Te klejnoty przetrwały koniec świata. Pamiętają inną Ziemię
Diamenty to wartościowe klejnoty i niezwykle twarde minerały. Okazuje się, że bezcenna może być także ich długowieczność. Niektóre z wydobywanych współcześnie diamentów było świadkami formowania się ziemskich kontynentów.
22.10.2023 | aktual.: 17.01.2024 15:48
Zalogowani mogą więcej
Możesz zapisać ten artykuł na później. Znajdziesz go potem na swoim koncie użytkownika
Diamenty są długowieczne i bardzo odporne. Ich skruszenie wymaga ogromnej siły, a stopienie w grafit ma szanse nastąpić w temperaturze 900 stopni Celsjusza. Takie możliwości sprawiają, że są one w stanie przetrwać niemal wszystko, czym zaskoczyć potrafi planeta Ziemia.
Diamenty na planecie Ziemia
Niektóre szacunki sugerują, że wydobywane obecnie diamenty mogły powstawać nawet 3,5 miliarda lat temu. Większość z nich jest dużo młodszych, ale szczególne mogą być kamienie, które powstawały 450 do 450 milionów lat temu.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Mowa o niezwykle rzadkich diamentach sublitosferycznych. Trafić na nie można w kilku odległych od siebie częściach świata i zdarza się, że wydobywane są z różnych głębokości. Według opublikowanych przez Nature badań geologicznych nie jest to przypadek, a istotna wskazówka na temat przeszłości Ziemi.
Procesy odpowiedzialne za naturalne powstawanie diamentów pozostają niejasne, ale sprzyjające im warunki występują w górnym płaszczu ziemi. Diamenty sublitosferyczne powstawały głębiej, ale także w momencie, kiedy ziemskie lądy nie przypominały obecnych.
Diamenty przetrwały rozpad superkontynentu
Skupione wokół bieguna południowego tworzyły superkontynent nazywany Gondwaną. Zaczęła ona rozpadać się i około 120 milionów lat temu, a uwięzione na głębokości 300–700 km diamenty były uczestnikami tego procesu. Unoszone wraz z materiałem płaszcza Ziemi zmieniały swoją geolokalizację, a w niektórych miejscach wynoszone były w górę.
Sprzyjało temu zjawisko wulkanizmu, którego piętno w podobny sposób dotknęło współczesną Brazylię i Afrykę Zachodnią. Analizy diamentów wydobywanych w tych rejonach potwierdzają ich wspólną przeszłość. "Przyklejone" do podstawy superkontynentu przetrwały proces jego podziału.
Oznacza to, że wydobycie diamentów może być wartościowe nie tylko w materialnym sensie. Poza wartością estetyczną i niezawodną twardością, kamienie te zawierają bezcenne informacje o przeszłości Ziemi. Najstarsze z nich mogą być ostatnimi dostępnymi świadkami procesów, które doprowadziły do ukształtowania się kontynentów i oceanów.
Katarzyna Rutkowska, dziennikarka Wirtualnej Polski