Zmiany zadziałały. Zmniejsza się niebezpieczne zjawisko

W tym roku dziura ozonowa, która znajduje się nad Antarktydą znowu się zmienjszyła. To już piąty raz od 1992 r. od kiedy pomiary wskazują tak niski wynik. Jak informują naukowcy z NASA i NOAA, średnia wielkość dziury w sezonie 2025 wyniosła około 18,71 mln km². Obserwacje potwierdzają skuteczność Protokołu Montrealskiego, który od lat 90. zmniejsza użycie substancji niszczących warstwę ozonową.

Podczas szczytu sezonu, dziura nad Antarktydą osiągnęła maksymalne rozmiary 9 września, rozciągając się na 22,86 mln km². Jest to o 30 proc. mniej w porównaniu do największej dziury odnotowanej w 2006 roku, która objęła 26,60 mln km². Dane pomiarowe od 1979 roku pozwalają stwierdzić, że dziura z 2025 roku jest 14. najmniejszą w historii.

- Zgodnie z przewidywaniami, obserwujemy tendencję do zmniejszania się powierzchni dziur ozonowych niż na początku XXI wieku. Powstają one później w trakcie sezonu i rozpadają się wcześniej – powiedział Paul Newman, starszy naukowiec z University of Maryland i wieloletni kierownik zespołu badawczego NASA zajmującego się ozonem.

Zdaniem naukowców, spadający poziom chloru w atmosferze oraz osłabienie wiru polarnego przyczyniły się do mniejszych strat ozonowych. Naukowcy twierdzą, że warstwa ozonowa nadal zmierza w kierunku powrotu do warunków sprzed powstania dziury ozonowej pod koniec tego stulecia, ponieważ kraje nadal stosują mniej szkodliwe alternatywy.

- Od momentu osiągnięcia szczytu około 2000 roku, poziom substancji zubożających warstwę ozonową w stratosferze Antarktydy spadł o około jedną trzecią w porównaniu z poziomami sprzed powstania dziury ozonowej – powiedział Stephen Montzka, starszy naukowiec z Globalnego Laboratorium Monitoringu NOAA.

Badania wykazały, że minimalna wartość ozonu nad Biegunem Południowym wyniosła w 2025 roku 147 Dobsonów. Dla porównania, najniższy poziom zanotowano w 2006 roku – 92 Dobsony. Większe wartości pomiarów idą w parze z lepszą ochroną. Więcej ozonu w atmosferze oznacza, że na powierzchnię Ziemi przedostaje się mnie promieniowania UV.

Związki organiczne, takie jak CFC, były długo stosowane w różnych produktach. Chociaż ich użycie zostało zakazane, resztki tych związków niestety nadal zalegają w rozmaitych obiektach. Znajdują się m.in. w izolacjach domów czy starych sprzętach, które zalegają na wysypiskach. Prognozy wskazują, że do końca 2060 roku dziura ozonowa powinna ulec znacznej redukcji.

Wahania rozmiaru dziury ozonowej są naturalne i zależą od wielu czynników. Wzorce temperatur, układy pogodowe i siła wiru polarnego – pasma silnych wiatrów otaczających Antarktydę – wpływają na wielkość dziury ozonowej.

-Słabszy niż zwykle wir polarny w sierpniu tego roku pomógł utrzymać temperatury powyżej średniej i prawdopodobnie przyczynił się do zmniejszenia dziury ozonowej – powiedziała Laura Ciasto, meteorolożka z Centrum Prognoz Klimatycznych NOAA i członkini zespołu badawczego zajmującego się ozonem.