały szwedzkie myśliwce.
Mateusz Tomczak, dziennikarz Wirtualnej Polski