WAŻNE
TERAZ

Tusk: ustalono odpowiedzialnych za dywersje

Turecki dron znalazł wrak śmigłowca. To nim leciał prezydent Iranu

19 maja 2024 r. w katastrofie lotniczej zginął prezydent Iranu Ebrihm Raisi. Wrak rozbitej maszyny Bell 412 został znaleziony przez tureckiego drona Bayraktar.

Zdjęcie z miejsca katastrofy w której zginał prezydent Iranu przedstawiające belkę ogonową śmigłowca. Zdjęcie z miejsca katastrofy w której zginał prezydent Iranu przedstawiające belkę ogonową śmigłowca.
Źródło zdjęć: © X (dawniej Twitter) | Babak Taghvaee - The Crisis Watch
Przemysław Juraszek

W katastrofie poza prezydentem Ebrahim Raisi śmierć ponieśli także szef irańskiego ministerstwa spraw zagranicznych Hosejn Amir Abdollahijan, gubernator Azerbejdżanu Wschodniego Malik Rahmati, a także imam z Tabriz Mohammad Ali Al-Haszem.

W poszukiwaniu zaginionego śmigłowca powracającego z uroczystości uruchomienia tamy na rzece Araks pomogło lotnictwo wojskowe Azerbejdżanu oraz Turcji. Miejsce katastrofy zlokalizował dron Bayraktar Akinci zdolny do przebywania w powietrzu nawet przez 24 godziny.

Amerykańska powietrzna taksówka irańskich VIP-ów

Iran wykorzystuje do transportu VIP-ów flotę śmigłowców Bell 212 oraz 412. Są to wielozadaniowe maszyny cywilne będące rozwinięciem maszyn Bell 204/205 wywodzących się z wojskowego modelu Bell UH-1 Iroquois (Huey) słynnego z udziału w wojnie wietnamskiej. Wiele czynników wskazuje na to, że znalezione zgliszcza, to wrak tego właśnie śmigłowca.

Cywilne warianty ze względu na swoją niezawodność i niskie koszty eksploatacji były bardzo cenione przez użytkowników prywatnych, co spowodowało ich rozpowszechnienie na świecie. Warto zaznaczyć, że śmigłowce z tej rodziny - poza USA (Fort Worth w Teksasie) - były produkowane też w Kanadzie (zakłady w Mirabel), Japonii (Subaru-Bell) oraz Włoszech (Agusta-Bell).

Z czasem także Iran rozpoczął własną produkcję tych śmigłowców (rodzina Shabaviz) wraz z częściami zamiennymi przez zakłady Iran Aircraft Manufacturing (HESA) i Iran Helicopter Support and Renewal (Panha). Wszystko to w oparciu o inżynierię wsteczną posiadanych maszyn . Sytuacja jest podobna do tej ze śmigłowcami AH-1 Cobra oraz samolotami F-14 Tomcat posiadanymi jeszcze przed wybuchem rewolucji islamskiej. Część śmigłowców Bell mogła również zostać pozyskana w ramach prób zakupu śmigłowców w Europie od cywilnych użytkowników.

Śmigłowce z rodziny Bell 212/412 to konstrukcje dwusilnikowe o masie 3 ton i długości 17 metrów, mogące zabrać na pokład do 13 pasażerów lub 3 ton ładunku. Taka specyfikacja daje bogate możliwości zabudowy kabiny pasażerskiej dla VIP-ów. Z kolei zasięg sięgający niemal 1000 km, prędkość lotu dochodząca do 260 km/h oraz maksymalny pułap lotu na wysokości 6 km sprawia, że delegacja lub ładunek sprawnie trafią do miejsca docelowego.

Przyczyna irańskiej katastrofy pozostaje nieznana, ale istotny wpływ mogły mieć bardzo złe warunki pogodowe w miejscu zdarzenia (bardzo gęsta mgła), bądź stan techniczny maszyny. Warto zaznaczyć, że mają one już po kilkadziesiąt lat i są utrzymywane bez wparcia oficjalnego producenta. Części produkowane są na miejscu i dorabiane w warunkach utrudnionego dostępu do globalnego rynku z racji na sankcje nałożone na Iran.

Wybrane dla Ciebie
Trump uśmiecha się do Saudów. Liczy na sprzedaż potężnej machiny
Trump uśmiecha się do Saudów. Liczy na sprzedaż potężnej machiny
NASA zapowiada konferencję. Pokaże nowe zdjęcia komety 3I/ATLAS
NASA zapowiada konferencję. Pokaże nowe zdjęcia komety 3I/ATLAS
"Zabójca dronów". Dotrze do Ukrainy jeszcze w listopadzie
"Zabójca dronów". Dotrze do Ukrainy jeszcze w listopadzie
Sojusznik Putina dostarcza te drony. "Są niezbadane"
Sojusznik Putina dostarcza te drony. "Są niezbadane"
Mniej energii. "Globalnie ślad energetyczny AI jest niezauważalny"
Mniej energii. "Globalnie ślad energetyczny AI jest niezauważalny"
Chińczycy rozpoczynają testy. Niedawno zaczęli budować ten okręt
Chińczycy rozpoczynają testy. Niedawno zaczęli budować ten okręt
"Tajemniczy nabywca". Rosjanie potwierdzili ich sprzedaż
"Tajemniczy nabywca". Rosjanie potwierdzili ich sprzedaż
Pingwiny odwiedziły szkolących się pilotów. To była głośna pobudka
Pingwiny odwiedziły szkolących się pilotów. To była głośna pobudka
Brytyjczycy mają problemy. Brakuje im inżynierów do F-35
Brytyjczycy mają problemy. Brakuje im inżynierów do F-35
Rosja chce odpalać Shahedy z morza. Europa może odetchnąć z ulgą
Rosja chce odpalać Shahedy z morza. Europa może odetchnąć z ulgą
Ograniczają produkcję energii. Ukraińskie elektrownie po rosyjskim ataku
Ograniczają produkcję energii. Ukraińskie elektrownie po rosyjskim ataku
Ponad 130 tajemniczych ciężarówek. Pojawiły się na rosyjskim lotnisku
Ponad 130 tajemniczych ciężarówek. Pojawiły się na rosyjskim lotnisku