Mocarstwo chciało zaoszczędzić. Teraz żałuje
Jeszcze w tym roku Wielka Brytania wprowadzi do służby pierwszy E-7 Wedgetail - zaawansowany samolot AWACS. Analitycy zwracają jednak uwagę, że w efekcie szukania oszczędności Londyn kilka lat temu ograniczył zamówienie do zaledwie trzech tego typu maszyn, których ranga po agresji Rosji na Ukrainę znacząco wzrosła.
AWACS to samoloty wczesnego ostrzegania i dozoru przestrzeni powietrznej. Zapewniają bardzo duże możliwości posiadającym je siłom, ponieważ pozwalają prowadzić rozpoznanie dużo skuteczniej niż w przypadku kiedy trzeba opierać się wyłącznie na radarach naziemnych. Roli AWACS dowiodła też wojna w Ukrainie, samoloty tego typu są nazywane "oczami rosyjskiego lotnictwa".
E-7 Wedgetail w służbie Wielkiej Brytanii
W lotnictwie Wielkiej Brytanii samoloty E-7 Wedgetail będą zastępstwem dla wycofanych już ze służby E-3 Sentry. Analitycy Defense Express przypominają, że w 2019 roku Londyn podpisał kontrakt na pięć sztuk E-7 Wedgetail, ale w ramach przeglądu obronnego Integrated Review w 2021 roku zdecydowano się zredukowano tę liczbę do trzech. Pozwoliło to zmniejszyć wydatki, ponieważ samoloty AWACS są jedynymi z droższych konstrukcji wykorzystywanych przez wojsko.
Z drugiej strony, w obecnej sytuacji geopolitycznej każdy AWACS jest postrzegany jako sprzęt "na wagę złota". W całym NATO obecnie do dyspozycji pozostaje zaledwie kilkanaście tego typu samolotów, przy czym zdecydowana większość należy do USA. Pierwszy E-7 Wedgetail powinien zostać odebrany przez brytyjskie lotnictwo w grudniu 2025 roku. Wszystkie trzy mają, wedle obecnych planów, będą pełnić służbę do 2042 roku.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
E-7 Wedgetail. Co to za samolot?
Analitycy Defense Express zwracają uwagę, że trzy zamiast pięciu samolotów AWACS znacząco ograniczą możliwości Wielkiej Brytanii, która z powodu tego typu oszczędności nie będzie mogła mówić o pełniej niezależności od NATO w kontekście rozpoznania powietrznego. Dodają też, że wątpliwości może budzić wyposażenie, ponieważ brytyjskie E-7 Wedgetail nie uzyskały dostępu do satelitów Skynet. Będą bazować na sieci Iridium.
"Nie ujawniono jeszcze, jak bardzo taki niuans techniczny może spowolnić prędkość transmisji danych z brytyjskich samolotów AWACS do użytkowników końcowych" - piszą analitycy.
Samoloty E-7 Wedgetail służą obecnie w siłach powietrznych USA, Australii, Korei Południowej i Trucji. Są znacznie lżejsze od E-3 Sentry - posiadają płaską oraz stałą (pozbawioną ciężkiego mechanizmu odpowiadającego za obrót i stabilizację) owiewkę radiolokatora MESA (Multi-role Electronically Scanned Array). E-7 Wedgetail dają możliwość obserwacji przestrzeni powietrznej i powierzchni ziemi lub wody w zakresie 360 stopni i zasięgu nawet 600 km.
Mateusz Tomczak, dziennikarz Wirtualnej Polski
