Nietypowy sygnał z głębi Ziemi. Próbują to wyjaśnić po dwóch dekadach

Prawie 20 lat temu nad wschodnim Atlantykiem odnotowano anomalię grawitacyjną. Najnowsza analiza danych z misji GRACE wskazuje na szybkie przemieszczenie masy w głębokim płaszczu Ziemi.

Naukowcy badają nietypową anomalię Naukowcy badają nietypową anomalię
Źródło zdjęć: © NASA, Pyszności
Adam Gaafar

Naukowcy opisali sygnał grawitacyjny, który satelity zarejestrowały u wybrzeży Afryki blisko dwie dekady temu. Według nowego badania, długotrwała anomalia mogła wynikać z nagłej zmiany rozmieszczenia masy w pobliżu granicy płaszcza i jądra planety.

Anomalia grawitacyjna nad Atlantykiem

Zespół badawczy przeglądał archiwalne dane z satelitów GRACE, działających w latach 2002–2017. Wykryty sygnał trwał ok. dwa lata nad wschodnim Atlantykiem i osiągnął maksimum w styczniu 2007 r. Naukowcy zauważyli, że był to sygnał o orientacji północ–południe i rozciągał się na ok. 7 tys. km, czyli niemal na długość całej Afryki.

Co istotne, pojawienie się anomalii zbiegało się w czasie z tzw. geomagnetycznym "szarpnięciem” — gwałtowną zmianą w przebiegu zmian ziemskiego pola magnetycznego. Badacze sugerują, że oba zjawiska mogą mieć wspólne źródło w głębokim wnętrzu Ziemi.

Jak GRACE mierzy zmiany grawitacji Ziemi

GRACE to bliźniacza para satelitów realizowana wspólnie przez NASA i Niemieckie Centrum Lotnictwa i Kosmonautyki (DLR). Statki poruszały się jeden za drugim po tej samej orbicie, a badacze śledzili odległość między nimi, aby wykrywać minimalne różnice wywołane zmianami siły grawitacji. Z analizy wynika, że:

  • Zmiany grawitacji zwykle wynikają z różnic w koncentracji masy.
  • Przemieszczanie się wody w oceanach może lokalnie modyfikować pole grawitacyjne.

W tym badaniu naukowcy przefiltrowali dane, by wychwycić sygnały pochodzące z głębi Ziemi, a nie z powierzchni czy strefy przybrzeżne j.Autorzy pracy proponują, że anomalia wiązała się z szybkim przemieszczeniem masy w dolnym płaszczu, w pobliżu jądra zewnętrznego. Dolny płaszcz składa się w dużej mierze z krzemianu magnezu (MgSiO3). Badacze wskazują na możliwą transformację fazową z perowskitu do post-perowskitu, która pod działaniem wysokiego ciśnienia mogła zmienić strukturę minerału i w efekcie rozmieszczenie masy.

Publikacja i zakres analizy

Wyniki opublikowano 28 sierpnia w czasopiśmie "Geophysical Research Letters". Analiza objęła dane GRACE z lat 2003–2015, a zidentyfikowana anomalia trwała od 2006 do 2008 r., z maksimum w styczniu 2007 r. Badanie dodaje argumentów, że głęboki płaszcz Ziemi może szybko reagować na procesy mineralogiczne, które wpływają zarówno na pole grawitacyjne, jak i magnetyczne.

Na potrzeby publikacji wykorzystano także kontekst misji GRACE przedstawiany przez NASA, w tym opis sposobu pomiaru mikrozmian odległości między satelitami w tandemie.

Wybrane dla Ciebie

Bat na masy rosyjskich dronów. Będą produkować ich 2000 miesięcznie
Bat na masy rosyjskich dronów. Będą produkować ich 2000 miesięcznie
Airbus A320 przejmuje fotel lidera. Boeing 737 spada na drugie miejsce
Airbus A320 przejmuje fotel lidera. Boeing 737 spada na drugie miejsce
Jest wyjątkowy. Ma masę miliona Słońc
Jest wyjątkowy. Ma masę miliona Słońc
Powtórzy wyczyn Magellana. Autonomiczny dron w rejsie dookoła świata
Powtórzy wyczyn Magellana. Autonomiczny dron w rejsie dookoła świata
Kupili MiG-i od Rosjan. Miały awarię za awarią
Kupili MiG-i od Rosjan. Miały awarię za awarią
Mają unikat w skali świata. Chcą uczynić go jeszcze lepszym
Mają unikat w skali świata. Chcą uczynić go jeszcze lepszym
Nietypowe odkrycie w dronach Rosji. Afrykański kraj wszczyna śledztwo
Nietypowe odkrycie w dronach Rosji. Afrykański kraj wszczyna śledztwo
Ukraińcy pokochali jego poprzednika. UE dostarczy tani bat na drony
Ukraińcy pokochali jego poprzednika. UE dostarczy tani bat na drony
Zabrali Rosomaki do wody. Wojskowi opisują je w kilku słowach
Zabrali Rosomaki do wody. Wojskowi opisują je w kilku słowach
Rewolucyjna zmiana w Układzie Słonecznym. Znikną lodowe olbrzymy?
Rewolucyjna zmiana w Układzie Słonecznym. Znikną lodowe olbrzymy?
Byli już gotowi. Kolejny kraj NATO mógł zestrzelić drona Rosjan
Byli już gotowi. Kolejny kraj NATO mógł zestrzelić drona Rosjan
Tak broni się Rosja. Wyłączają internet podczas ataków
Tak broni się Rosja. Wyłączają internet podczas ataków