Ostatni posiłek gorgozaura. Skamieniałość z zachowaną zawartością żołądka

W szczątkach młodego gorgozaura odkrytego w Kanadzie naukowcy znaleźli tylne nogi dwóch małych, przypominającego ptaki dinozaurów. To pierwsza w historii skamieniałość dinozaura z rodziny tyranozaurów znaleziona z zachowaną zawartością żołądka.

Doskonale zachowane skamieniałe szczątki gorgozaura znaleziono w 2009 roku na terenie Dinosaur Provincial Park w południowej Albercie w Kanadzie. Skamieniałości należą do gatunku Gorgosaurus libratus. To przedstawiciel rodziny tyranozaurów. Stworzenia te przemierzały zachodnie tereny Ameryki Północnej około 76 milionów lat temu. Od zębów po czubek ogona osiągały długość nawet dziewięciu metrów i mogły ważyć około trzy tony.

Znalezione kości należały jednak do osobnika znacznie mniejszego. Uczeni oszacowali, że prawdopodobnie ważył około 350 kilogramów, a w chwili śmierci mógł mieć od pięciu do siedmiu lat. To u ludzi odpowiada nastoletniemu wiekowi, twierdzi Darla Zelenitsky z University of Calgary, główna autorka badań, które ukazały się na łamach pisma "Science Advances" (DOI: 10.1126/sciadv.adi0505).

W wnętrznościach gorgozaura badacze odkryli cztery tylne nogi małego dinozaura. To pierwsza skamieniałość przedstawiciela rodziny tyranozaurów znaleziona z zachowaną zawartością żołądka.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Podczas analizy skamieniałości naukowcy dostrzegli palce nóg wystające z kości klatki piersiowej gorgozaura. Po bliższym przyjrzeniu się odkryli dwie pary małych, tylnych nóg w miejscu, w którym dawno temu znajdował się żołądek drapieżnika. Nogi należą do Citipes elegans, przypominającego ptaka dinozaura wielkości indyka.

Co prawda już wcześniej odkrywano skamieniałe szczątki ofiar w żołądkach innych mięsożernych dinozaurów. Znajdywano też skamieniałe zawartości żołądków roślinożernych dinozaurów. Ale to pierwszy raz, kiedy znaleziono szczątki ofiar drapieżników z rodziny tyranozaurów, przyznaje Zelenitsky.

- Nowa skamielina dały badaczom pierwszy wgląd w to, co znajdowało się w menu młodych tyranozaurów – mówi Zelenitsky. - Do tej pory mogliśmy jedynie spekulować – dodaje.

Znalezisko ujawniło także nowe informacje na temat ofiar gorgozaura. Do tej pory gatunek C. elegans był znany wyłącznie z kości stopy. Uczeni nie zyskali dużo więcej, bo kości nóg tego gatunku. Ale zawsze to coś. Zelenitsky spekuluje, że młody gorgozaur był wybredny i skonsumował jedynie nogi małych dinozaurów, dlatego że były to najbardziej mięsiste i najbardziej pożywne części jego ofiar. - Nastolatki gorgozaurów najwyraźniej miały apetyt na podudzia – mówi badaczka.

Naukowcy zauważyli, że obie pary nóg znajdowały się w różnym stanie rozkładu. - Jedna para znajdowała się dalej w brzuchu, a druga bardziej z przodu – mówi Zelenitsky. Analizując rozkład kości ofiar w żołądkach współczesnych gadów, naukowcy oszacowali, że posiłki były spożywane w odstępie kilku godzin lub dni.

- Gatunek C. elegans był wówczas prawdopodobnie liczną ofiarą, ale młody drapieżnik mógł zjadać także inne małe dinozaury. Możliwe również, że młode gorgozaury polowały na większe ofiary – mówi Zelenitsky. Badacze ustalili też, że młody gorgozaur padł w ciągu tygodnia od zjedzenia C. elegans, ale nie jest jasne, co go zabiło.

Tajemnice sukcesu

Odkrycie zwyczajów żywieniowych młodych dinozaurów z rodziny tyranozaurów pozwala zagłębić się w sposób, w jaki zwierzęta te były w stanie zdominować określone ekosystemy. Naukowcy twierdzą, że zamiast trzymać się jednego zachowania żywieniowego przez całe życie, dieta tych zwierząt zmieniała się wraz z wiekiem, co oznacza, że chociaż reprezentowały tylko jedną grupę zwierząt, zajmowały wiele pozycji w łańcuchu pokarmowym.

Ze śladów ugryzień znalezionych na skamieniałych kościach wiadomo, że dorosłe osobniki miały skłonność do zabijania dużych roślinożerców. - Teraz mamy dowody na to, że młode z rodziny tyranozaurów miały inną dietę niż dorosłe osobniki. Chcemy spróbować ustalić, czy możemy coś więcej na ten temat powiedzieć, np. jakim rodzajem ofiar się interesowały lub w jakim dokładnie wieku zmieniały dietę i w jaki sposób – mówi François Therrien z Royal Tyrrell Museum, współautor publikacji.

- Fakt, że tyranozaury potrafiły zajmować różne nisze ekologiczne przez całe swoje życie, był prawdopodobnie jednym z czynników ich sukcesu. Mogły kontrolować swoje ekosystemy, nie pozostawiając miejsca innym gatunkom teropodów. Zajmowanie różnych nisz ekologicznych dałoby korzyść polegającą na tym, że nie konkurowałby o zasoby ze swoimi starszymi i młodszymi towarzyszami, co mogło przyczynić się do tego, że ostatecznie stały się jednymi z największych drapieżnych dinozaurów w historii Ziemi – dodaje Therrien.

Źródło: Live Science, IFLScience