Rzeki na Alasce mają dziwny odcień. To wpływ topniejącej zmarzliny

Rzeki w Alasce, niegdyś krystalicznie czyste, teraz przybierają pomarańczowy odcień z powodu toksycznych metali. Zjawisko to jest wynikiem topnienia wiecznej zmarzliny, co prowadzi do niebezpiecznych reakcji chemicznych i jest zagrożeniem dla całego ekosystemu. Dowody przedstawili naukowcy.

Woda w rzece Salmon na Alasce ma teraz rdzawo-pomarańczowy kolorWoda w rzece Salmon na Alasce ma teraz rdzawo-pomarańczowy kolor (fot. Taylor Rhoades)
Źródło zdjęć: © Licencjodawca
Amanda Grzmiel

W rejonie Brooks Range na Alasce rzeki, które kiedyś były źródłem czystej wody, teraz zmieniają się w mętne, pomarańczowe strumienie. Przyczyną tego zjawiska jest topnienie wiecznej zmarzliny, które uwalnia toksyczne metale do wód. Proces ten, jak uważają naukowcy z Uniwersytetu w Anchorage na Alasce, jest wynikiem globalnego ocieplenia, które powoduje, że zamarznięta gleba, przechowująca minerały przez tysiące lat, zaczyna się topić. Wyniki badań opublikowano właśnie w naukowym czasopiśmie "Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS)".

Uwalniane metale, jak żelazo czy kadm, wpadają teraz do rzek

Główny nurt rzeki Salmon 6 września 2020 r.
(A) Główny nurt rzeki Salmon 6 września 2020 r., kiedy przepływ był prawdopodobnie znacznie poniżej długoterminowej mediany. Rzeka Kobuk jest niewidoczna w górnej części kadru. Fot.: Ray Koleser (B) Cieniowana mapa rzeźby terenu zlewni rzeki Salmon w Parku Narodowym Doliny Kobuk na północno-zachodniej Alasce. © "PNAS"

Jak opisują badacze w PNAS, rzeka Salmon jest jedną z najbardziej odległych i chronionych zlewni w Ameryce Północnej, a topniejąca tam teraz zmarzlina umożliwia wodzie i tlenowi dostęp do warstw bogatych w siarczki, co prowadzi do powstawania kwasu siarkowego. Ten z kolei uwalnia metale, takie jak żelazo, kadm i aluminium do rzek.

Choć podobne zmiany często wiązane są z działalnością górniczą, w tym przypadku to natura jest odpowiedzialna za te procesy. Tim Lyons, biogeochemik z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Riverside, podkreśla, że sytuacja przypomina kwaśny drenaż kopalniany, ale bez udziału kopalni. - Ale tutaj nie ma żadnej kopalni. Wieczna zmarzlina topnieje i zmienia skład chemiczny krajobrazu - dodał, cytowany przez portal SciTechDaily.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Stężenie metali w wodzie przekracza progi toksyczności

Zmiany te mają poważne konsekwencje dla lokalnych ekosystemów. Metale, które trafiają do wód, przekraczają progi toksyczności ustalone przez amerykańską Agencję Ochrony Środowiska dla życia wodnego. Zmętnienie wód ogranicza ilość światła docierającego do dna rzek, co wpływa na rozwój larw owadów, które są pokarmem dla ryb.

- Pracuję i podróżuję po Górach Brooksa od 1976 roku, a ostatnie zmiany w ukształtowaniu terenu i składzie chemicznym wody są naprawdę zdumiewające – mówi David Cooper, naukowiec z Colorado State University i współautor badania.

Charakterystyka wizualna i chemiczna głównego nurtu rzeki Salmon
Charakterystyka wizualna i chemiczna głównego nurtu rzeki Salmon przed i po degradacji w 2019 roku. Zdjęcia wykonano tuż powyżej ujścia potoku „Noname Creek” do rzeki Salmon pod koniec czerwca 2016 roku (A) i w połowie lipca 2023 roku (B) © "PNAS"

Chociaż obecne stężenia metali w tkankach ryb nie są uznawane za niebezpieczne dla ludzi, zmiany w rzekach stanowią poważne zagrożenie pośrednio. Łosoś, kluczowy gatunek dla wielu rdzennych społeczności, może mieć trudności z rozmnażaniem się w zanieczyszczonych osadach.

To nieodwracalne zmiany

Badacze w swojej analizie ostrzegają, że procesy te są nieodwracalne, a jedynym sposobem ich zatrzymania jest odbudowa zmarzliny. Niestety, w odległych rejonach Arktyki, gdzie brak infrastruktury do zarządzania zanieczyszczeniami, sytuacja jest szczególnie trudna do opanowania.

Badanie, finansowane przez Narodową Fundację Nauki, ma na celu pomóc społecznościom i zarządcom terenów w przygotowaniu się na przyszłe skutki tych zmian. Jak podkreślają naukowcy, nawet w tak odległych miejscach jak Alaska, wpływ globalnego ocieplenia jest wyraźnie widoczny.

Wybrane dla Ciebie

Wszechświat ma pamięć? Nowa teoria na to wskazuje
Wszechświat ma pamięć? Nowa teoria na to wskazuje
Dezinformacja na TikToku. Ekoinfluencerzy wprowadzają w błąd
Dezinformacja na TikToku. Ekoinfluencerzy wprowadzają w błąd
Nowe badania. Psy rozumieją słowa podobnie jak dzieci
Nowe badania. Psy rozumieją słowa podobnie jak dzieci
Nowy raport. Fale upałów i wzrost poziomu mórz
Nowy raport. Fale upałów i wzrost poziomu mórz
Postawili F-35 w stan gotowości. Będą pomagać w ochronie Polski
Postawili F-35 w stan gotowości. Będą pomagać w ochronie Polski
Rośnie w polskich lasach. Rekordzista to największy organizm świata
Rośnie w polskich lasach. Rekordzista to największy organizm świata
Szukali jej od dawna. Odkryli dopiero teraz
Szukali jej od dawna. Odkryli dopiero teraz
Dziesiątki czołgów T-72. Jednak oddadzą je Ukrainie?
Dziesiątki czołgów T-72. Jednak oddadzą je Ukrainie?
Uderzyła w Australię 11 milionów lat temu. A gdzie jest krater?
Uderzyła w Australię 11 milionów lat temu. A gdzie jest krater?
Nowoczesny system antydronowy. Zbudowali go sobie sami
Nowoczesny system antydronowy. Zbudowali go sobie sami
Czy można uciec z symulacji? Naukowcy analizują możliwości
Czy można uciec z symulacji? Naukowcy analizują możliwości
Tajemnica grobu Czyngis-chana. Co nauka mówi o jego miejscu pochówku?
Tajemnica grobu Czyngis-chana. Co nauka mówi o jego miejscu pochówku?