Ukraińska pomysłowość nie zna granic. Niecodzienne użycie kostek ERA

Wiele terenów Ukrainy jest usianych niewybuchami bądź minami. Poza walką na froncie, na tyłach jednostki saperskie starają się zabezpieczać zdobyty teren i rozminowywać miasta.

Wkładki ERA "Nóż" używane do detonowania niewybuchów.Wkładki ERA "Nóż" używane do detonowania niewybuchów.
Źródło zdjęć: © Twitter | Ukraine Weapons Tracker
Przemysław Juraszek

Tym razem do sieci trafiły zdjęcia z wykorzystania ładunków wybuchowych znajdujących się w kostkach pancerza reaktywnego do wysadzania niewybuchów. Ukraińscy saperzy wykorzystują ładunki kumulacyjne z kostek ERA KhSChKV-34 znanego jako "Nóż". Najprawdopodobniej zostały one odzyskane z nienadającego się do naprawy czołgu T-64BM. Maszyny te opisał Łukasz Michalik.

Kostki pancerza reaktywnego — jak działają?

Pancerz czołgów to już od dekad nie wyłącznie stal pancerna, ale jest to swoista "kanapka" stali pancernej, materiałów ceramicznych, kompozytu, kevlaru, korundu, wolframu, a czasem nawet zubożonego uranu. Taka konstrukcja pozwala na osiągnięcie takiej samej odporności, jak np. 100 mm stali pancernej przy wykorzystaniu pancerza o grubości 30 mm i przy znacznie niższej masie.

Okazało się jednak, że będące po II wojnie światowej normą pociski z głowicą kumulacyjną (HEAT) mają jedna istotną wadę. Ich potężne możliwości przepalenia setek mm stali pancernej drastycznie maleją, jeśli zwiększymy dystans pomiędzy punktem detonacji a pancerzem.

Jedną z metod mających to osiągnąć było zastosowanie kasetek z ładunkami wybuchowymi detonowanymi uderzeniowo. W chwili uderzenia w kostkę pocisku kumulacyjnego umieszczone wewnątrz ładunki wybuchowe eksplodują, a powstała fala uderzeniowa i grad odłamków powstałych ze ścianek kasetki rozpraszają zabójczy strumień kumulacyjny.

Z czasem producenci broni przeciwpancernej odpowiedzieli poprzez zastosowanie podwójnej głowicy kumulacyjnej w pociskach, z czego mniejsza miała unieszkodliwić pancerz ERA i utorować drogę dla właściwej głowicy bojowej. Z kolei w przypadku metod ochronnych projektanci stworzyli dwuwarstwowe pancerze reaktywne bądź systemy ochrony aktywnej, pokroju izraelskiego Trophy, zdolne zestrzelić nadlatujące pociski typu HEAT z bezpiecznej odległości.

ERA działa także przeciwko amunicji kinetycznej APFSDS (podkalibrowa, stabilizowana brzechwowo, z odrzucanym sabotem) poprzez zakłócenie jej trajektorii i jej fizyczne uszkodzenie, ale nie jest to aż tak skuteczne działanie, jak w przypadku strumienia kumulacyjnego.

Warto jednak zaznaczyć, że ukraińscy projektanci jeszcze za czasów ZSRR pracowali nad wykorzystaniem ładunków kumulacyjnych w kostkach pancerza ERA. Te w przeciwieństwie do wcześniej stosowanych zwykłych ładunków wybuchowych pozwalają na zastosowanie grubszych ścian kasetek, co generuje groźniejsze odłamki oraz są w stanie nawet pociąć penetrator amunicji kinetycznej na kawałki. Minusem jest z kolei wyższa cena, większe skomplikowanie oraz zwiększona masa pancerza reaktywnego.

Projekt został dokończony już za czasów niepodległej Ukrainy i jest znany jako ERA "Nóż" oraz jego dwuwarstwowa wersja "Duplet" stosowana na niezwykle rzadkich czołgach T-84 Opłot.

Z kolei same wkłady kumulacyjne są bardzo przydatne w unieszkodliwianiu nawet bardzo dużych niewybuchów artyleryjskich z grubym stalowym korpusem, z którym strumień kumulacyjny generowany przez wkładkę z "Noża" poradzi sobie bez problemów.

Tydzień z Huawei Watch Fit 4 oraz Watch Fit 4 Pro

Przemysław Juraszek, dziennikarz Wirtualnej Polski

Wybrane dla Ciebie

Nowa era nauki o Słońcu. Wszystko zawdzięczamy sondzie Solar Orbiter
Nowa era nauki o Słońcu. Wszystko zawdzięczamy sondzie Solar Orbiter
"Kolekcjonerka kości". Badacze opisali niezwykłą gąsienicę
"Kolekcjonerka kości". Badacze opisali niezwykłą gąsienicę
Będą ich tysiące. Sojusznik wyśle Rosji posiłki
Będą ich tysiące. Sojusznik wyśle Rosji posiłki
Scena jak z filmu Top Gun. Izraelski F-16 podczas polowania na drony
Scena jak z filmu Top Gun. Izraelski F-16 podczas polowania na drony
Aktywiści wtargnęli do bazy wojskowej. Uszkodzili dwa tankowce
Aktywiści wtargnęli do bazy wojskowej. Uszkodzili dwa tankowce
Niekończąca się telenowela. Odwołano niedzielny start misji Ax-4
Niekończąca się telenowela. Odwołano niedzielny start misji Ax-4
Słowacki system obrony powietrznej. Wolf 25 AD wsparciem dla Ukrainy
Słowacki system obrony powietrznej. Wolf 25 AD wsparciem dla Ukrainy
Izrael pokazał F-15I. Oto czym dokonują nalotów na Iran
Izrael pokazał F-15I. Oto czym dokonują nalotów na Iran
Prawie setka Leopardów na sprzedaż. Zakazali ich przekazania Ukrainie
Prawie setka Leopardów na sprzedaż. Zakazali ich przekazania Ukrainie
Izraelskie AH-64 Apache w nietypowej roli. Polują na irańskie drony
Izraelskie AH-64 Apache w nietypowej roli. Polują na irańskie drony
Sprawdza się czarny scenariusz. Ukraińcy są już pewni
Sprawdza się czarny scenariusz. Ukraińcy są już pewni
Zarejestrowany na nagraniu. Rzadki ślimak z Nowej Zelandii
Zarejestrowany na nagraniu. Rzadki ślimak z Nowej Zelandii