Statek-bomba z rosyjskim ładunkiem. Kolejne kraje zamykają przed nim porty

Uszkodzony frachtowiec MV Ruby z ładunkiem 20 tys. ton rosyjskiej saletry płynie wokół Europy. Wybuch takiego ładunku – co w 2020 roku miało miejsce w Bejrucie – może spowodować ogromne zniszczenia, więc kolejne kraje zamykają przed Ruby swoje porty. Eksperci od bezpieczeństwa zwracają też uwagę na nietypowe manewry płynącej z Rosji jednostki.

MV Ruby to 183-metrowy statek, pływający pod banderą Malty, ale należący do libańskiej firmy kontrolowanej przez Syryjczyków i przewożący ładunki z Rosji. W rosyjskim porcie Kandałaksza w obwodzie murmańskim na jego pokład załadowano 20 tys. ton saletry amonowej, która miała zostać dostarczona do portu Valetta na Malcie.

Statek został jednak uszkodzony w czasie sztormu – wejście na mieliznę spowodowało uszkodzenie steru, napędu i pęknięcia kadłuba, a jednostka porusza się z pomocą holownika. Ze względu na jej ładunek kolejne kraje zamykają przed nią swoje porty, tłumacząc to względami bezpieczeństwa.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Z tego samego powodu przed statkiem zamknięto Cieśniny Duńskie, uniemożliwiając mu wpłynięcie na Bałtyk, gdzie – jak planowano – saletra miała zostać rozładowana w jednym z rosyjskich portów.

Ważny jest także kontekst pochodzenia ładunku i przynależności statku. Eksperci zajmujący się bezpieczeństwem, jak brytyjski analityk Ronald Alford czy Jacob Kaarsbo z thinktanku Europe, zwracają uwagę możliwość użycia przez Rosjan statku z saletrą jako broni w wojnie hybrydowej.

Zaniepokojenie wzbudził m.in. jego dłuższy postój w pobliżu norweskiej bazy lotniczej Andoya, będącej dla NATO ważnym elementem arktycznej infrastruktury wojskowej.

Saletra amonowa, znana także pod nazwą azotanu amonu, ma formę jasnego granulatu. Ponieważ jest dobrze rozpuszczalna w wodzie i zawiera dużo azotu, jest powszechnie stosowana w rolnictwie jako nawóz. Wysoka temperatura powoduje rozkład saletry amonowej na wodę i tlenek azotu (znany jako gaz rozweselający), a ponieważ rozkład następuje w sposób wybuchowy, nawóz może zostać użyty do zbudowania bomby.

Wykorzystali to zamachowcy, jak Timothy McVeigh czy Anders Breivik, a w Polsce m.in. Brunon Kwiecień, planujący zaatakować transporterem opancerzonym wypełnionym saletrą gmach polskiego Sejmu.

O sile eksplozji ładunku nawozu przekonali się także mieszkańcy Bejrutu, którego portowa dzielnica została w 2020 roku zniszczona wybuchem statku wypełnionego saletrą amonową. Zginęło wówczas ponad 200 osób, a ponad 7 tys. zostało rannych. Ładunek MV Ruby jest siedmiokrotnie większy od tego, który zniszczył część Bejrutu.