Odkryli wymarły gatunek. Był w odchodach dinozaura
Na interesujące znalezisko można się natknąć w różny sposób i w różnych miejscach. Szwedzcy naukowcy odkryli na przykład wymarły gatunek owada, prześwietlając odchody żyjącego 230 milionów lat temu silezaura.
Poza nielicznymi okazami owadów zakonserwowanych w bursztynie niemal nie dysponujemy skamieniałościami maleńkich stworzeń sprzed milionów lat. To o tyle kłopotliwa sytuacja, że bursztyn zaczął się pojawiać mniej więcej 140 milionów lat temu, w związku z czym trudno dowiedzieć nam się czegokolwiek na temat insektów żyjących na Ziemi przed tym momentem.
Tym istotniejsze wydaje się ostatnie osiągnięcie zespołu paleontologów pod kierownictwem Martina Qvarnströma z Uniwersytetu w Uppsali. Szwedzi badali skamieniałe próbki zwierzęcego kału i używając specjalnej metody skanowania, trafili na zaskakująco dobrze zachowane szczątki osobników żuka z gatunku Triamyxa coprolithica, liczące sobie 230 milionów lat. Owady zostały połknięte przez silezaura, żyjącego na terenie współczesnej Europy w okresie triasu (251-201 milionów lat temu).
Trójwymiarowy model koprolitu
Jak tłumaczy Qvarnström: "Byliśmy całkowicie zdumieni obfitością i tym jak zachowały się żuki. (…) Konserwacji sprzyjała kompozycja kału zawierająca fosforan wapnia. To wraz z wczesną mineralizacją bakterii, prawdopodobnie pomogło zachować tak delikatne skamieliny".
"Nigdy nie sądziłem, że uda nam się dowiedzieć, co na obiad jedli triasowi prekursorzy dinozaurów" – dodaje zaangażowany w projekt były pracownik Uniwersytetu Warszawskiego, Grzegorz Niedźwiecki.
Dobry stan żuków pozwolił ustalić, że mamy do czynienia z nowym gatunkiem, nazwanym Triamyxa coprolithica – w nawiązaniu do koprolitu, czyli skamieniałych ekskrementów. Silesaurus to z kolei ważący zaledwie około 15 kilogramów archozaur (przodek dinozaura). Co ciekawe, został on opisany po raz pierwszy przez polskiego paleontologa Jerzego Dzika, który na początku obecnego stulecia prowadził wykopaliska w okolicach Opola.
To pierwsze tego rodzaju paleontologiczne odkrycie, dokonane wyłącznie dzięki badaniom skamieniałych produktów trawienia. Naukowcy mają nadzieję, że wkrótce znajdą kolejne wymarłe gatunki maleńkich stworzeń, a przy okazji będą mogli lepiej poznać zwyczaje żywieniowe dawnych gadów.
Więcej informacji znajdziesz w oryginalnej publikacji: M. Qvarnström, M. Fikáček, G. Niedźwiedzki, Exceptionally preserved beetles in a Triassic coprolite of putative dinosauriform origin, "Current Biology", https://doi.org/10.1016/j.cub.2021.05.015
