"Przeterminowane" ATACMS-y dla Ukrainy? Polski generał: Nie szukałbym tutaj sensacji

Z ustaleń bułgarskiego serwisu Obektivno wynika, że "termin ważności" niektórych starszych pocisków ATACMS, które miały zostać dostarczone Ukrainie, minął już w 2015 r. W styczniu br. serwis Newsweek również zwracał na to uwagę, pisząc o pociskach ATACMS w najstarszych wersjach M39 oraz M39A1. Pociski tego typu produkowano w latach 90. XX wieku, a z biegiem czasu zastępowano je nowszymi modelami.

Gen. Ben Hodges, który służył jako dowódca generalny armii Stanów Zjednoczonych w Europie, przekonywał wówczas, że nie ma obaw co do daty ważności tych pocisków. "Wszelka broń zostaje ostatecznie zastąpiona lepszą, bardziej śmiercionośną, bardziej opłacalną bronią" - mówił w rozmowie z Newsweekiem, argumentując jednocześnie, że te pociski mogą mieć istotne znaczenie dla działań prowadzonych przez Ukraińców.

Obecnie, po zezwoleniu przez administrację prezydenta USA Joe Bidena na użycie amerykańskiej broni do rażenia celów w głębi Rosji, ATACMS-y mogą służyć Ukraińcom do przeprowadzania ataków na lotniska, punkty zaopatrzenia, czy magazyny znajdujące się na rosyjskim terytorium. Są to miejsca odgrywające istotną rolę podczas trwających działań wojskowych, a pociski ATACMS - w zależności od wersji - mogą uderzać w cele znajdujące się w odległości nawet 300 km.

W rozmowie z WP Tech gen. Tomasz Drewniak, były Inspektor Sił Powietrznych RP zwrócił uwagę na sposób, w jaki można postrzegać "termin ważności" pocisków i ich późniejszą przydatność do celów wojskowych.

- Przede wszystkim należy pamiętać, że pocisk składa się z kilku elementów, a na jego przydatność bojową wpływa wiele czynników. Jasne określenie, czy pociski jest "przeterminowany" wymaga szerokiej wiedzy. Dla przykładu - istnieje kilka sposobów przechowywania pocisków. Jeżeli pocisk jest trzymany w kontenerze, w miejscu, gdzie występuje odpowiednia wilgotność, temperatura itp., to może być przydatny i przez 20 lat. Jeśli taki pocisk wyjmiemy z kontenera, to już po roku może taką przydatność stracić - powiedział.

Według wojskowego w przypadku ATACMS-ów dla Ukrainy trudno bez głębszej wiedzy zająć konkretne stanowisko. - Nie wiemy, w jaki sposób były przechowywane pociski, w jakich warunkach, co miałoby być w nich przeterminowane - czy silnik rakietowy, czy systemy nawigacji. Dlatego nie szukałbym tutaj sensacji - dodał gen. Tomasz Drewniak.

- W Polsce też trzymamy przeterminowane pociski. To jest normalna procedura na całym świecie. Trzeba tylko jasno zaznaczyć, że są to pociski, których używamy np. podczas szkoleń do strzelań w Ustce. Nie używamy ich bojowo. Kolejną ważną kwestią są procedury sprawdzania tego typu pocisków. U nas zajmuje się tym Instytut Technicznych Wojsk Lotniczych. Trafiają tam przykładowo pociski przeciwlotnicze, których używamy w samolotach i które zbliżają się do końca resursu, lub - bo tak czasami się też zdarza - są poza resursem - podkreślił wojskowy.

Ekspert wyjaśnił również, co w praktyce może oznaczać złe przechowywanie pocisków, związanie np. z niezapewnieniem im odpowiedniej wilgotności. Gdy w takiej sytuacji dojdzie do zamoczenia silnika rakietowego, wówczas można się spodziewać, że rakieta będzie miała całkiem inne parametry lotu, niż te, które przyjęto za normę.