Szukali odpowiedzi 80 lat. Zaobserwowano wyjątkowe fale na Słońcu

Po ośmiu dekadach poszukiwań naukowcom udało się odkryć fale Alfvéna w koronie słonecznej. Badacze wykorzystali do tego Teleskop Inouye na Hawajach. Zaobserwowanie tych drobnych fali magnetycznych możliwe było, dzięki zaawansowanej technologii optycznej. Samo zjawisko może nas przybliżyć do zrozumienia mechanizmów, które stoją za generowaniem niezwykle wysokiej temperatury, która panuje w zewnętrznej atmosferze Słońca.

Fale Alfvéna po raz pierwszy zostały opisane w 1942 roku przez laureata Nagrody Nobla Hannesa Alfvéna. To magnetyczne zaburzenia przenoszące energię przez plazmę, czyli niezwykle gorący, elektrycznie naładowany gaz. Do tej pory udawało się obserwować jedynie większe i bardziej sporadyczne odmiany tych fal, zazwyczaj towarzyszące rozbłyskom słonecznym.

Odkrycie umożliwił Teleskop Inouye, który jest najpotężniejszym urządzeniem tego typu. Inouye pomaga wyjaśnić, dlaczego korona Słońca jest tak gorąca i pozwala nam na obserwacje zmian zachodzcych na gwieździe. Obserwacje Słońca nie są jednak łatwe, bowiem korona osiąga temperatury przekraczające milion stopni Celsjusza, podczas gdy powierzchnia Słońca jest znacznie chłodniejsza — około 5,5 tys. °C.

Badania kierowane były przez brytyjskiego naukowca, profesora Richarda Mortona z Uniwersytetu Northumbria, który rozwinął nowe techniki analizy danych. Dzięki nowym metodom udało się je oddzielić i zaobserwować.

- Ruchy plazmy w koronie Słońca zdominowane są przez huśtanie, które maskuje ruchy skrętne - wyjaśnia Morton.

Międzynarodowa współpraca przy tym odkryciu obejmowała naukowców z uniwersytetów w Chinach, Belgii i Wielkiej Brytanii, a także z Narodowego Obserwatorium Słonecznego NSF w USA. Wpływ fal Alfvéna na pogodę kosmiczną może mieć znaczące konsekwencje, np. dla funkcjonowania satelitów.