Skały w Sudetach nie pochodzą z Europy. Są dużo starsze
W Masywie Strzelina znajdują się najstarsze znane skały w Polsce. Powstały wcześniej niż kontynent europejski i są tektonicznymi imigrantami.
Gnejsy Masywu Strzelina
Według najnowszych ustaleń geologów gnejsy położonego we wschodniej części Przedgórza Sudeckiego są najstarsze w Polsce. Występujące w Masywie Strzelina skały datować należy na około 600 mln lat temu, a niektóre egzemplarze zawierają minerały, które liczą sobie nawet 602 mln lat.
Datowanie gnejsów Masywu Strzelina
Gnejsy to rodzaj skał metamorficznych, które powstają z przekształcenia innych skał. W przypadku egzemplarzy o metryce sięgającej setek milionów lat nie ogranicza się do wskazania ich rodzica jako skały magmowej lub osadowej. Geolodzy posługują się w tej kwestii tzw. wiekiem odziedziczonym.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Czy warto kupić słuchawki Nothing Ear (2)?
Nie inaczej stało się w przypadku gnejsów Masywu Strzelina. Główne znaczenie dla określenia ich wieku miał jeden z minerałów. Licznie występujące w gnejsach cyrkony potrafią bowiem być nieśmiertelne. Zdarza się im przetrwać, nawet jeśli skała, w której się wytworzyły, ulegnie całkowitej erozji.
Potem trafiają do kolejnej skały, ale niosą z sobą informację o momencie powstania tej poprzedniej. Taka metoda laikom może wydawać się kontrowersyjna, ale geologom pozwoliła odkryć w Masywie Strzelina miejsce niezwykłe.
Przeszłość tektoniczna Europy w Masywie Strzelina
Dzięki cyrkonom gnejsy Masywu Strzelina okazują się być tektonicznymi imigrantami. Powstawać zaczęły bowiem na obszarze Gondwany, ogromnego superkontynentu, którego ląd jest współczesną Ameryką Południową, Afryką, Azją i Antarktydą.
600 mln Europy właściwie nie było, a jej zalążek stanowiła położona na południowej półkuli Baltika. Skały, które w przyszłości przekształciły się w gnejsy współczesnego Masywu Strzelina nie zaczęły jeszcze w jej kierunku migrować. Proces ten rozpoczął się ponad 100 mln lat później i zakończył po kolejnych 150 mln lat.
W ten sposób w Masywie Strzelina dostrzec można tektoniczną przeszłość naszego kontynentu.
"Odkrycie tej specyficznej sytuacji w masywie Strzelina było możliwe właśnie dzięki szczegółowym badaniom gnejsów".
Istotna geologicznie jest bowiem nie tylko metryka tamtejszy skał, ale wynikająca z nich różnorodność. Fakt, że niektóre z gnejsów Masywu Strzelina liczą sobie 600 milionów lat, a inne skały "zaledwie" 400 milionów oznacza, że opowiada on tektoniczną przeszłość naszego kontynentu.
