Sprawdziły się na wojnie. Ukraina wysłała na front prototypy

Podczas starć z Rosją Ukraińcy nie tylko korzystają ze sprzętu dostarczonego przez inne państwa, ale sięgają także po zasoby własnego przemysłu obronnego. Na front wysyłane są niekiedy eksperymentalne konstrukcje, w tym prototypy wyprodukowane w pojedynczych egzemplarzach. Niektóre z nich zadają poważne straty Rosjanom.

Jednym z przykładów ukraińskiej myśli technicznej jest system Burewij, stanowiący modernizację radzieckiej wyrzutni BM-27 Uragan. Nazwa kompleksu znaczy dosłownie "Sztorm". Według strony ukraińskiej jest to broń, która w ostatnim czasie zadawała poważne straty Rosjanom.

Za opracowanie tej konstrukcji odpowiadają zakłady w Szepetówce. Podobnie jak w systemie Uragan, mamy tutaj do czynienia z wieloprowadnicową wyrzutnią dla 16 pocisków rakietowych kal. 220 mm. Ukraińcy zwiększyli jednak zasięg rażenia tej z 35 km do 65 km.

Burewij został osadzony na ośmiokołowym podwoziu czeskiej Tatry, którą oceniono podczas testów państwowych wyżej niż rodzime pojazdy KrAZ. W grudniu 2021 r. producent otrzymał zamówienie na 16 pojazdów i najpewniej do czasu rosyjskiej inwazji nie wszystkie systemy Burewij zostały skonstruowane. Jakie ukraińskie prototypy biorą jeszcze udział w wojnie?

Wśród prototypowych konstrukcji używanych przez Ukraińców znalazł się jedyny egzemplarz haubicy 2S22 Bogdana. Jak pisaliśmy na naszych łamach, jest to konstrukcja, która odegrała dużą rolę w wyzwoleniu Wyspy Węży. Bogdana to pierwsza haubica kal. 155 mm z amunicją zgodną ze standardem NATO, opracowana przez ukraińskich specjalistów. Dotąd nie wprowadzono jej oficjalnie do sił zbrojnych.

Prace nad tą bronią były prowadzone w latach 2015-2018. Za jej powstanie odpowiadają dwie krajowe firmy: Nowokramatorski Zakład Budowy Maszyn z Kramatorska oraz fabryka ciężarówek KrAZ. Pierwsze testy haubicy odbyły się w 2019 r., a ostatnie – 25 stycznia 2022 r. Bogdana jest osadzona na podwoziu pojazdu 6×6 KrAZ-6322. Kabina platformy transportującej haubicę jest opancerzona i może przewozić zapas 20 pocisków.

Według Ukraińców, Bogdana zniszczyła na Wyspie Węży nowoczesny rosyjski system Pancyr-S1, którego wartość szacuje się na ok. 90 mln zł. Warto dodać, że w haubicy zastosowano również zachodnie rozwiązania: wyposażono ją w system kierowania ogniem firmy Siemens. Szybkostrzelność tej broni wynosi 6 strz./min. a jej maksymalny zasięg – w zależności od rodzaju zastosowanego pocisku – to 40 lub 50 km.

Na początku wojny w mediach społecznościowych ukazało się nagranie prototypowego pojazdu Kewlar-E, zauważonego na jednej z ulic w Charkowie. Jak dotąd wyprodukowano prawdopodobnie tylko jeden egzemplarz tego ukraińskiego bojowego wozu piechoty. Konstrukcja została zaprezentowana po raz pierwszy przez prywatną korporację Ukrinnmasz na targach Arms and Security 2021 w Kijowie.

Kewlar-E bazuje na podwoziu samobieżnej haubicoarmaty 2S1 Goździk. Prace nad pojazdem były prowadzone co najmniej od 2017 r., a prototyp zbudowano prawdopodobnie dwa lata temu. Masa całkowita pojazdu wynosi 15,5 t, a jego maksymalny zasięg to 600 km. Po utwardzanej drodze może rozwijać prędkość do 70 km/h, a w terenie – do 45 km/h. Konstrukcja posiada też cechy amfibii i jest w stanie poruszać się 6 km/h w wodzie.

Egzemplarz zaprojektowany na ubiegłorocznych targach był wyposażony w zdalnie sterowaną wieżę typu BM-3M Ata, ale docelowo miał posiadać wieżę KBA-105 Szkwał. Na uzbrojenie Kewlar-E składają się armata automatyczna ZTM-1 kal. 30 mm oraz karabin maszynowy 7,62 mm. Pojazd jest obsługiwany przez trzy osoby i może przewozić do sześciu żołnierzy desantu.

Według ukraińskiego serwisu branżowego Defense Express, na froncie znajduje się również jedyny egzemplarz ukraińskiego transportera opancerzonego Owod. Nazwa tego pojazdu odnosi się do gza – niewielkiego owada podobnego do muchy. Prace nad tą konstrukcją prowadzono w Żytomierskich Zakładach Pancernych, stanowiących część przedsiębiorstwa Ukroboronprom.

Owod jest w zasadzie modyfikacją radzieckiego pojazdu ciężarowego GAZ-66. W tym przypadku można jednak mówić o swego rodzaju koncepcji modułów pancernych. W założeniu są one montowane w ciągu ok. 40 minut na podwoziach poradzieckich pojazdów ciężarowych (oprócz GAZ-66 mogą to być ZIL-131, URAL-375 i MAZ). Konstruktorzy podkreślają, że istnieje także możliwość instalacji modułów na zachodnich maszynach, które wyposażono w silnik wysokoprężny.

Możliwości Owod są z tego względu uzależnione od tego, jaki wybierze się pojazd bazowy. Jedyny wyprodukowany dotąd egzemplarz osiąga po utwardzanej drodze prędkość do 95 km/h, a jego zasięg wynosi 1200 km.

Adam Gaafar, dziennikarz Wirtualnej Polski