Radioaktywna "cudowna woda". Zebrała swoje żniwo

W latach 20. XX wieku w Stanach Zjednoczonych William Bailey, amerykański "wynalazca" i sprzedawca, promował "cudowny" lek o nazwie Radithor. W broszurze z 1929 szarlatan obiecywał, że "tylko mała buteleczka pozornie martwej, bezbarwnej i pozbawionej smaku wody" ma być "największą siłą terapeutyczną znaną ludzkości".

Według reklam już kilka łyków dziennie miało pomóc w leczeniu trądziku, anemii, artretyzmu czy też alkoholizmu lub astmy. Do roku 1930 lista chorób, z którymi radzić sobie miał ten specyfik, wynosiła 150 chorób i dolegliwości. Wśród nich znalazły się białaczka, wzdęcia czy impotencja.

Radithor zawierał izotopy radu, które miały być "wewnętrznym słońcem". Uznany za cudowny specyfik lek, w rzeczywistości był silnie trujący – nawet puste fiolki po latach uznawano za niebezpieczne odpady radioaktywne.

Radithor nie był jednak jedynym dostępnym na rynku produktem zawierającym rad. Od czasu odkrycia pierwiastka przez Marię Skłodowską-Curie i jej męża Piotr Curie w 1898 roku, małżeństwo przez około dekadę starało się znaleźć metodę izolowania tego pierwiastka.

Jak podaje PopSci, do 1914 roku Standard Chemical skutecznie lobbował w Amerykańskim Towarzystwie Medycznym za zatwierdzeniem pierwszego radioaktywnego uzdatniania wody.

Magazyn Popular Science w czerwcu 1923 roku pytał, czy "możliwe jest, jak zasugerował jeden z lekarzy, że w radzie może znajdować się iskra życia". Przyznając, że terapie radowe nie zostały jeszcze w pełni zaakceptowane przez społeczność naukową, magazyn zauważył popularność wykorzystania radioaktywnych pierwiastków w medycynie.

Radithor nie był jedynym produktem z radem. W tamtym czasie w USA sprzedawano kremy, maści, toniki i kosmetyki z tym pierwiastkiem. Konsumenci i lekarze wierzyli w ich skuteczność, a firmy zarabiały miliony dolarów.

Jak informuje PopSci, "według jednego z szacunków William Bailey sprzedał około 400 000 butelek Radithoru po 1 dolarze za sztukę – co przyniosło prawie 8 milionów dolarów zysku w przeliczeniu na dzisiejsze pieniądze".

Jedną z najbardziej znanych ofiar Radithoru był Eben Byers, zamożny biznesmen z Pittsburgha. Po złamaniu ręki lekarz zalecił mu ten specyfik. Przez pięć lat wypił ponad 2,8 tys. uncji radioaktywnej wody. Zmarł w 1932 r. na skutek ciężkiego zatrucia promieniotwórczego. Jak podaje PopSci - "Radithor przeżarł jego szkielet".

Dopiero śmierć Byersa i przypadki tzw. "radium girls" – kobiet zatrutych podczas malowania cyferblatów farbą z radem – zmieniły podejście opinii publicznej. Jak informuje PopSci, w latach 30. wprowadzono surowsze regulacje dotyczące stosowania radu.