Drony morskie: Nowa era wojny morskiej na Ukrainie
W obliczu rosnących napięć w rejonie Morza Czarnego, spowodowanych głównie brakiem okrętów wojennych, drony morskie stają się kluczowym elementem nowoczesnych działań wojennych na Ukrainie.
18.08.2023 14:03
Ciekawostką na temat dronów morskich jest fakt, że wiele z nich korzysta z technologii biomimetycznych. W miarę rozwoju technologii androidów, możemy spodziewać się jeszcze większego wykorzystania tej metody. Biomimetyka oznacza naśladowanie ruchów i zachowań morskich stworzeń, takich jak ryby czy ośmiornice, aby skuteczniej unikać wykrycia oraz dostosować się do trudnych warunków wodnych. Takie podejście do projektowania dronów pozwala na lepszą integrację z morskim środowiskiem i minimalizuje ryzyko wykrycia.
Jednak mimo rosnącej popularności i skuteczności bionicznych dronów morskich w działaniach wojskowych, eksperci są zgodni co do tego, że w najbliższych latach nie staną się one głównym narzędziem walki na morzu.
Chociaż drony morskie posiadają wiele zalet, takich jak zdolność do szybkiego reagowania czy trudność w wykryciu, na chwilę obecną nie są w stanie całkowicie zastąpić tradycyjnych okrętów wojennych. Te ostatnie charakteryzują się większą zdolnością przenoszenia broni, dłuższym zasięgiem działania i mogą pełnić wiele różnych funkcji, niedostępnych dla dronów. Mimo, że drony morskie będą odgrywać coraz ważniejszą rolę w nowoczesnej wojnie morskiej, tradycyjne okręty wojenne pozostaną niezastąpione w wielu aspektach działalności morskiej. Jednak kiedy mowa o misjach celowych takich jak dozór, rozpoznanie czy uderzenie, drony morskie już teraz zaznaczają swoją obecność i skuteczność. Zwłaszcza w stosunku cena/efekt i oszczędność siły żywej.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Analizując współczesne trendy w dziedzinie dronów morskich, nie sposób nie zauważyć dominującej roli technologii biomimetycznych. Nie jest to przypadkowy wybór. Wykorzystując schematy i wzorce zaczerpnięte bezpośrednio z natury, inżynierowie tworzą maszyny o niebywałej sprawności i zdolności adaptacji do trudnych warunków morskich. W świetle obecnych osiągnięć i potencjału, który drzemie w biomimetyce, można śmiało stwierdzić, że to jedyna słuszna droga rozwoju w tej dziedzinie. Co więcej, gromadzenie wiedzy i doświadczenia w obszarze konwencjonalnych dronów jest fundamentem, na którym w przyszłości zostaną zbudowane zaawansowane rozwiązania bioniczne. Inwestowanie w kapitał know-how teraz otworzy drzwi do technologicznej przewagi w przyszłości.
Inaczej wyglada aspekt misji celowych takich jak dozór, rozpoznanie czy uderzenie, tu drony morskie już zaznaczają swoją obecność i skuteczność. Zwłaszcza w stosunku cena/efekt i oszczędność siły żywej.
Jednym z głównych wyzwań dla Ukrainy w zakresie obronności morskiej jest brak okrętów wojennych. W odpowiedzi na to wyzwanie, Ukraina poszukuje alternatywnych metod umocnienia swojego stanowiska na Morzu Czarnym. Zamiast polegać wyłącznie na tradycyjnej flocie, kraj ten zwraca uwagę na innowacyjne technologie i bezzałogowe systemy obronne.
Pomimo inwazji rosyjskiej, Ukraina pokazuje determinację w dążeniu do zabezpieczenia swojego wybrzeża oraz interesów morskich, dostosowując się do zmieniających się realiów.
