Zamówili niemal setkę F‑35. Teraz chcieliby zrezygnować

Kanadyjski rząd rozpoczął proces rewizji kontraktu na 88 myśliwców F-35. To efekt coraz bardziej napiętych stosunków z administracją Donalda Trumpa i wyciągania wniosków z jego postawy wobec Ukrainy oraz rosnących obaw o nadmierne uzależnianie się od amerykańskiego uzbrojenia.

F-35 na płycie lotniska, zdjęcie ilustracyjneF-35 na płycie lotniska, zdjęcie ilustracyjne
Źródło zdjęć: © X, @NATO_AIRCOM
Mateusz Tomczak

Tym samym kanadyjski rząd odpowiedział na apele części społeczeństwa i ekspertów, którzy wprost namawiali na anulowanie zamówienia na F-35. To nie będzie jednak proste i - przynajmniej częściowo - jest już niemożliwe.

Kanada zrezygnuje z części zamówienia na F-35?

Jak przypomniał portal Breaking Defense, Ottawa zobowiązała się już do zapłaty za pierwsze 16 myśliwców F-35 i one będą musiały zostać odebrane. Jednocześnie Kanada "aktywnie ocenia resztę wielomiliardowego zamówienia". To efekt poleceń, jakie wydał premier tego kraju Mark Carney.

"W tej chwili kontrakt na zakup F-35 pozostaje w mocy, a Kanada podjęła prawne zobowiązanie do przekazania funduszy za pierwsze 16 samolotów. Premier zwrócił się jednak do Ministra Obrony Narodowej o współpracę z Kanadyjskimi Siłami Zbrojnymi i Departamentem Obrony Narodowej w celu ustalenia, czy kontrakt na F-35 w obecnym kształcie jest najlepszą inwestycją dla Kanady i czy istnieją inne opcje, które mogłyby lepiej zaspokoić potrzeby Kanady" – przekazał sekretarz prasowy kanadyjskiego ministra obrony narodowej w oświadczeniu dla Breaking Defense.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Analitycy ukraińskiego serwisu Defense Express uważają, że całą sytuację można uznać za kolejny z możliwych frontów wojny handlowej Kanady ze Stanami Zjednoczonymi. W ich ocenie anulowanie zamówienia na kolejne partie F-35 z pewnością "nie będzie pozytywnym sygnałem dla Lockheed Martin i amerykańskiego przemysłu obronnego".

Obawy związane z F-35 wywołuje nie tylko tzw. kill switch (wyłącznik awaryjny), którego istnienia nigdy nie potwierdzono. Wielu ekspertów wskazuje, że Stany Zjednoczone posiadają inne opcje pozwalające na zmniejszenie możliwości bojowych F-35 innych państw. Dotyczą one m.in. archiwum danych misji (Mission Data File), konieczności wykonywania niektórych czynności serwisowych na terenie Stanów Zjednoczonych czy dostarczania (lub nie) części zamiennych.

Co zamiast F-35?

Zdaniem analityków Defense Express ewentualny "precedens kanadyjski w teorii może wywołać zarówno reakcję łańcuchową z rewizjami obecnych kontraktów w innych krajach, jak również po prostu zmniejszyć kolejkę do odbioru tych samolotów".

Jako alternatywa dla F-35 wskazywany jest przede wszystkim szwedzki JAS 39 Gripen. Maszyna ta jest wprawdzie mniej zaawansowana i nie posiada technologii stealth, ale w zamian oferuje stosunkowo tanią i łatwą eksploatację. Dodatkowo może startować i lądować na krótkich, doraźnych pasach startowych. W ocenie byłego konsultanta Pentagonu Reubena F. Johnsona szwedzki myśliwiec zasługuje na większą uwagę i jest nawet lepszy od amerykańskiego konkurenta.

Wybrane dla Ciebie

Ukraińcy w siódmym niebie. Zachwalają broń z Polski
Ukraińcy w siódmym niebie. Zachwalają broń z Polski
NATO poprosiło Ukraińców o pomoc. Mieli  kluczowy sprzęt
NATO poprosiło Ukraińców o pomoc. Mieli kluczowy sprzęt
Trzy zielone komety widoczne na niebie. Jedna z nich będzie blisko Ziemi
Trzy zielone komety widoczne na niebie. Jedna z nich będzie blisko Ziemi
Rosja zbudowała własnego Starlinka na dronach. Ma poważne ograniczenia
Rosja zbudowała własnego Starlinka na dronach. Ma poważne ograniczenia
Rosja podwaja ceny eksportowanego uzbrojenia. Ujawniono dokumenty
Rosja podwaja ceny eksportowanego uzbrojenia. Ujawniono dokumenty
Wszechświat ma pamięć? Nowa teoria na to wskazuje
Wszechświat ma pamięć? Nowa teoria na to wskazuje
Dezinformacja na TikToku. Ekoinfluencerzy wprowadzają w błąd
Dezinformacja na TikToku. Ekoinfluencerzy wprowadzają w błąd
Nowe badania. Psy rozumieją słowa podobnie jak dzieci
Nowe badania. Psy rozumieją słowa podobnie jak dzieci
Nowy raport. Fale upałów i wzrost poziomu mórz
Nowy raport. Fale upałów i wzrost poziomu mórz
Postawili F-35 w stan gotowości. Będą pomagać w ochronie Polski
Postawili F-35 w stan gotowości. Będą pomagać w ochronie Polski
Rośnie w polskich lasach. Rekordzista to największy organizm świata
Rośnie w polskich lasach. Rekordzista to największy organizm świata
Szukali jej od dawna. Odkryli dopiero teraz
Szukali jej od dawna. Odkryli dopiero teraz