Kanada kupi 12 okrętów podwodnych. Zastąpią wysłużone jednostki

Kanada formalnie rozpoczęła przetarg w celu pozyskania dwunastu okrętów podwodnych. Jest to jeden z największych przetargów tego typu w ostatnich latach i przyciągnie zainteresowanie wszystkich liczących się producentów okrętów podwodnych. Te jednostki są kluczowe z punktu widzenia rosnącej rywalizacji mocarstw na Pacyfiku i w Arktyce.

– Kanada, jako państwo mające wybrzeża w Arktyce, nad Atlantykiem i nad Pacyfikiem i jako państwo z najdłuższą linią brzegową na świcie, potrzebuje nowych okrętów podwodnych. Chcemy uniknąć powstania jakiejkolwiek przerwy w funkcjonowaniu naszej floty podwodnej, planujemy podpisanie umowy do 2028 r. i rozpoczęcie dostaw nowych okrętów nie później niż w 2035 r. – powiedział minister obrony Bill Blair.

Właśnie w połowie lat 30-tych przypadnie czas wycofywania obecnych czterech kanadyjskich okrętów podwodnych typu Victoria. Są to okręty brytyjskiego typu Upholder kupione jako używane po wycofaniu ze służby w Royal Navy na początku XXI w. Pierwsze trzy okręty zostały wcielone do kanadyjskiej marynarki wojennej w latach 2000-2003. Czwarty okręt został poważnie uszkodzony w 2004 r. w wyniku pożaru, do którego doszło w czasie transferu z Wielkiej Brytanii do Kanady.

Konieczność przeprowadzenia remontu spowodowała, że okręt wszedł do kanadyjskiej służby dopiero w 2015 r. Od tego czasu wszystkie jednostki przeszły kilka modernizacji i ulepszeń pozwalających na zachowanie ich w służbie do połowy lat 30-tych. Okręty noszą nazwy HMCS Victoria, HMCS Windsor, HMCS Corner Brook i HMCS Chicoutimi.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Okręty typu Upholder były budowane przez stocznię Vickers Shipbuilding na przełomie lat 80-tych i 90-tych. Z powodu zakończenia zimnej wojny i redukcji brytyjskich sił zbrojnych zostały wycofane z czynnej służby w Royal Navy już w 1994 r. Okręty mają 70,3 m długości, 7,6 m szerokości i 5,5 m zanurzenia. Wyporność nawodna wynosi 2168 t, a podwodna 2455 t. Prędkość nawodna sięga 12 w., a podwodna 20 w. Długotrwałość rejsu sięga 56 dni. Załoga składa się z 48 oficerów i marynarzy.

Uzbrojenie okrętów stanowi sześć wyrzutni torped kal. 533 mm. Jednostka ognia wynosi 18 torped. W czasie służby w brytyjskiej marynarce wojennej okręty miały możliwość odpalania pocisków przeciwokrętowych Harpoon i stawiania min, ale te możliwości zostały usunięte przed sprzedażą Kanadzie. Okręty są wyposażone również w system samoobrony Submerged Signal Ejectors wyrzucający wabiki dla zmylenia torped przeciwnika.

Okręty są wyposażone w dziobowy sonar Thales Type 2040, boczne sonary Type 2007 i sonar holowany Type 2046. Okręty mają dwa peryskopy – wachtowy CK 35 i bojowy CH 85 z kamerą termowizyjną. Ponadto na masztach są zainstalowane: radar Sperry Guardian Star i urządzenie do wykrywania emisji elektromagnetycznych Condor Systems Sea Search II Electronic Support Measures. Zainstalowano również system łączności satelitarnej DAMA. Za kierowanie walką odpowiada system Lockheed Martin Librascope Torpedo Fire Control System.

Minister Blair wspominał o planach zakupu okrętów podwodnych już w czasie lipcowego szczytu NATO w Waszyngtonie. Wtedy nie padały jeszcze żadne szczegóły dotyczące planowanego zakupu. Przedstawiciele kanadyjskiego rządu zakładają, że wydatki poniesione na pozyskanie nowych okrętów podwodnych przyczynią się do osiągnięcia przez Kanadę wymaganego przez NATO poziomu wydatków na obronę określonego na 2% PKB. Kanada od dawna jest krytykowana przez sojuszników za zbyt małe wydatki na obronę.

Pierwsza faza przetargu potrwa do 18 listopada. W tym czasie producenci okrętów podwodnych zainteresowani udziałem w kanadyjskim przetargu muszą dostarczyć wstępne informacje na temat oferowanych jednostek. Kanada będzie rozważała jedynie typy okrętów będące już w służbie lub budowane. Nie należy się więc spodziewać powstania przy tej okazji jakichś nowych konstrukcji.

Kanadyjczycy zakładają pozyskanie do 12 okrętów podwodnych o napędzie konwencjonalnym zdolnych do długotrwałego operowania pod lodem. Ponadto jednostki mają być zdolne do wykonywania precyzyjnych ataków z wykorzystaniem ciężkich torped kal. 533 mm, pocisków przeciwokrętowych i pocisków manewrujących. Na tym etapie nie podano szacowanej wartości całego programu, ale według niezależnych szacunków może on sięgnąć nawet 60 mld dolarów. Wiadomo za to, że okręty zostaną zbudowane za granicą, ponieważ kanadyjskie stocznie nie mają doświadczenia w budowie okrętów podwodnych. Natomiast kanadyjski przemysł będzie mógł być zaangażowany w serwisowanie nowych jednostek, szkolenie oraz budowę infrastruktury do obsługi okrętów.

Do zarządzania całym projektem Kanadyjczycy powołali biuro Canadian Patrol Submarine Project (CPSP) zajmujące się zbieraniem informacji i prowadzeniem analiz o okrętach podwodnych potencjalnie spełniających wymagania marynarki wojennej. Już w 2023 r. przedstawiciele CPSP przeprowadzili wstępne rozmowy z producentami okrętów podwodnych, które mogą być zaoferowane w przetargu. Rozmowy prowadzono w Niemczech, Francji, Japonii, Korei Południowej, Hiszpanii i Szwecji. Zebrane informacje pozwolą na przygotowanie szczegółowych dokumentów przetargowych.

Na podstawie wymienionych krajów można z dużą dokładnością wymienić typy okrętów podwodnych branych pod uwagę. Są to niemiecki U212CD, jakaś odmiana francuskiego Scorpene lub Barracudy, japoński typ Taigei, południowokoreański typ KSS-III, hiszpański S-80 i szwedzki A26. Biorąc pod uwagę kanadyjskie wymagania dotyczące operowania pod lodem szczególnie duże znaczenie będzie miał zasięg, autonomiczność oraz napęd niezależny od powietrza atmosferycznego. Ten ostatnie jest dostępny na wszystkich wymienionych typach, a różniąca polega na zastosowanej technologii.

Do tego dochodzi wymóg zintegrowania z okrętami pocisków zdolnych do atakowania celów lądowych. Obecnie żaden z wymienionych typów nie jest zintegrowany z amerykańskimi pociskami Tomahawk, ale po uzyskaniu zgody USA istnieje możliwość ich integracji z dowolnym z wymienionych typów. Okręty francuskie mogą przenosić pociski manewrujące MdCN, KSS-III może odpalać pociski balistyczne krótkiego zasięgu, a U212CD może przenosić pociski Naval Strike Missile zdolne do atakowania celów lądowych, ale niebędące prawdziwymi pociskami manewrującymi.