Turecki dron znalazł wrak śmigłowca. To nim leciał prezydent Iranu

19 maja 2024 r. w katastrofie lotniczej zginął prezydent Iranu Ebrihm Raisi. Wrak rozbitej maszyny Bell 412 został znaleziony przez tureckiego drona Bayraktar.

Zdjęcie z miejsca katastrofy w której zginał prezydent Iranu przedstawiające belkę ogonową śmigłowca. Zdjęcie z miejsca katastrofy w której zginał prezydent Iranu przedstawiające belkę ogonową śmigłowca.
Źródło zdjęć: © X (dawniej Twitter) | Babak Taghvaee - The Crisis Watch
Przemysław Juraszek

W katastrofie poza prezydentem Ebrahim Raisi śmierć ponieśli także szef irańskiego ministerstwa spraw zagranicznych Hosejn Amir Abdollahijan, gubernator Azerbejdżanu Wschodniego Malik Rahmati, a także imam z Tabriz Mohammad Ali Al-Haszem.

W poszukiwaniu zaginionego śmigłowca powracającego z uroczystości uruchomienia tamy na rzece Araks pomogło lotnictwo wojskowe Azerbejdżanu oraz Turcji. Miejsce katastrofy zlokalizował dron Bayraktar Akinci zdolny do przebywania w powietrzu nawet przez 24 godziny.

Amerykańska powietrzna taksówka irańskich VIP-ów

Iran wykorzystuje do transportu VIP-ów flotę śmigłowców Bell 212 oraz 412. Są to wielozadaniowe maszyny cywilne będące rozwinięciem maszyn Bell 204/205 wywodzących się z wojskowego modelu Bell UH-1 Iroquois (Huey) słynnego z udziału w wojnie wietnamskiej. Wiele czynników wskazuje na to, że znalezione zgliszcza, to wrak tego właśnie śmigłowca.

Cywilne warianty ze względu na swoją niezawodność i niskie koszty eksploatacji były bardzo cenione przez użytkowników prywatnych, co spowodowało ich rozpowszechnienie na świecie. Warto zaznaczyć, że śmigłowce z tej rodziny - poza USA (Fort Worth w Teksasie) - były produkowane też w Kanadzie (zakłady w Mirabel), Japonii (Subaru-Bell) oraz Włoszech (Agusta-Bell).

Z czasem także Iran rozpoczął własną produkcję tych śmigłowców (rodzina Shabaviz) wraz z częściami zamiennymi przez zakłady Iran Aircraft Manufacturing (HESA) i Iran Helicopter Support and Renewal (Panha). Wszystko to w oparciu o inżynierię wsteczną posiadanych maszyn . Sytuacja jest podobna do tej ze śmigłowcami AH-1 Cobra oraz samolotami F-14 Tomcat posiadanymi jeszcze przed wybuchem rewolucji islamskiej. Część śmigłowców Bell mogła również zostać pozyskana w ramach prób zakupu śmigłowców w Europie od cywilnych użytkowników.

Śmigłowce z rodziny Bell 212/412 to konstrukcje dwusilnikowe o masie 3 ton i długości 17 metrów, mogące zabrać na pokład do 13 pasażerów lub 3 ton ładunku. Taka specyfikacja daje bogate możliwości zabudowy kabiny pasażerskiej dla VIP-ów. Z kolei zasięg sięgający niemal 1000 km, prędkość lotu dochodząca do 260 km/h oraz maksymalny pułap lotu na wysokości 6 km sprawia, że delegacja lub ładunek sprawnie trafią do miejsca docelowego.

Przyczyna irańskiej katastrofy pozostaje nieznana, ale istotny wpływ mogły mieć bardzo złe warunki pogodowe w miejscu zdarzenia (bardzo gęsta mgła), bądź stan techniczny maszyny. Warto zaznaczyć, że mają one już po kilkadziesiąt lat i są utrzymywane bez wparcia oficjalnego producenta. Części produkowane są na miejscu i dorabiane w warunkach utrudnionego dostępu do globalnego rynku z racji na sankcje nałożone na Iran.

Wybrane dla Ciebie

"Wielkie pytanie o życie, wszechświat i całą resztę". Co kryje czarna skrzynka?
"Wielkie pytanie o życie, wszechświat i całą resztę". Co kryje czarna skrzynka?
Najgroźniejszy drapieżnik mórz. 12 par oczu i śmiertelna trucizna
Najgroźniejszy drapieżnik mórz. 12 par oczu i śmiertelna trucizna
Testy polskiego GNOMA. Zagraniczne media zachwycone
Testy polskiego GNOMA. Zagraniczne media zachwycone
USA kupiły pociski za 639 mln. dol. Nie przeszły one testów
USA kupiły pociski za 639 mln. dol. Nie przeszły one testów
Zaskakujące rdzewienie Księżyca. Naukowcy wskazują winnego
Zaskakujące rdzewienie Księżyca. Naukowcy wskazują winnego
Prawdziwa prowizorka. Rosjanie wysyłają na front cywilne samochody
Prawdziwa prowizorka. Rosjanie wysyłają na front cywilne samochody
Amerykańska firma pomoże Ukrainie. Pojazdy o wartości 163 mln. dol.
Amerykańska firma pomoże Ukrainie. Pojazdy o wartości 163 mln. dol.
Umowa na 25 mld. dol. Rosja pomoże Iranowi budować elektrownię atomową
Umowa na 25 mld. dol. Rosja pomoże Iranowi budować elektrownię atomową
Mocarstwo testuje pocisk rakietowy. Wystrzelili go z pociągu
Mocarstwo testuje pocisk rakietowy. Wystrzelili go z pociągu
Pokazali na nagraniu. Ukraińskie drony morskie z nową technologią
Pokazali na nagraniu. Ukraińskie drony morskie z nową technologią
Indie będą produkować rosyjskie karabiny. Zysk i tak trafi do Putina
Indie będą produkować rosyjskie karabiny. Zysk i tak trafi do Putina
Polska zainteresowana ukraińskim sprzętem. Pokazano go podczas ćwiczeń
Polska zainteresowana ukraińskim sprzętem. Pokazano go podczas ćwiczeń