Nadciąga superksiężyc. Widok może przytłoczyć

Zbliża się pierwszy z dwóch sierpniowych superksiężyców. W tym miesiącu nasz naturalny satelita dwukrotnie osiągnie pełnię w bliskiej odległości względem Ziemi. Po raz pierwszy zjawisko to wystąpi już 1 sierpnia, a w Polsce spektakularne widoki jasnej, księżycowej tarczy dostępne będą przez wyjątkowo długi czas.

Zbożowy Superksiężyc
Zbożowy Superksiężyc
Źródło zdjęć: © shutterstock

31.07.2023 | aktual.: 31.07.2023 20:29

Tegoroczny sierpień będzie miesiącem, kiedy Księżyc będzie prezentował się wyjątkowo spektakularnie. Dwukrotnie pojawi się w pełni i za każdym razem przyjmie formę superksiężyca. Po raz pierwszy stanie się to przy okazji Pełni Zbożowej, nazywanej też Księżycem Jesiotra, której możemy spodziewać się już 1 sierpnia.

Co to jest superksiężyc?

Obserwując Księżyc w pełni możemy mieć wrażenie, że ten naturalny satelita Ziemi zmienia swoje rozmiary. Czasem musimy poszukać go na niebie, a w kolejnym miesiącu jego tarcza potrafi przytłoczyć bez specjalnych starań z naszej strony. Dzieje się tak, ponieważ Księżyc krąży wokół Ziemi po eliptycznej orbicie.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Pokonuje ją w regularnym rytmie 29 i pół dnia, ale jego ścieżka nie jest dostosowana do ruchu Ziemi. Nawet nachylenie księżycowej orbity odbiega od płaszczyzny równikowej naszej planety.

Orbita Księżyca
Orbita Księżyca© NASA

Z perspektywy ziemskiego obserwatora Księżyc wydaje się większy lub mniejszy, ponieważ postrzegamy go z różnej odległości. Dystans ten może się różnić o ponad 40 000 km (od 363 400 km w perygeum do 405 500 km w apogeum).

Dwie pełnie Księżyca sfotografowane tym samym sprzętem. Po lewej w apogeum 3/02/2015, po prawej w perygeum 9/08/2014.
Dwie pełnie Księżyca sfotografowane tym samym sprzętem. Po lewej w apogeum 3/02/2015, po prawej w perygeum 9/08/2014.© Uniwersytet Princeton | Robert Vanderbe

Zjawisko superksiężyca następuje, kiedy srebrny glob osiąga pełnię i dzieli go od Ziemi dystans nieprzekraczający 10% zbliżenia osiąganego w perygeum. Jego dysk postrzegamy wtedy jako większy (jego średnica jest nawet o 8% dłuższa niż zazwyczaj) i zdecydowanie jaśniejszy, niż podczas typowej pełni.

Dogodne terminy obserwacji superksiężyca w sierpniu 2023

Księżyc w pierwszą z dwóch sierpniowych superpełni osiągnie 1 sierpnia o godzinie 20:33. Będzie oddalony wtedy od Ziemi o 363 815 km. Od tego momentu zacznie go powoli ubywać, ale III kwadrę osiągnie dopiero 8 sierpnia o godzinie 12:29. Na spektakularne widoki możemy więc liczyć przez kilka pierwszych sierpniowych nocy, a największe zbliżenie ku perygeum nastąpi 2 sierpnia.

Dla obserwatorów w Polsce jest to bardzo dobra informacja, ponieważ w pierwsze dwa sierpniowe wschody Księżyca nastąpią w równie dogodnym momencie. We wtorek, 1 sierpnia możemy się go spodziewać około godziny 21:00. W środę, 2 sierpnia, nie będzie to już kumulacja superpełni, ale Księżyc wzejdzie około 21:30. Znajdzie się też w odległości 363 591 km od Ziemi i możemy liczyć na 99.9% widoczności jego tarczy.

Zignorować ten spektakularny widok trudno będzie nawet w miastach, ale gapowicze nie muszą rozpaczać. Już 31 sierpnia Księżyc znów osiągnie pełnię w bliskiej odległości od Ziemi. Superksiężyc zobaczymy więc ponownie i będzie okazja przyjrzeć się mu jeszcze dokładniej.

Katarzyna Rutkowska, dziennikarka Wirtualnej Polski

naukawiadomościksiężyc
Wybrane dla Ciebie
Komentarze (72)