Tłusty czwartek. Skąd wziął się ten zwyczaj?

Tłusty czwartek w 2019 wygląda nieco inaczej niż jeszcze kilkaset lat temu. Dziś na talerzu jest kaloryczny słodki pączek, dawniej byłby kawał tłustego mięsa. Skąd wziął się tłusty czwartek?

Tłusty czwartek - skąd pochodzi?
Źródło zdjęć: © PAP
Adam Bednarek

Tłusty czwartek zawładnął nie tylko piekarniami, ale i internetem. W sieci znajdziemy recenzje najlepszych pączków, autorskie przepisy, a nawet memy z pączkami. W tym roku tłusty czwartek wypadł 28 lutego, ale nie zawsze tak jest. To data ruchoma, odbywająca się w ostatni czwartek przed Wielkim Postem.

Skąd się wziął tłusty czwartek?

Korzenie tłustego czwartku sięgają jeszcze czasów starożytnego Rzymu. Żyjący ówcześnie w ten sposób świętowali koniec zimy i nadejście wiosny. Na talerzach królowały tłuste dania, przede wszystkim mięsa. Obfite posiłki popijane były winem. Mem pod tytułem "tłusty czwartek po Podlasku" nie jest więc wcale tak absurdalny, jak mogłoby się to wydawać.

Tłusty czwartek w Polsce - historia

W Polsce pierwsze pączki również były bardzo wytrawne. Powstawały z ciasta chlebowego. Nadziewane jednak były nie owocowymi konfiturami, ale boczkiem, słoniną czy po prostu mięsem. Słodkie wersje zaczęły pojawiać się około XVI wieku.

Zawartość pierwszych słodkich pączków nieco się różniła. W środku miały ukryty mały orzeszek lub migdał. Ten, kto trafił na taki "szczęśliwy" pączek, miał cieszyć się dostatkiem i powodzeniem. Symbolika pozostała do dzisiaj, jednak w znacznie łatwiejszym wydaniu. Podobno wystarczy zjeść w tłusty czwartek co najmniej jednego pączka, aby nadchodzące miesiące były udane.

Tłusty czwartek - nietypowe zwyczaje

W Polsce w szczególny sposób obchodzono tłusty czwartek w Małopolsce. Określano go jako „combrowy czwartek”. Legenda podaje, że nazwa pochodziła od nazwiska burmistrza Krakowa z XVII wieku. Prawdopodobnie była to fikcyjna postać surowego handlarza na krakowskim rynku, który miał negatywny stosunek do kobiet. Jego śmierć datowana jest właśnie na tłusty czwartek. Z okazji tego wydarzenia, przekupki na targu urządzały wielką uroczystość. W czasie zabawy zaczepiały przypadkowych mężczyzn, zmuszając ich do zabawy lub oddawania wierzchniej odzieży. Miało to stanowić "zadośćuczynienie" za krzywdy ze strony Combra.

Tłusty czwartek - koniec karnawału

Tłusty czwartek to jednocześnie koniec karnawału. Dokładnie jego ostatni tydzień. Stąd właśnie okazja, by sobie pofolgować. Najeść się tłustych, sytych potraw, które podczas Wielkiego Postu chrześcijanie sobie odmawiają. Zresztą nazwa pochodzi od włoskiego carnevale, z łaciny: carnem levāre ("mięso usuwać") bądź caro, vale ("żegnaj mięso"). Stąd dzień, w którym pozwalamy sobie na więcej w temacie słodkości, nie powinien dziwić.

Tłusty czwartek - uważaj na kalorie. Ile kalorii ma jeden pączek?

W tłusty czwartek zjadamy około 100 milionów pączków, a to oznacza, że na każdego Polaka przypada około 2,5 pączka. Średnio jeden pączek to 300 kcal. Niedużo? Pamiętajmy jednak, że obecnie spożywamy coraz więcej cukrów - wynika z badań naukowców.

Grzyb, który kontroluje ciała. Zamienia mrówki w zombie
Grzyb, który kontroluje ciała. Zamienia mrówki w zombie
Rosjanie chwalą "nową" rakietę. Pamięta tragedię WTC
Rosjanie chwalą "nową" rakietę. Pamięta tragedię WTC
Nowe badania zmieniają ich obraz. Co naprawdę jedli neandertalczycy?
Nowe badania zmieniają ich obraz. Co naprawdę jedli neandertalczycy?
"Latająca bomba" Hitlera. To prekursor dronów-samobójców
"Latająca bomba" Hitlera. To prekursor dronów-samobójców
Niemiec o wojnie w Ukrainie. "Będę walczyć do końca"
Niemiec o wojnie w Ukrainie. "Będę walczyć do końca"
Chińczycy będą chronić swoje jednostki. Pokazali czym
Chińczycy będą chronić swoje jednostki. Pokazali czym
Eksperci ostrzegają: USA z lukami w obronie. Wskazali słaby punkt
Eksperci ostrzegają: USA z lukami w obronie. Wskazali słaby punkt
Odmawiają Izraelowi. Wydadzą pieniądze inaczej
Odmawiają Izraelowi. Wydadzą pieniądze inaczej
Polują na ukraińskie drony. Chcą zrobić nieskuteczną broń skuteczną
Polują na ukraińskie drony. Chcą zrobić nieskuteczną broń skuteczną
Rosjanie użyli nowych bomb. Zostały one znacząco zmodyfikowane
Rosjanie użyli nowych bomb. Zostały one znacząco zmodyfikowane
Ta bakteria "udaje martwą". NASA przypadkiem wysłała ją na Marsa
Ta bakteria "udaje martwą". NASA przypadkiem wysłała ją na Marsa
Wsparcie dla Talibów. Przychodzi od sojusznika Putina
Wsparcie dla Talibów. Przychodzi od sojusznika Putina