Ponad 200 mln ha gleb na świecie skażone. Naukowcy biją na alarm

Globalne rolnictwo stoi przed wyzwaniem. Naukowcy biją na alarm w związku z zanieczyszczeniem gleby i przedostawaniem się do żywności substancji takich jak arsen, ołów czy kadm. Według najnowszych analiz, nawet 17 proc. światowych gruntów uprawnych kryje w sobie metale ciężkie.

1/6 pól uprawnych na świecie jest skażona metalami ciężkimiJedna szósta pól uprawnych na całym świecie jest skażona arsenem, kadmem czy ołowiem. Nowe badanie naukowe zostało opublikowane w "Science" 2025
Źródło zdjęć: © Adobe Stock
Amanda Grzmiel

Globalne rolnictwo zmaga się z poważnym problemem ekologicznym. Jak wynika z analizy naukowców przeprowadzonych dla American Association for the Advancement of Science (AAAS) i opublikowanych w czasopiśmie naukowym "Science" aż 242 mln ha gleb na świecie jest skażonych toksycznymi metalami ciężkimi, co stanowi jedną szóstą światowych pól uprawnych. To alarmujące dane, które mają poważne konsekwencje dla środowiska i zdrowia publicznego.

Przeanalizowali ponad 1000 badań regionalnych z całego świata

Globalne zanieczyszczenie gleby toksycznymi metalami
Globalne zanieczyszczenie gleby toksycznymi metalami przekraczające progi rolnicze (AT). Mapka z artykułu z "Science" autorstwa: Deyi Hou, Xiyue Jia, Liuwei Wang, Steve P. McGrath, Yong-Guan Zhu, Qing Hu, Fang-Jie Zhao, Michael S. Bank, David O’Connor, Jerome Nriagu. © Science

Zespół badaczy: Deyi Hou, Xiyue Jia, Liuwei Wang, Steve P. McGrath, Yong-Guan Zhu, Qing Hu, Fang-Jie Zhao, Michael S. Bank, David O’Connor, Jerome Nriagu - zebrał dane z ponad 1000 badań regionalnych na całym świecie, a także za pomocą technologii uczenia maszynowego.

"Ta mapa ilustruje, w jaki sposób zanieczyszczenie metalu jest niezależne od granic ludzkich. Aby rozwiązać ten problem, kraje będą musiały współpracować" - mówiła "The Guardian" dr Liz Rylott, starszy wykładowca na wydziale biologii na Uniwersytecie w Yorku. "Te odkrycia ujawniają głęboko niepokojący stopień, w jakim te naturalne trucizny zanieczyszczają nasze gleby, wchodzą do naszej żywności i wody oraz wpływają na nasze zdrowie i nasze środowisko" - komentowała ekspertka.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Jakie metale zanieczyszczają gleby?

Badania wykazały, że ok. 14-17 proc. gruntów uprawnych na naszej planecie jest zanieczyszczonych metalami takimi jak arsen, kadm, kobalt, chrom, miedź, nikiel czy ołów. Poziomy tych substancji przekraczają progi bezpieczeństwa, co stanowi zagrożenie dla jakości upraw i zdrowia społecznego. Dr Liz Rylott z Uniwersytetu w Yorku podkreśla, że metale ciężkie mogą prowadzić do zmian skórnych, ograniczenia funkcji nerwów i narządów, a także nowotworów.

Łączny rozkład przekroczeń siedmiu metali ciężkich
Łączny rozkład przekroczeń siedmiu metali ciężkich: arsenu, kadmu, kobaltu, chromu, miedzi, niklu i ołowiu. Powiększone sekcje globalnie ważnych obszarów produkcji żywności. Przewidywane wskaźniki przekroczenia kadmu i średnie pH gleby wskazujące na mobilność kadmu w głównych krajach eksportujących ryż. Skrót kraju: IN, Indie; TH, Tajlandia; VN, Wietnam; PK, Pakistan; CN, Chiny; US, Stany Zjednoczone; BR, Brazylia; PY, Paragwaj; EU, Unia Europejska; AR, Argentyna. © Science

Źródłem zanieczyszczenia są zarówno czynniki naturalne, jak i działalność człowieka. Skutki skażenia są długotrwałe i obejmują ryzyko dla ekosystemów, obniżenie plonów oraz zagrożenie dla jakości wody. Bioakumulacja w organizmach zwierząt hodowlanych dodatkowo zagraża bezpieczeństwu żywnościowemu.

Problem będzie się dalej pogłębiał

W obliczu rosnącego zapotrzebowania na metale ziem rzadkich do produkcji zielonej technologii, naukowcy ostrzegają przed pogłębieniem się problemu. Od 900 mln do 1,4 mld ludzi na całym świecie żyje na obszarach wysokiego ryzyka zanieczyszczenia metalami. Kadm jest najbardziej rozpowszechnionym toksycznym metalem, szczególnie w Azji Południowej i Wschodniej, na Bliskim Wschodzie oraz w Afryce.

Dr Rylott zwraca także uwagę, że problem zanieczyszczeń metalami ciężkimi przekracza granice państw i wymaga międzynarodowej współpracy. Skutki dotykają przede wszystkim kraje o niskich i średnich dochodach, pogłębiając problem ubóstwa. Wpływ tych zanieczyszczonych upraw wchodzących do globalnych sieci żywności nie jest tak wyraźny - dodaje ekspertka.

Wybrane dla Ciebie

Nie chcą Leopardów 2. Sąsiad Polski stawia na lekkie czołgi
Nie chcą Leopardów 2. Sąsiad Polski stawia na lekkie czołgi
Ukraińscy snajperzy z nową bronią. Pomoc Amerykanów ma drugie dno
Ukraińscy snajperzy z nową bronią. Pomoc Amerykanów ma drugie dno
Berlin zdecydował. Nowa fabryka amunicji poza granicami kraju
Berlin zdecydował. Nowa fabryka amunicji poza granicami kraju
Amerykanie wydali zgodę. Tym będą strzelać niemieckie F-35A
Amerykanie wydali zgodę. Tym będą strzelać niemieckie F-35A
Dotarły. Nowe wyrzutnie rakietowe w polskiej armii
Dotarły. Nowe wyrzutnie rakietowe w polskiej armii
Potężne pociski. Zełenski poprosił Trumpa o dostawy
Potężne pociski. Zełenski poprosił Trumpa o dostawy
Ochotnicza Brygada "Chartija" z nowym sprzętem. Jest to koszmar Rosjan
Ochotnicza Brygada "Chartija" z nowym sprzętem. Jest to koszmar Rosjan
Dolina Dolnej Odry oficjalnie parkiem narodowym. Sejm dał zielone światło
Dolina Dolnej Odry oficjalnie parkiem narodowym. Sejm dał zielone światło
Świat pożąda tej broni. Ukraina będzie ją sprzedawać
Świat pożąda tej broni. Ukraina będzie ją sprzedawać
Infinite Machine P1. "Cybertruck wśród skuterów" wkrótce na drogach
Infinite Machine P1. "Cybertruck wśród skuterów" wkrótce na drogach
Mini wahadłowiec Dream Chaser. Miał latać na ISS
Mini wahadłowiec Dream Chaser. Miał latać na ISS
Mocarstwo zdecydowało. Koniec rosyjskich myśliwców MiG-21 w ich armii
Mocarstwo zdecydowało. Koniec rosyjskich myśliwców MiG-21 w ich armii