Kraje nordyckie mogą wspólnie zamówić bwp

– Cztery państwa obecnie badają projekt, licząc na to, że może on obniżyć koszty zakupu i uczynić kwestie rozwoju i konserwacji łatwiejszymi – powiedział generał dywizji Lars Lervik, szef sztabu norweskich wojsk lądowych.

Wszyscy uczestnicy nowego projektu zgadzają się, że przyjdzie im walczyć w terenie o podobnym ukształ­to­wa­niu, więc ma się opłacić wspólne podejście do kształtu nowego bewupa. Warto zauważyć, że aktywnie w tej kwestii wypowiadali się przed­sta­wi­ciele stron szwedzkiej i norweskiej. Duńska agencja zamówień (Materiel- og Indkøbs­styrelse) i ministerstwo obrony Finlandii nie wypowiedziały się w tej kwestii.

– Zgadzamy się co do tego, że będziemy działać razem, chcemy mieć tę samą platformę, ten sam sprzęt i nie chcemy żadnych krajowych, specjalnych wymagań – oznajmił generał dywizji Jonny Mattias Lindfors, dowódca Svenska Armén. – Dążymy do wspól­nego rozwoju, wspól­nego zakupu i wspól­nego wykorzys­tania pojazdów, co sprawi, że łańcuchy dostaw staną się bardziej elastyczne, a nam będzie łatwiej utrzymać pojazdy.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Jaki będzie przyszły nordycki bojowy wóz piechoty? Nie do końca wiadomo. Wszystko wskazuje na to, że naj­bar­dziej praw­do­po­dob­nym kandydatem do tej roli jest CV90. Jeżeli wolą zaangażowanych państw jest obniżenie kosztów logistycznych i innych, wybór wydaje się oczywisty. Pierwsze informacje sugerują dopuszczenie do rywalizacji innych producentów. Ale po pierwsze: nie wiadomo, których. A po drugie: wydaje się, że dopuszczenie innych podmio­tów będzie stratą albo czasu, albo pieniędzy, bo i tak ostatecznie wygra CV90. Od lat jest rozwijany i ulepszany pod kątem działań bojowych w klimacie i terenie właściwym zain­te­re­so­wanym krajom.

W lutym 2023 roku generał dywizji Karl Engelbrektson, dowódca szwedzkich wojsk lądowych, ujawnił na konferencji International Armored Vehicles w Twickenhamie w Wielkiej Brytanii, że Svenska Armén będzie wspierać prace rozwojowe nad kolejnym przedstawicielem rodziny CV90. Zasadniczo od tamtej chwili do dziś nic się nie zmieniło. Deklaracja o tym, że przyszły bwp będzie wspólnie zamawiany i wykorzystywany może być impulsem do przyspieszenia prac.

CV90 nowej generacji będzie naj­praw­do­po­dob­niej ulepszonym wariantem CV9035NL – jednej z najnowszych wersji, zaprojektowanej dla holen­der­skich wojsk lądowych. Będzie również wyposażony w hybrydową jednostkę napędową, łączącą silnik spalinowy i elektryczny. Rozwój pojazdu miałby potrwać do 2027 roku i w tym czasie miałyby się odbyć wszystkie wymagane testy, od zakładowych po państwowe. Według planów z lutego 2023 roku Sztokholm zdecy­do­wałby się na zakup nieujawnionej liczby pojazdów w różnych wariantach do 2034 roku.

Każde inne z państw zaangażowanych w porozumienie jest użytkownikiem rodziny pojazdów CV90. Szwedzkie wojska lądowe mają obecnie ponad 500 egzemplarzy w różnych warian­tach, w tym wozu zabez­pie­cze­nia tech­nicz­nego, obser­wa­cyj­nym, dowódczym, moździerza samo­bież­nego i obrony przeciw­lot­ni­czej. CV90 ma dopuszczalną masę całkowitą 37 ton i osiąga prędkość maksymalną 70 kilometrów na godzinę. Systemy wieżowe są zwykle uzbrojone w armaty automa­tyczne kalibru 30 lub 35 mili­metrów albo w 40‑mili­met­rową armatę Bofors 40/L70 (na zdjęciu tytułowym). Istnieje jednak możliwość użycia działa kalibru nawet 120 mili­metrów. Potencjał modernizacyjny tego wozu jest bardzo duży.

Sztokholm pozyskuje obecnie bwp CV9035 Mk IIIC, które mają zastąpić CV9040 przekazane Ukrainie. BAE Systems zapewnia, że zmoder­ni­zo­wane pojazdy charak­te­ry­zują się nową konstrukcją wieży i "znacznymi ulepszeniami ergonomii" dla załogi. Nie ujawniono ani dokładnej liczby zamówionych wozów, ani też wartości zamówienia. Szwedzkie wojska lądowe dokonały jednak wolty, wybierając uzbrojenie w postaci 35‑mili­metrowej armaty automa­tycznej Bush­master III. Do tej pory standardem dla szwedzkich CV9040 była armata Boforsa kalibru 40 mili­metrów.

W sierpniu Dania zobowiązała się do zakupu całkiem nowych 115 bojo­wych wozów piechoty CV9035 Mk IIIC za kwotę 9,75 miliarda koron (około 5,2 miliarda złotych). Wozy zostaną dostarczone w latach 2026–2029. Dołączą do wykorzystywanych od niemal dwóch dekad CV9035DK Mk III, które przechodzą moder­ni­zację w średnim okresie życia.

Norwegia dysponuje flotą 144 pojazdów CV9030N z armatą Bush­master II kalibru 30 mili­metrów. W 2022 roku Oslo zawarło umowę o wsparciu eksploatacji tych wozów, co ma gwarantować utrzymanie w linii przez długi czas i stałą modernizację.

Finlandia posiada łącznie 102 CV9030FIN, uzbrojone w armatę automa­tyczną Mk 44 Bush­master II kalibru 30 mili­metrów i rosyjski karabin maszynowy PKMT kalibru 7,62 mili­metra. W 2021 roku Finlandia podpisała kontrakt na modernizację CV90 o równowartości 128 milionów złotych. Zapewni to przedłużenie okresu eksploatacji niemal do końca trzeciej dekady. BAE Systems zapewniło wówczas, że modernizacja potrwa do 2026 roku.

Nie tylko samymi bewupami kraje nordyckie żyją. Unifikacja następuje również w zakresie umundurowania (od 2020 roku). W marcu ubiegłego roku podjęto decyzję o utworzeniu nordyckiego lotnictwa wojskowego. Najnowszym punktem współ­pracy ma być ujednolicenie amunicji arty­le­ryj­skiej, co ma pozwolić na tańsze jej zakupy. W tym zakresie jest wiele do zbrojenia, gdyż poszczególne kraje mają różne procedury jej pozys­kiwania.

Państwa nordyckie prowadzą również wspólne ćwiczenia w celu poprawy interoperacyjności wojsk. W lutym tego roku wzięły udział w manewrach NATO "Nordic Response". Szwedzcy i fińscy żołnierze wkroczyli do nor­wes­kiego regionu Finnmark. Współ­praca między krajami nordyc­kimi od wielu lat utrzymująca się na wysokim poziomie uległa intensyfikacji po wstąpieniu Szwecji i Finlandii do NATO w obliczu rosyj­skiego zagrożenia.

Autor: Andrzej Pawłowski