Unikalne znalezisko w Herkulanum. Mózg mężczyzny zamienił się w szkło

Najnowsze badania opublikowane w "Scientific Reports" mówią o unikalnym odkryciu szkieletu mężczyzny na terenie wykopalisk w Herkulanum z mózgiem zmienionym w szkło. Badacze przeanalizowali fragmenty szkliwa organicznego pobranego z czaszki, wykazując, że powstało ono w wyniku ekstremalnie szybkiego ochłodzenia tkanki mózgowej po ekspozycji na wysoką temperaturę.

Analizy kalorymetryczne wykazały, że temperatura transformacji mózgu w szkło przekraczała 510 st. C, co sugeruje krótkotrwałe oddziaływanie rozrzedzonej fali piroklastycznej. Zespół naukowców wykorzystał do ustalenia tego mikroskopię elektronową i obrazowanie rentgenowskie. Badacze opracowali scenariusz, w którym szybki wzrost temperatury, a następnie gwałtowne ochłodzenie, doprowadziły do zeszklenia, zachowując mikrostrukturę mózgu. Nie ma dowodów na to, że inne części ciała ofiary uległy zeszkleniu.

Tylko materiały zawierające pewną ilość cieczy mogą zamienić się w szkło, co oznacza, że kości ofiary nie mogły być zeszklone. Inne miękkie tkanki, takie jak organy, prawdopodobnie zostały zniszczone przez wysoką temperaturę przed ich stygnięciem. Naukowcy uważają, że czaszka zapewniła pewną ochronę mózgu.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Jak ustalili naukowcy, szkielet należał do młodego mężczyzny w wieku około 20 lat, który był strażnikiem Collegium Augustalium w starożytnym rzymskim mieście Herculaneum. Collegium Augustalium było budynkiem publicznym poświęconym kultowi cesarza Augusta. Mężczyzna został znaleziony leżący w łóżku wewnątrz tego budynku. Został zabity podczas erupcji Wezuwiusza w 79 r. n.e.

Niesamowite odkrycie naukowców przyniosło nowe światło na konserwację ludzkiego mózgu. Badacze odkryli, że mózg młodego mężczyzny został zmieniony w szkło w wyniku działania ekstremalnie gorącej chmury popiołu. Odkryte fragmenty szklanego mózgu miały rozmiary od 1-2 cm do zaledwie kilku milimetrów. To odkrycie wyróżnia się jako jedyny znany przypadek naturalnego przekształcenia ludzkiej tkanki w szkło.

Wyniki te mają znaczenie dla materiałoznawstwa, wulkanologii, biologii sądowej i archeologii, ukazując rzadki proces konserwacji tkanki organicznej w ekstremalnych warunkach. Odkrycie umożliwia wgląd w panujące warunki podczas erupcji Wezuwiusza i mechanizmy zachowania materii organicznej w środowiskach wulkanicznych.

Wyjątkowo silna erupcja Wezuwiusza pogrążyła wówczas Herculaneum i pobliskie Pompeje, zamieszkiwane przez około 20 tysięcy ludzi. Znaleziono już szczątki około 1,5 tysiąca osób. Naukowcy uważają, że to gorąca chmura popiołu, która najpierw spadła z Wezuwiusza, spowodowała większość zgonów, a nie późniejszy szybki prąd gazu i materii wulkanicznej, znany jako prąd piroklastyczny.