Rola dronów morskich w nowoczesnych konfliktach staje się coraz bardziej zauważalna. Mimo że niekiedy postrzegane są jako mniej zaawansowane niż ich lotnicze odpowiedniki, odgrywają one kluczową rolę w konfrontacjach morskich. Wykorzystując nowatorskie technologie, Ukraina odnosi znaczące sukcesy w dziedzinie operacji morskich. Jak podają media brytyjskie, Ukraina przeprowadziła prawdopodobnie co najmniej dziesięć ataków przy użyciu dronów morskich na rosyjskie okręty, statki oraz bazę morską w Sewastopolu. Materiały filmowe z maja przedstawiają drony morskie zbliżające się do rosyjskiego okrętu wywiadowczego Iwan Churs. Co zaskakuje, to fakt, że odległość incydentu wynosiła aż 120 mil od ukraińskiego wybrzeża. Świadczy to o imponującym zasięgu tych dronów, który wynika z ich znacznie większego udźwigu w porównaniu z dronami lotniczymi. Ma to bezpośredni wpływ na masę ich zapasu paliwa oraz ładunków uderzeniowych. Dla tych maszyn kluczowe jest też utrzymanie komunikacji oraz odporność na trudne warunki wiatrowo-falowe.
W zeszłym tygodniu doszło do kolejnych incydentów z udziałem ukraińskich dronów morskich. W nocy z 3 na 4 sierpnia, w pobliżu Noworosyjska, rosyjski okręt desantowy Górnik Olenegorski został zaatakowany przez ukraiński dron morski.
Kolejnej nocy w okolicach mostu Krymskiego rosyjski tankowiec SIG doznał ataku od innego ukraińskiego drona morskiego. Chociaż Rosjanie często donoszą o eliminacji takich dronów przed ich dotarciem do celu, pojawiają się kontrowersje dotyczące faktycznych zdolności ukraińskiej floty w zakresie dronów morskich.
Wspomniany most Krymski, będący również miejscem jednego z ataków, majestatycznie rozciągający się nad Morzem Czarnym, jest ważnym połączeniem między Półwyspem Krymskim a rosyjskim Krajem Krasnodarskim.
Z brytyjskich raportów wywiadowczych wynika, że wojna morska przechodzi głęboką transformację. Nowoczesne technologie, takie jak drony nawodne, umożliwiają państwom takim jak Ukraina skuteczne przeciwdziałanie bardziej zaawansowanym i liczniejszym flotom przeciwnika. Jest to wyraźnie widoczne, gdy obserwujemy, jak dron lotniczy o wartości 2000 USD potrafi zniszczyć wielomilionowy sprzęt wojsk lądowych. Pomimo ograniczonych zasobów i konwencjonalnej dysproporcji w potencjale morskim pomiędzy Ukrainą a Rosją, nowoczesne technologie pozwalają wyrównać szanse w asymetrycznym konflikcie morskim.
Ukraińskie drony morskie, choć nie mogą zastąpić tradycyjnych okrętów wojennych, stanowią ważne narzędzie asymetrycznej odpowiedzi na rosnące zagrożenie ze strony Rosji w regionie Czarnego Morza. Dzięki nim Ukraina jest w stanie prowadzić operacje rozpoznawcze, a także przeprowadzać precyzyjne ataki na cele morskie bez narażania własnych jednostek.
Współczesne morskie pole walki staje się areną, gdzie dyskrecja i nieuchwytność stają się kluczem do sukcesu. Chociaż tradycyjne okręty wciąż dominują w składzie większości flot i dysponują zaawansowanymi systemami obronnymi, ich wielkość i widoczność czynią je podatnymi na ataki. W takim środowisku, mniejsze, bardziej zwrotne jednostki, takie jak drony morskie, mogą okazać się decydujące w nowoczesnych konfliktach na wodach.
Mimo to, by w pełni wykorzystać potencjał tych technologii, konieczne jest ciągłe inwestowanie w badania i rozwój, a także szkolenie personelu. Wykorzystanie dronów morskich wymaga specjalistycznej wiedzy oraz umiejętności operacyjnych. Ukraińska marynarka wojenna zdaje sobie z tego sprawę i aktywnie inwestuje w rozwijanie swoich zdolności w zakresie operacji bezzałogowych.
W dobie szybkich postępów technologicznych, drony morskie nie zastępują jeszcze w pełni tradycyjnych okrętów wojennych. Niemniej jednak stanowią one ważne uzupełnienie oraz narzędzie, które może mieć kluczowe znaczenie dla wyniku konfliktu morskiego. W kontekście Ukrainy, której suwerenność jest zagrożona przez sąsiednie mocarstwo, takie nowatorskie rozwiązania stają się kluczowym elementem strategii obronnej, mającym na celu zabezpieczenie narodowego bezpieczeństwa.
Autor: Robert Dmochowski