Naukowcy odkryli tajemnicę wydm. Pomoże to zgłębić geologię Marsa

Naukowcy z Uniwersytetu w Southampton odkryli, jak powstają miniaturowe wydmy na Ziemi i Marsie. Badania mogą pomóc zrozumieć podobne formacje na innych planetach.

Naziemne skanowanie laserowe na pustyni w NamibiiNaziemne skanowanie laserowe na pustyni w Namibii
Źródło zdjęć: © University of Southampton
oprac.  AMM

Naukowcy z Uniwersytetu w Southampton w Anglii, we współpracy z instytutami badawczymi z Francji, odkryli mechanizm powstawania miniaturowych wydm na plażach i w pustyniach. Wyniki badań opublikowane w naukowym czasopiśmie "PNAS" rzucają nowe światło na formowanie się tzw. "proto wydm" na Ziemi, a także mogą dostarczyć informacji o podobnych strukturach na Marsie i innych planetach.

Uchwycili proces formowania się wydm za pomocą lasera

Naukowcy odkryli tajemnicę powstawania wydm
Morfodynamika metrowych form dna piaskowego na północnej granicy Morza Piaskowego Namibii © PNAS

"To są te mniejsze formy piaskowe, które ludzie mogą zobaczyć, jak tworzą się na ich oczach na plaży, zanim wiatr ustanie lub fale je zmyją" - wyjaśniał kierujący badaniami prof. Jo Nield z Uniwersytetu w Southampton, portalowi SciTechDaily. Dotychczasowe teorie dotyczące dużych wydm pustynnych nie tłumaczyły, jak powstają te mniejsze formacje na wilgotnych powierzchniach, takich jak plaże czy twarde, żwirowe obszary.

Międzynarodowy zespół badawczy, z członkami z Southampton, Paryża, Oksfordu, Loughborough, Illinois i Denver, po raz pierwszy uchwycił proces formowania się tych małych wydm za pomocą skanowania laserowego o wysokiej rozdzielczości na pustyni w Namibii. Odkryli, że piasek poruszający się po twardszych powierzchniach odbija się wyżej i jest bardziej transportowany przez wiatr. Gdy ląduje na miększej, pofałdowanej powierzchni, piasek się gromadzi.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

"Protowydmy" są także na Marsie

Profesor Philippe Claudin z francuskiego Narodowego Centrum Badań Naukowych (CNRS) dodał, że model może niemal perfekcyjnie odtworzyć to, co widzimy w naszych danych terenowych. "Co ciekawe, obserwujemy podobne wzory w suchych obszarach z żwirem i nadmorskich obszarach, gdzie jest wilgoć" - wyjaśniał. Model pozwala zespołowi na modyfikację różnych parametrów, takich jak ilość piasku i siła wiatru, aby zrozumieć różne scenariusze.

Błękitne niebo nad Marsem oraz Perseverance widziane z Ingenuity.
Błękitne niebo nad Marsem oraz Perseverance widziane z Ingenuity. © NASA

Te "protowydmy" nie są unikalne dla Ziemi. Zespół badawczy obecnie bada, jak wydmy formują się na Marsie. Profesor Nield podkreśla: "Jesteśmy naprawdę podekscytowani, aby zobaczyć, jak to, czego nauczyliśmy się na Ziemi, może być zastosowane na Marsie i zrozumieć podobieństwa i różnice między protowydmami na obu planetach".

Wybrane dla Ciebie

Wciąż odczuwają skutki II wojny. Ten region szczególnie dotknięty
Wciąż odczuwają skutki II wojny. Ten region szczególnie dotknięty
Lepsze przeszczepy kości? "Drukowanie" bezpośrednio na złamanie
Lepsze przeszczepy kości? "Drukowanie" bezpośrednio na złamanie
Bojowy łabędź z Polski. Drony w kształcie ptaków budowała również CIA
Bojowy łabędź z Polski. Drony w kształcie ptaków budowała również CIA
Ukraina prezentuje DF-M. Nowoczesny system walki z dronami
Ukraina prezentuje DF-M. Nowoczesny system walki z dronami
Rosja prezentuje nową broń. Jest oparta na systemie z USA
Rosja prezentuje nową broń. Jest oparta na systemie z USA
Piszą o dronie w Polsce. Ukraińcy mają hipotezę, czym mógł być
Piszą o dronie w Polsce. Ukraińcy mają hipotezę, czym mógł być
Bayraktary wróciły na front. Powstają już lepsze wersje
Bayraktary wróciły na front. Powstają już lepsze wersje
Co z komunikacją? Problematyczne podróże z prędkością światła
Co z komunikacją? Problematyczne podróże z prędkością światła
Zmasowany atak na Ukrainę. Taka była skuteczność obrony powietrznej
Zmasowany atak na Ukrainę. Taka była skuteczność obrony powietrznej
Rozwinie elektronikę. Ten wyjątkowy kryształ "oddycha"
Rozwinie elektronikę. Ten wyjątkowy kryształ "oddycha"
Ukraina ujawnia. Rosja wykorzystała znaczną część zapasów uzbrojenia
Ukraina ujawnia. Rosja wykorzystała znaczną część zapasów uzbrojenia
To już dzisiaj. Wyjątkowy spektakl na niebie
To już dzisiaj. Wyjątkowy spektakl na niebie