Planety olbrzymy mogą być zagrożeniem. Wyrzucają inne obiekty do "martwej strefy"

Planety o dużych rozmiarach mogą w pewnych układach planetarnych wprowadzać chaos i redukować możliwości powstania życia. Wynika to z tego, że są w stanie wyrzucać mniejsze ciała niebieskie, na których mogłoby potencjalnie zaistnieć życie, do tzw. "martwej strefy".

Jowisz, będący największą planetą w naszym Układzie Słonecznym, dzięki swojej ogromnej sile grawitacyjnej, pełni rolę ochronną dla Ziemi. Chroni naszą planetę przed różnego rodzaju kosmicznymi skałami, które mogłyby uderzyć w Ziemię i zniszczyć jej biosferę. Niemniej, jak się okazuje, gigantyczne planety nie zawsze są sprzyjające dla życia. Wręcz przeciwnie, mogą one stanowić dla niego poważne zagrożenie.

Takie informacje przekazują astronomowie z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Riverside (USA) na łamach "Astronomical Journal". Badacze analizowali niedaleki system gwiezdny - HD 141399. Odkryli, że lokalne, masywne planety prawdopodobnie wyrzucą mniejsze ciała niebieskie, podobne do Ziemi, poza ekosferę. Ekosfera to strefa, w której temperatura umożliwia istnienie ciekłej wody i rozwój życia.

Zauważają jednak, że badany układ jest nieco nietypowy. Jego cztery gigantyczne planety znajdują się dalej od macierzystej gwiazdy, niż to zazwyczaj ma miejsce. To czyni go dobrym modelem do porównania z naszym Układem Słonecznym, w którym gazowe olbrzymy również znajdują się stosunkowo daleko od Słońca.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

"Można to porównać do sytuacji, w której tamten układ posiadałby cztery planety wielkości Jowisza, które działałyby jak kule wyburzające, wyrzucające wszystko z ich drogi" - tłumaczy autor badania, Stephen Kane.

Naukowcy przeprowadzili symulacje, aby sprawdzić, czy Ziemia była by w stanie utrzymać swoją pozycję, gdyby znajdowała się w badanym układzie.

"Odpowiedź na to pytanie brzmi 'tak', ale jest to bardzo mało prawdopodobne. Istnieje tylko kilka miejsc, z których siła grawitacyjna olbrzymów nie wyrzuciłaby skalistych planet z ich orbit i nie przemieściłaby ich daleko poza ekosferę" - wyjaśnia prof. Kane.

W innym artykule naukowcy opisują inny system - oznaczony jako GJ 357, który jest oddalony o 30 lat świetlnych od Ziemi. Pokazują, że planeta o prawdopodobnej masie 10 mas Ziemi, która znajduje się w ekosferze, praktycznie uniemożliwia istnienie w tej strefie planet skalistych, na których mogłoby rozwinąć się życie.

Takie planety mogłyby potencjalnie znajdować się w obszarze sprzyjającym życiu, ale ich orbity byłyby silnie eliptyczne, co nie jest dobrą wiadomością. "Innymi słowy, takie orbity byłyby przyczyną nieprzewidywalnego klimatu na tych planetach" - mówi prof. Kane i dodaje: - "nasza publikacja to przede wszystkim ostrzeżenie. Kiedy znajdujemy planety położone w ekosferze, nie powinniśmy zakładać, że życie ma szansę się na nich rozwinąć".

Więcej informacji można znaleźć w artykułach źródłowych (http://dx.doi.org/10.3847/1538-3881/acfb01 oraz https://iopscience.iop.org/article/10.3847/1538-3881/acff5a).