Kultowy posąg lwa z Wenecji może pochodzić z Chin. Tak wynika z badań

Nowe badania sugerują, że słynny skrzydlaty lew św. Marka, który od wieków stoi na Piazzo San Marco w Wenecji, pochodzi z Chin - z czasów dynastii Tang. To przełomowe odkrycie może zmienić postrzeganie ikonicznej dla włoskiego miasta figury.

Nowe badanie śladowych ilości ołowiu w słynnym weneckim posąguNowe badania mówią o śladowych ilości ołowiu w słynnym weneckim posągu, który jest symbolem miasta
Źródło zdjęć: © Getty Images
Amanda Grzmiel

Badania przeprowadzone przez zespół naukowców ujawniają, że brązowy posąg skrzydlatego lwa, który od wieków zdobi Piazza San Marco w Wenecji, może mieć swoje korzenie w Chinach. Posąg ten, według badaczy, którzy wyniki analiz opublikowali w naukowym czasopiśmie "Antiquity", został stworzony jako strażnik grobowca ponad 1000 lat temu i mógł zostać sprowadzony do Włoch przez ojca Marco Polo w XIII wieku.

Badacze: Lew św. Marka był Chińczykiem

"Wenecja to miasto pełne tajemnic, ale jedna została rozwiązana: 'Lew' św. Marka jest Chińczykiem i przemierzył Jedwabny Szlak" - przekazał w oświadczeniu współautor badania, Massimo Vidale, archeolog z Uniwersytetu w Padwie. Skąd takie wnioski?

Rzeźba przedstawiająca weneckiego skrzydlatego lwa
Rzeźba przedstawiająca weneckiego skrzydlatego lwa została zainstalowana w okresie niepewności politycznej w średniowiecznej Europie śródziemnomorskiej - opisują badacze w "Antiquity" © Antiquity

Zespół archeologów zidentyfikował źródło brązu użytego do stworzenia ikonicznego lwa, który stał się oficjalnym symbolem Wenecji na początku lat 60. XIII wieku. Jego dokładne pochodzenie nadal pozostaje niejasne. Naukowcy zbadali serię dziewięciu próbek z różnych części lwa i wykorzystali spektrometrię mas do określenia proporcji izotopów ołowiu w metalu. W artykule opisali, że stopy metali z posągu, takie jak brąz, będący mieszaniną miedzi i cyny, zawierają niewielkie ilości ołowiu, a zróżnicowanie atomów ołowiu może wskazywać na geologiczne źródło miedzi.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Brąz pochodzi z doliny Jangcy

Porównali swoje badania z globalnymi bazami danych i wynika z tego, że brąz pochodzi z dolnego biegu rzeki Jangcy w Chinach. Ten region wschodnich Chin jest bogaty w złoża kilku kluczowych rud, takich jak żelazo, miedź, cynk i złoto. Dodatkowo, złoża te były wykorzystywane do wytwarzania innych artefaktów - wcześniejsze badania przeprowadzone przez inną grupę naukowców wykazały, że artefakt z dynastii Shang (1600–1050 p.n.e.) ma taki sam sygnał izotopowy ołowiu jak wenecki lew.

Rzeźba lwa z Wenecji: 6 różnych faz odlewania i nakładania rzeźb
Rzeźba lwa z Wenecji: 6 różnych faz odlewania © Antiquity

Wenecki lew przypomina rzeźby z czasów dynastii Tang

To przełomowe odkrycie może tłumaczyć nietypowe cechy stylistyczne posągu, które różnią go od innych średniowiecznych lwów z Europy. Posąg weneckiego lwa wykazuje podobieństwa do chińskiej sztuki z czasów dynastii Tang, szczególnie do tzw. "zhènmùshòu" - strażników grobowców. Te monumentalne rzeźby często przedstawiały hybrydowe stworzenia z lwimi pyskami, grzywami, spiczastymi uszami, rogami i skrzydłami. Wenecki lew posiada kilka z tych cech, a także metalowe "blizny", gdzie mogły być usunięte rogi.

Rzeźba z czasów dynastii Tang, który wykazuje podobieństwo
Rzeźba zhènmùshòu z czasów dynastii Tang, która wykazuje podobieństwo, zwłaszcza w szczegółach pyska, do weneckiego lwa © Antiquity

Lwa do Wenecji mogła sprowadzić rodzina Marca Polo

Jedna z hipotez badaczy sugeruje, że posąg mógł zostać sprowadzony do Wenecji przez kupców weneckich, Niccolò i Maffeo Polo, ojca i wuja Marco Polo. W XIII wieku bracia podróżowali Jedwabnym Szlakiem, docierając do Pekinu i spędzając cztery lata na dworze Kubilaj-chana. Być może tam natknęli się na posąg, który odpowiadał ich wyobrażeniu lwa.

W tamtym czasie Republika Wenecka kontrolowała wschodnie szlaki handlowe, a jej symbolem był skrzydlaty lew z ewangelią św. Marka pod łapami. To wyobrażenie symbolizowało dominację Wenecji nad morzami. "W ogólnym wysiłku na rzecz rozpowszechnienia nowego potężnego symbolu Republiki, Polo mogli mieć śmiały pomysł przekształcenia rzeźby w skrzydlatego lwa" - napisali badacze.

"Oczywiście, to tylko jeden z możliwych scenariuszy, oparty na połączeniu danych historycznych, archeologicznych i metalurgicznych" – napisali naukowcy. "Teraz zadanie wraca do historyków".

Wybrane dla Ciebie

Odkrycie na asteroidzie Ryugu. Tego minerału nigdy nie było na Ziemi
Odkrycie na asteroidzie Ryugu. Tego minerału nigdy nie było na Ziemi
Co z umową na AH-64E i zakupem Chinooków? Jest stanowisko MON-u
Co z umową na AH-64E i zakupem Chinooków? Jest stanowisko MON-u
Obok wybuchającej fontanny lawy uformowało się tornado. Jest nagranie
Obok wybuchającej fontanny lawy uformowało się tornado. Jest nagranie
Orlen kończy budowę dużej farmy słonecznej na Litwie. Zasili rafinerię
Orlen kończy budowę dużej farmy słonecznej na Litwie. Zasili rafinerię
TOPR planuje zakup nowego śmigłowca. Modernizacja Sokoła w planach
TOPR planuje zakup nowego śmigłowca. Modernizacja Sokoła w planach
Dostrzeżony nad Ukrainą. MiG-29 w specyficznym kamuflażu
Dostrzeżony nad Ukrainą. MiG-29 w specyficznym kamuflażu
Naukowcy odkrywają niesynchroniczność pór roku na Ziemi
Naukowcy odkrywają niesynchroniczność pór roku na Ziemi
Pojawił się na radarze. F-16 w hołdzie dla "Slaba"
Pojawił się na radarze. F-16 w hołdzie dla "Slaba"
Brytyjski Ajax na MSPO. Stanowił zagrożenie także dla swojej załogi
Brytyjski Ajax na MSPO. Stanowił zagrożenie także dla swojej załogi
Wenezuela kontra Stany Zjednoczone. Amerykańskie okręty desantowe na Karaibach
Wenezuela kontra Stany Zjednoczone. Amerykańskie okręty desantowe na Karaibach
Jednak nie rezygnują ze sprzętu Rosjan? Chcą kupić S-400
Jednak nie rezygnują ze sprzętu Rosjan? Chcą kupić S-400
Ten pies zmienił historię lotnictwa w Polsce. Jego służba dobiegła końca
Ten pies zmienił historię lotnictwa w Polsce. Jego służba dobiegła końca