Banany zagrożone. Niektóre odmiany nie przetrwają przez zmiany klimatu
Zmiany klimatyczne stanowią poważne zagrożenie dla globalnych upraw bananów, szczególnie w Ameryce Łacińskiej i na Karaibach. Raport organizacji charytatywnej Christian Aid ostrzega, że do 2080 r. dwie trzecie tych obszarów może przestać nadawać się do produkcji.
Banany nie rosną ze względu na panującą na plantacjach zarazę 
Zmiany klimatyczne coraz bardziej zagrażają uprawom bananów, które są jednym z najpopularniejszych owoców na świecie. Dowodzi temu raport opublikowany przez międzynarodową organizację charytatywną Christian Aid, który wskazuje, że rosnące temperatury, ekstremalne zjawiska pogodowe oraz choroby zagrażają zarówno bananom, jak i społecznościom, które na nich polegają. Jak wyliczyła organizacja, do 2080 r. aż dwie trzecie obszarów uprawnych w Ameryce Łacińskiej i na Karaibach może przestać nadawać się do produkcji bananów.
"Moja plantacja umiera"
"Zmiana klimatu zabija nasze uprawy. Oznacza to brak dochodów, ponieważ nie możemy niczego sprzedać. Moja plantacja umiera. To, co się dzieje, to śmierć" – mówi Aurelia Pop Xo, plantatorka z Gwatemali, w rozmowie z "the Guardian".
Banany są czwartą najważniejszą rośliną spożywczą na świecie, zaraz po pszenicy, ryżu i kukurydzy. Stanowią kluczowe źródło kalorii dla ponad 400 mln ludzi, dostarczając od 15 do 27 proc. dziennego zapotrzebowania energetycznego. Aż 80 proc. bananów uprawianych globalnie jest przeznaczonych na lokalną konsumpcję, a jedynie 20 proc. trafia na eksport, głównie z Ameryki Łacińskiej i Karaibów.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Dlaczego banany cavendish są tak podatne na choroby?
Banany, a zwłaszcza odmiana cavendish, są szczególnie wrażliwe na zmiany klimatyczne. Do prawidłowego wzrostu potrzebują temperatur w przedziale od 15 do 35 st. C oraz odpowiedniej ilości wody. Ekstremalne zjawiska pogodowe, takie jak burze, uszkadzają liście bananowców, co utrudnia fotosyntezę i obniża plony.
Odmiana cavendish, dominująca na rynku eksportowym, jest beznasienna i rozmnażana przez klonowanie, co prowadzi do braku różnorodności genetycznej. To czyni ją wyjątkowo podatną na choroby. Czarny grzyb liściowy, rozwijający się w wilgotnym środowisku, może zmniejszyć zdolność bananowców do fotosyntezy nawet o 80 proc. Z kolei grzyb Fusarium tropical race 4, przenoszony przez glebę, niszczy całe plantacje odmiany cavendish na całym świecie. Zmieniające się wzorce opadów i rosnące temperatury tylko nasilają te problemy.
Organizacje apelują o ograniczenie emisji gazów cieplarnianych
Christian Aid apeluje do światowych liderów o podjęcie działań w celu ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, co pomoże zmniejszyć ekstremalne zjawiska pogodowe. Organizacja wzywa również do zapewnienia finansowania klimatycznego, które pomoże rolnikom dostosować się do nowych warunków i odbudować swoje gospodarstwa.
Aby wspierać plantatorów bananów, konsumenci mogą wybierać banany Fairtrade, które gwarantują lepsze ceny i warunki dla rolników, oraz organiczne, które ograniczają użycie szkodliwych nawozów. "Bez uczciwych cen plantatorzy bananów po prostu nie mogą związać końca z końcem" – podkreśla Anna Pierides z Fairtrade Foundation.
